1769
n
Divan-ı Hümayun tercümanı Nikolaki, Rus
casusu olduğu anlaşılarak idam edildi.
n
II. Hotin Zaferi (12 Ağustos):
Rusların kaleyi kuşatmaları sırasında yardıma gelen
Kırım Hanı III. Devlet Giray, Hotin Cephesi Seraskeri
Moldovancı Ali Paşa ve Canik Muhassılı Ali Bey, Rus-
ları bozguna uğrattı ve geri çekilmeye mecbur etti.
n
Sadrazam Mehmet Emin Paşa, cinnet
derecesine varan ruhsal durumunun bozukluğu
nedeniyle Dimetoka’ya sürgün edildi; yerine
Moldovancı Ali Paşa getirildi (12 Ağustos). Emin
Paşa, daha sonra, seferde malzeme temininde
orduyu zor durumda bıraktığı gerekçesiyle idam
edildi.
n
Veziriazam Moldovancı Ali Paşa, orduyu
Dinyester nehri üzerinden geçirirken, yükselen
sular nedeniyle köprü faciası yaşandı; yıkılan
köprüdeki yüzlerce asker sulara gömüldü
(16-17 Eylül).
n
Türkler tarafından tahliye edilen Hotin Kalesi,
Rusların işgaline uğradı (21 Eylül).
n
Moldovancı Ali Paşa görevden alındı; İvazzade
Halil Paşa veziriazamlığa getirildi (12 Aralık).
1770
n
Mora Zaferi (9 Nisan):
Mora Seraskeri Muhsinzade Mehmet Paşa komuta-
sındaki Osmanlı ordusu ile Rus-Rum ordusu arasında
Mora’nın merkezi Tripoliçe’de yapılan savaşta, kaleyi
savunan 10 bin kişilik Osmanlı kuvvetine saldıran
20 bin kişilik Rus-Rum kuvveti, yenilerek geri çekildi.
Rus-Rum ordusu bu çarpışmada 3 bin kayıp verdi.
n
Çeşme Deniz Faciası (7 Temmuz):
n
Kartal Savaşı’nda Osmanlı ordusu bozguna
uğradı (1 Ağustos).
Halil Paşa komutasındaki 100 bin kişilik Osmanlı-Kırım
ordusu ile Romanzov komutasındaki Rus ordusu arasın-
da Prut nehrinin Tuna nehrine döküldüğü yerde Lar-
ga’da (Kartal) yapılan 5 saatlik savaşta, Osmanlı ordu-
su ile aniden karşılaşan Rus ordusu şaşırdı. Rus ordusu-
nun arkasını Kırım ordusu çevirdiği için Halil Paşa saldır-
saydı ikinci bir Prut zaferi elde edilebilirdi. Rus ordusunun
sayıca fazla olduğu sanılarak savunmaya geçildi.Yapılan
savaşta Rus ordusu yenildi. Fakat Rus ordusu geri çeki-
lemeyince taarruza kalkıp Osmanlı ordusunu bozguna
uğrattı. Osmanlı ordusu 30 bin şehit verdi; 143 top ve
7 bin araba zahire kaybetti.
III. MUSTAFA DÖNEM‹ OLAYLARI
403
Çeflme Deniz Savafl›
(Tablo: Hüsnü Tengüz, Deniz Müzesi)
Çeflme Deniz Savafl›
(Tablo: Hüsnü Tengüz)