II. SEL‹M DÖNEM‹ OLAYLARI
195
ko) toplantıya çağırdı. Görüşmelerden sonra meydana getirilecek olan Haçlı
donanmasının tüm giderlerinin yarısının İspanya tarafından karşılanması, geri
kalanının ise katılan dük ve prensliklere eşit olarak ödetilmesi ve Don Juan’ın
donanmanın başına getirilmesi kararlaştırıldı. Osmanlı Devleti, Roma ve Vene-
dik’te bulunan casusları kanalı ile durumdan haberdar oldu.
Toplanan Divan-ı Hümayun, oluşturulan Haçlı donan-
masının karşısına güçlü bir donanma ile çıkılmasını karar-
laştırdı. Divan’da bulunan Sokollu Mehmet Paşa’nın karşıt-
ları padişah üzerindeki etkileri ile Kaptan-ı Deryalık maka-
mına karacı bir vezir olan Müezzinzade Ali Paşa getirildi. Bu, İ-
nebahtı deniz faciasına yol açacak olan yanlış bir karardı. Bunun gibi Ak-
deniz’de dolaşan bir Hristiyan donanmasının durdurulması için de yine kara-
cı bir vezir olan Pertev Paşa atandı. Bunların gayreti ile meydana getirilenTürk
donanması, kara ordusu ağırlıklı olarak kuruldu. Bu arada, Uluç Ali Reis, Ca-
fer Reis, Barbaroszade Mehmet Paşa, Barbaroszade Hasan Paşa, Salih Pa-
şazade Mehmet Bey gibi deniz kurtlarına da görev verildi. İki donanma kar-
şı karşıya geldiği zaman toplanan ayak divanında Türk donanmasının uy-
gulayacağı savaş plânı tartışıldı. Karacı subayların ağırlıklı oldukları bu top-
lantıda, deniz kurtlarının verdikleri plân kabul edilmeyerek reddedildi ve
Kaptan-ı Derya Ali Paşa’nın sunduğu plân onaylandı. Dünya tarihinin en bü-
yük deniz savaşlarından biri olan İnebahtı Deniz Savaşı, başladıktan bir süre
sonra karacı subayların hata yaptıkları anlaşıldı. Ne var ki iş
işten geçmiş, başta Müezzinzade olmak üzere 20 bin ki-
şi şehit düşmüş ve 142 Osmanlı gemisi yanarak batmış-
tır. Uluç Ali Reis birkaç gemisi ile İstanbul’a ulaşınca ona
Kaptan-ı Deryalık görevi verildi. Yeniden hazırlanan do-
nanma ile denize çıkan Uluç Ali Paşa,Akdeniz’de düşman
gemisine rastlayamadı.
1572
n
Şair ve ressam Nigarî, İstanbul’da öldü.
XVI. yüzyılın tanınmış nakkaşlarından ve şairlerinden
olan Haydar (Nigarî), Galata’da doğmuştur. Âşık Çelebi,
kendisinden “Satrançbaz Araboğlu” diye bahsetmekte-
dir. Gemiciliği merak eden ve yıllarca beylik gemilerde re-
islik yapan Haydar, muhitinde Nakkaş Haydar Reis di-
ye anılmış, fakat kendisi sanat hayatında Nigârî mahla-
sını kullanmıştır. Birçok deniz savaşlarında bulunmuş, bu
savaşları anlatan manzum eserler yazmış, bilhassa Si-
nan Paşa ile beraber geçirdiği maceraları bir kitap hâlin-
de toplamıştı. Zarif ve akıllı bir şahsiyetti.Tophane taraf-
larında bulunan evi, Eyüp civarındaki bahçesi, devrin sa-
natçılarının ve şairlerinin bir toplantı yeriydi.
Yaptığı insan resimlerinde karakterleri canlandırmak
kudretini göstermiş, Barbaros Hayreddin’in, II. Selim’in
minyatürlerinde bilhassa başarılı olmuştur.
Topkapı Sarayı Müzesi’nde bulunan 0,29x0,46 ölçüsün-
deki Barbaros Hayreddin minyatürü, büyük denizcinin
Avrupalı sanatçılar tarafından yapılmış portreleriyle ben-
zerlik göstermektedir. Nigarî,Yavuz’un, Kanunî’nin, II. Se-
lim’in,V. Şarl’ın, I. Fransuva’nın minyatürlerini de yapmıştır.
İki yabancı hükümdara ait resimler de pek başarılı eser-
leri arasındadır. Nigarî’nin 1572 tarihinde vefat ettiği
tahmin olunmaktadır. Eyüp’te Zal Mahmut Paşa Camii
türbesine defnedilmiştir, bugün mezarı kayıptır.
1573
n
Osmanlı-Venedik arasında İstanbul Barışı
imzalandı (7 Mart).
Osmanlılarla Venedikliler arasında Kıbrıs için İstanbul’da
bir barış antlaşması yapıldı. Buna göre,Venedikliler tara-
fından Osmanlılara, Kıbrıs seferi tazminatı olarak üç yıl-
da 300 bin flori ödenmesine, Dalmaçya’da alınan kale-
lerin Osmanlılara iade edilmesine; Kıbrıs, Osmanlılara
geçtiğine göre yıllık 8 bin altın Kıbrıs vergisinin kaldırıl-
masına, Osmanlıların Dalmaçya ve Arnavutluk’taki sını-
rının eski hâline getirilmesine,Venediklilerin ticarî hakla-
rının devamına, savaşta alınan gemilerle ticarî malların
karşılıklı olarak iadesine karar verildi.
II. Selim
(Minyatür:
Nigari, 1570,
Topkap› Saray›
Müzesi)
