345
sınırları içinde kaldı. Müslüman Araplarca İs-
tanbul üzerine düzenlenen seferlerde işgal
edildi. Emevi ve Abbasiler dönemindeki bu
işgallerin sonuncusu Halife Harun ür-Re-
şid’in İstanbul’u alma girişimi sırasındadır
(781). Ancak başarısızlıkla sonuçlanan bu
seferin ardından Sakarya uzun süre Bizans’ın
elinde kaldı. Bu arada 941’de Optimator The-
ması içinde yer alan Sakarya’ya Ruslar çıka-
rak İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasına dek
ilerlediler. Ancak Rus güçleri, Bizans ordu-
larınca yok edildi. 1072’de Malazgirt Zâferi-
nin ardından Anadolu’ya yayılan Türkler’in
eline geçti. Ancak kısa bir süre sonra Bizan-
slılar kenti geri aldı. 1075’te Sakarya, Ana-
dolu Selçuklu Devleti’nin eline geçti.
1097’de Haçlılar, kenti istila ettiler. İlk Haçlı
seferinin ardından kısa sürede toparlanan
Danişmendliler, Sakarya Irmağı’na dek olan
toprakları ele geçirdiler ve Bizans’a akınlar dü-
zenlediler. Sakarya, 1024’te Haçlılar’ın İstan-
bul’u ele geçirmelerinin ardından İznik Bizans
İmparatorluğu’nun sınırları içinde kaldı. Bu
arada sık sık Trabzon Rum (Pontus) Devleti’nin
saldırılarına uğradı. Yöreye etkili Türk akınla-
rına ancak 13. yüzyılın sonlarında Osmanoğul-
ları Beyliği’nin güçlenmesinden sonra rastlanır.
Nitekim 1324’te uzun çarpışmalardan sonra
Akyazı, Hendek, Adapazarı Osmanlı toprakla-
rına katıldı. Osmanlı yönetiminde Sakarya, I.
Süleyman’ın oğulları Selim ve Bayezid arasında
başlayan taht kavgalarında Selim taraftarı olan
kapıkulları ile Beyazıd’ı tutan tımarlı sipahiler
arasındaki kanlı çatışmalar ve yer yer çıkan
Suhte ayaklanmaları dışında görece barış
içinde yaşadı. 19. yüzyıl Sakarya için siyasal
olaylar açısından durgun bir dönem oldu. Yal-
nız Kırım Savaşı, Şeyh Şamil Olayı ve Osmanlı-
Rus ve Balkan savaşları sonrası Anadolu’ya
göçmen akını sonucu ilin etnik yapısı karma-
şık duruma geldi. Sakarya, Ulusal Kurtuluş
yıllarında önemli askerî ve siyasi olaylara
tanık oldu. Kuvayımilliye’ye düşmanca bir
tutum takınan kentte Düzce ve Anzavur ayak-
lanmaları çıktı.
Sakarya'nın Sapanca ilçesindeki Sapanca Gölü'nden bir görünüm
