1621
n
I. Ahmet’in dokuz oğlunun ikincisi ve Genç
Osman’ın küçük kardeşi Şehzade Mehmet idam
edildi (12 Ocak).
Lehistan seferine çıkarken, ardında tahta geçebilecek
birini bırakmamak için kardeşini öldürtmek isteyen
II. Osman, bunun için gereken fetvayı müftüden ala-
mamış, onun yerine Rumeli Kazaskeri’nden alabilmiş-
ti. Şehzade Mehmet, cellâtları karşısında görünce:
“Osman, dilerim Allah’tan, ömrü devletin berbat olup
beni ömrümden nice mahrum eyledinse, sen dahi ay-
nı akibete uğrayasın” diye bağırmıştı.. İlginçtir,
1622’de, II. Osman’ın sonu da aynı olacaktır…
n
İstanbul Halici (24 Ocak) ve ardından 16 gün
sonra İstanbul Boğazı dondu (9 Şubat).Tarihçiler
olayı şöyle anlatır:
“Bu kış mevsiminin misli görülmemiş soğukları Haliç
sularını baştanbaşa dondurduğu için Galata ile İstan-
bul arasını yayan geçenler görülmüştür!
Haliç’in donmasından 16 gün sonra Boğaziçi’nin Sa-
rayburnu ile Üsküdar arasındaki kısmı da donmuş ve
Galata ile İstanbul arasında olduğu gibi Üsküdar’la İs-
tanbul arasında da yayan gidip gelenler görülmüştür.
Don yüzünden İstanbul iâşesini te’min eden gemiler
gelemediği için şehirde fevkalâde bir pahalılık olmuş,
yetmiş dirhem ekmek bir akçaya, etin okkası on beş
akçaya çıkmış ve buzlar çözülüp gemiler gelinceye
kadar hayat pahalılığı devam etmiştir.”
n
Güzelce Ali Paşa’nın ölümü üzerine, dördüncü
vezir Ohrili Hüseyin Paşa, sadrazamlığa getirildi
(9 Mart).
Çocukluğu ve gençliği
denizlerde geçen Ali
Paşa,
daha sonra
kaptan-ı deryalığa
değin yükselmişti.
Korsanları temizle-
mek için çıktığı bir
Akdeniz seferinden
büyük çapta gani-
metle dönerek genç
padişahı çok sevindir-
mişti. II. Osman, onu
sadarete atamakta
gecikmedi. Görevi sı-
rasında, hazineye ge-
lir sağlamak için pa-
dişaha verdiği sözü,
birçok tanınmış ve
zengin kişinin serveti-
ne zorla el koyarak
tutma yoluna gitti.
Sadrazam, bu işi sert davranarak değil, güleryüzle
yapmayı alışkanlık edinmişti. “Güzelce” lakabı da bu
nedenle verilmişti. Ancak, Güzelce Ali Paşa’nın Avru-
palı elçilere karşı sert tavır takınması, ilginç bir çelişki
II. OSMAN DÖNEM‹ OLAYLARI
y›lar›na sald›r›lar yapt›r›yor, hattâ bunlar› Bo-
¤aziçi’ne de¤in uzatt›r›yorlard›; bu arada
Bo¤dan sorunu dolay›s›yla iki taraf
kuvvetleri aras›nda çarp›flmalar da
oluyordu.
Sürüp giden bu olaylar üzerine
II. Osman, Lehistan’a savafl açmak is-
temekteydi, hattâ bu konuda Veziri-
azam Ali Pafla da kendisini teflvik ediyordu.
Bununla birlikte devlet erkân›, padiflah›n Lehistan’a
savafl açmas›n› istemiyorlard›. Fakat genç hükümdar, bu
konudaki fikir ve görüflleri dinlemedikten baflka, Leh kra-
l›n›n gönderdi¤i özel temsilciyi de huzuruna kabul etme-
di. Bu arada Veziriazam Ali Pafla’n›n ölümü üzerine, ye-
rine, Bostanc›bafl›l›ktan yetiflmifl olan Hüseyin Pafla, ve-
ziriazaml›¤a atand›. II. Osman, bizzat sefere ç›kmadan
önce, erkek kardefllerinin en büyü¤ü olan 16 yafl›ndaki
fiehzade Mehmet’i, hükümdarl›k ça¤›na gelmesi nedeniy-
le öldürttü.
Lehistan seferine ç›kmak amac›yla Kap›kulu ocaklar›y-
la birlikte ‹stanbul’dan hareket eden (Nisan 1621) Sultan
II. Osman, Edirne’ye geldi. Bu arada Lehistan’a ak›nlara
giriflen K›r›m han›, Kazaklara bir bask›n yaparak bozgu-
na u¤ratm›flt›.
HOT‹N SAVAfiI
Osmanl› ordusu, 2 Eylül 1621’de Dinyester ›rma¤› k›-
y›s›ndaki Hotin Kalesi yörelerine ulaflm›flt›. Çok geçmeden
K›r›m Han› Canbey Giray da orduya kat›lm›flt›. 3 Eylül’de
bafllayan, aral›ks›z 25 gün süren savafllarda düfl-
man, siperlerinden sökülüp at›lamad›. Bununla
birlikte Lehistan içlerine dek uzat›lan ak›nlar,
Lehleri, ciddî biçimde endifle ve korkuya düflür-
dü. Leh elçileri gelerek “savafla kendilerinin ne-
den olduklar›n›” bildirerek özür dilediler ve “Ka-
nunî Sultan Süleyman’la imzalanan
esaslara göre bar›fl yap›lmas›n›”,
hükûmetleri ad›na önerdiler. Bir
yandan Karakafl Mehmet Pafla’n›n
flehit olmas›, bir yandan da ba-
flar›l› askerlere çok az para ödü-
lü (bahflifl) verilmesi vs. gibi
olaylar nedeniyle zaferin kaza-
n›lamamas› üzerine, bar›fla ka-
rar verildi.
245
II. Osman
Güzelce Ali Pafla’n›n mezartafl›
