1578
Gürcistan’daki İmerethi Krallığı ve Guria
Prensliği, teslim olup Osmanlı Devleti’ne
bağlılıklarını bildirdi (11 Kasım).
Üç gün üç gece süren I. Şamahı Muharebesi, Öz-
demiroğlu Osman Paşa’nın zaferiyle
sonuçlandı (11 Kasım).
II. Şamahı Savaşı (27 Kasım):
Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki 100 bin kişi-
lik Osmanlı ordusu ile İran ordusu arasında I. Şamahı
Savaşı’ndan üç hafta sonra yine Şamahı’da yapılan ikin-
ci savaşta, İran ordusunun başında Şah Hudebende’nin
eşi, oğlu Hamza Mirza ve başveziri Mirza Selman bu-
lundular. Bu çarpışmada İran ordusu 20 bin kayıp ver-
di. Fakat Kırım ordusunun yardımını İran ordusu engel-
lediği için savaş sonuç alınamadan bitti.
1579
Asker arasındaki bozgunculuk propagandası ne-
deniyle Özdemiroğlu Osman Paşa, Şirvan’ı
tahliye edip Şamahı’dan Demir-Kapu’ya
(Derbend) hareket etti.
Osmanlı-İngiliz ticarî ve siyasî münasebetlerinde
ilk adım atıldı; İngiliz ticaret gemilerinin,Türk
limanlarına kendi bayraklarıyla gelebilecekleri
tebliğ edildi (Mart 1579).
Gürcülerden yardım gören Safevîleri,Tiflis’i
kuşattı (30 Mart).
Çok zor şartlar altında kalan Tiflis, Maraş
Beylerbeyi Mustafa Paşa komutasında 12.000
kişilik yardım kuvvetinin gelmesiyle muhasaradan
kurtuldu (1 Ağustos).
Kars Kalesi’nin ardından Kars şehrinin yapımı 58
günde tamamlandı (22 Eylül).
Sadrazam Sokollu Mehmet Paşa, III.
Murat’ın gizli buyruğuyla, Bosnalı bir derviş
tarafından hançerlenerek şehit edildi (12
Ekim).
Sokollu’nun öldürülmesi üzerine, ikinci vezir
Semiz Ahmet Paşa sadrazamlığa
getirildi (13 Ekim).
III. MURAT DÖNEM‹ OLAYLARI
MEfi’ALE SAVAfiI
fiirvan’›n kesin olarak al›nmas› için yeni serdarl›¤a
Ferhat Pafla atand›. Osmanl› ordusu Demirkap›’ya gelerek
buradaki kuvvetlere kat›ld›. Özdemiro¤lu Osman Pafla
“Mefl’ale Savafl›” ad› verilen savaflta ‹ran’› yendi ve fiir-
van’daki Osmanl› egemenli¤i kesinleflti. Seferde, yard›m
etmekte isteksiz görülen K›r›m Han› Mehmet Giray Han,
hanl›ktan indirilip yerine ‹slâm Giray geçirildi. Osman Pa-
fla ‹stanbul’a dönünce, önce sadrazam (1584), sonra da
Ferhat Pafla’n›n yerine ‹ran serdar› olarak atand›. Tebriz’i
ele geçirme buyru¤u al›nca, Sufiyan ve Alivar’daki çar-
p›flmada Safevî kuvvetlerini yenerek Tebriz’e girdi ve
kente III. Murat ad›na hutbe okuttu. Ancak, ka-
rakol görevindeki Ca¤alo¤lu Sinan Pafla’n›n
Safevîlere yenilmesi, ç›kan yeni bir savaflta
Osmanl›lar›n yenilmesine yol açt›, bu
s›rada Osman Pafla hastalanarak öldü
(1585).
205
sırasında bazı hatalar yapmış olabilir; fakat imparatorluğun en şaşaalı bir
döneminde ordularının başında sefere çıkacakları yerde haremde kalma-
yı yeğleyen padişahlar (II. Selim ve III. Murat) zamanında bile devletin gü-
cünü ve ihtişamını sürdürmek ve sınırlarını korumaya çalışmak büyük bir
başarı sayılmalıdır.
Bu başarılarını çekemeyen vezirler, sonunda III. Murat’ı kandırarak onu
gözden düşürdüler. Padişah, onu görevden alarak yeniçerileri hiddetlendi-
receğini bildiğinden verdiği gizli bir buyruk ile öldürülmesini istedi. Emir
uyarınca Bosnalı bir derviş, Sokollu’yu divan toplantısından çıkarken kal-
binden hançerleyerek suikastı gerçekleştirdi. Şehit sayıldığı için cenazesi yı-
kanmadan Eyüp’teki türbesine defnedilen Sokollu’nun İstanbul’un Kadır-
ga ve Azapkapı semtlerinde kendi adı ile anılan iki camiinden başka çok
sayıda hayır eseri vardır.
Sokollu’nun öldürülmesi
(Tablo: Münif Fehim)
III. Murat
