412
ZONGULDAK, Karadeniz Bölgesi’nin Batı Ka-
radeniz Bölümü’nde il. Doğuda Bartın ve Kara-
bük, güneyde Düzce ve Bolu illeri, batı ve
kuzeyde Karadeniz’le çevrilidir. Yüzey Biçim-
leri: İlin yüzey biçimleri kıyıdan iç kesimlere
doğru yükselir. İl alanının % 50’si dağlıktır.
Dağlar, Karadeniz’e paralel olarak üç sıra hâ-
linde uzanır. İlk dağ sırası, ortalama 1.000
metre yükseltili tek tek kütlelerin yan yana di-
zilmesiyle oluşur. Ereğli ilçe merkezinin doğu-
sundaki Küpdağı, il merkezinin doğusundaki
Göldağı ve Güllüdağ ile Bartın ilçe merkezinin
doğusundaki Kabadağ, bu sıranın en önemli
yükseltileridir. İkinci dağ sırası ilin batısındaki
Akçakoca Dağlarıyla başlar ve Bartın’ın güne-
yinde Mahmut Dağı, Kırıkdağ ve Kumar Da-
ğı’yla yükselti kazanarak sürer. Sıranın
yüksekliği en doğuda Kızılcaören Tepesi’nde
1.379 metreye, Göktepe’de 1.416 metreye ula-
şır. Birinci ve ikinci dağ sıraları, ilin doğusunda
birbirine oldukça yaklaşır. Burada Safranbo-
lu’nun kuzeyindeki Sarıçiçek Tepesi (1.726
metre) ilin önemli yükseltilerinden biridir. De-
nize paralel olarak ilin en güneyinde uzanan
üçüncü dağ sırası Zonguldak ile Bolu ve Çan-
kırı’yı birbirinden ayıran Bolu Dağları’nın uzan-
tısıdır. Batıdan doğuya Kızıltaş Tepesi (1.486
metre), Bacaklıyayla Tepesi (1.637 metre), Ke-
çikıran Tepesi (1.619 metre), Keltepe (1.976
metre), Panayır Tepesi (1.544 metre) bu
üçüncü sıranın belli başlı yükseltileridir. İlin
%35’ini kaplayan platolar, bu üç dağ sırası ara-
sında dağların etekleri üzerinde yer alırlar.
Akarsular tarafından açılmış sık bir vadi ağıyla
yarılı bu platoların en önemlileri Karabük ve
Safranbolu platolarıdır. Zonguldak’ta ovalar
%15’lik bir oranla oldukça sınırlı bir alanı kap-
lar. Zonguldak’ta göl yoktur. Ancak il akarsu-
larca zengindir. Tümü Karadeniz’e dökülen bu
ırmakların en önemlileri, Filyos Çayı (Yenice-
ırmak), Bartın Çayı, Gülünçırmak, Alaplı Çayı
ve Üzülmez Deresi’dir. İklim ve Bitki Örtüsü:
Zonguldak ilinde genellikle her mevsim yağışlı
ve ılıman Karadeniz iklimi egemendir. Bununla
birlikte, kıyıdan iç kesimlere gidildikçe iklim
biraz sertleşir. İlde mevsimler arası ve gece ile
gündüz arası sıcaklık farkları pek yüksek değil-
dir. Her mevsim bol yağış alır. Kış ve sonba-
harda yağışlarda belli bir artış görülür.
Zonguldak’ta elverişli iklim koşulları ve bol
yağış, gür bir bitki örtüsünün oluşumuna yol
açar. İlin büyük bölümü ormanlarla kaplıdır.
Köknar, kayın, karaçam, meşe başlıca orman
ağaçlarıdır. Öte yandan ormanaltı bitki örtüsü
de zengindir. Bu örtünün en önemli türleri ka-
rayemiş, eğrelti otları, çayır otları, devetabanı,
sarmaşık, ormangülü, kızılcık, kuşburnu, ısır-
gan, çoban püskülü vb. türledir. Ekonomi: Hal-
kın yarıdan fazlasının kırsal kesimde
yaşamasına karşın, ekime elverişli toprakların
azlığı nedeniyle temel ekonomik etkinlik ma-
dencilik ve sanayidir. Öteki gelir kaynakları
tarım, ormancılık, balıkçılık ve ticarettir. Eko-
nominin başlıca dayanağı olan taş kömürü ya-
Yüz ölçümü
:3.470 km
2
Nüfusu
:619.151 (2008)
İlçe sayısı
:6
İl trafik kodu
:67
ZONGULDAK
Zonguldak Limanı
Zonguldak
