56
1. Bütün insanlar hür ve eflit do€arlar. Ak›l ve vicdan sahibidirler; birbirlerine
karfl› kardeflçe davranmal›d›rlar.
2. Herkes ›rk, renk, cins, din, siyasal ya da baflka herhangi bir ayr›l›k gözetil-
meksizin, bildiride yaz›l› bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanma
hakk›na sahiptir.
3. Yaflamak, özgürlük ve can güvenli€i herkesin hakk›d›r.
4. Hiç kimseye iflkence, zulüm, onur k›r›c› ceza ya da ifllem uygulanamaz.
5. Yasalar önünde herkes eflittir.
6. Hiç kimse yasalara ayk›r› olarak tutuklanamaz, al›konulamaz, sürülemez.
7. Herkes davas›n›n ba€›ms›z bir mahkemede görülmesi hakk›na sahiptir.
8. Herkesin özel hayat›, ailesi, konutu ve haberleflmesi yasayla korunmal›d›r.
9. Evlilik ça€›na gelen her erkek ve kad›n, hiçbir ›rk, renk, din flart›na ba€l› ol-
maks›z›n evlenme ve aile kurma hakk›na sahiptir; aile, toplumun temel
ögesidir. Toplum ve devlet taraf›ndan korunma hakk›na sahiptir.
10. Herkes mal ve mülk edinme hakk›na sahiptir.
11. Herkesin düflünce, vicdan ve inanç özgürlü€ü vard›r.
12. Herkesin çal›flma, iflini özgürce seçme ve iflsizlikten kurtulma hakk› vard›r.
13. Herkesin e€itim hakk› vard›r, ilk e€itim paras›zd›r.
14. Kölelik ve kulluk yasakt›r.
15. Herkes nerede olursa olsun yasalar çerçevesinde korunur.
16. Bütün insanlar anayasaya uygun olarak yarg› organ›na baflvurma hakk›na
sahiptir.
17. Bir suç ifllemekten san›k olan herkese, savunmas› için gerekli bütün haklar
sa€lan›r.
18. Herkes diledi€i devletin ülkesinde gezebilir, diledi€i an o ülkeyi terk ede-
bilir veya ülkesine geri dönebilir.
19. Herkes iflkence karfl›s›nda yabanc› bir ülkeye kaçabilir. Kaçt›€› ülkede ken-
disine “S›€›nm›fl ‹nsan” muamelesi yap›lmal›d›r.
20. Her insan bir vatandafll›€a sahiptir.
21. Her insan›n düflünce, inanç ve din özgürlü€ü vard›r.
22. Hiç kimse düflünce ve sözlerinden dolay› sorumlu tutulamaz.
23. Herkes toplanma ve dernek kurma hakk›na sahiptir. Hiç kimse bir derne€e
girmek için zorlanamaz.
24. Herkesin do€rudan do€ruya veya özgürce seçti€i temsilcilerle ülke yöneti-
mine kat›lma hakk› vard›r.
25. Kiflinin sosyal güvenli€e kavuflturulmas›, uluslararas› ifl birli€i ya da devle-
tin kaynaklar›na uygun olarak gerçeklefltirilir.
‹NSAN HAKLARI EVRENSEL B‹LD‹R‹S‹
