1681
n
Osmanlı-Rus barışı (Bahçesaray Barışı)
(11 Şubat):
Osmanlılar tarafından Kırım hanına verilen yetki ile
Kırım’ın merkezi Bahçesaray’da Ruslarla 1677-1681
savaşını sona erdirmek için yapılan bu barış antlaş-
masında, iki devlet arasında Özi (Dinyeper) nehrinin
sınır olması, verilmemiş olan üç yıl ile her yıl vergilerin
verilmesi, Kiev’in Ruslara bırakılması, Özi-Aksu (Buğ)
nehirleri arasında kale yapılmaması,Tatarların Dinye-
per nehrinin iki yakasında sürülerini otlatması, Kazak-
ların Dinyeper nehrinde balık avlamaları ve Karade-
niz’e tuz almak için inmeleri, göçmenlerin kabul edil-
memesi, Osmanlılarla Kırımlıların, Rusların düşmanla-
rına yardım etmemeleri gibi konularda kararlar alın-
dı. Bu, ilk Osmanlı-Rus barışıdır.
n
Sakız Faciası (24 Temmuz):
18 gemilik bir Fransız filosu, hiçbir sebep olmaksızın
şehri top ateşine tuttu. 4,5 saat süren top ateşi so-
nucu birçok insan öldü ya da yaralandı; şehirdeki bi-
nalar büyük hasar gördü. Bu nedenle Fransa, olaydan
duyduğu üzüntüyü belirtti ve Osmanlı Devleti’ne taz-
minat ödemek zorunda kaldı.
1682
n
Budin Beylerbeyi Vezir İbrahim Paşa, Orta
Macaristan üzerine sefere çıktı (27 Temmuz).
IV. MEHMET DÖNEM‹ OLAYLARI
FAZIL AHMET PAfiA DÖNEM‹
1660 y›l›nda Köprülü Mehmet Pafla’n›n Edirne’de öl-
mesi üzerine, IV. Mehmet sözünü tutarak yerine o¤lu Fa-
z›l Ahmet Pafla’y› getirdi. 1664’de Avusturya’dan Uyvar
Kalesi al›narak Vasvar Antlaflmas› yap›ld›. 1669 y›l›nda
Kandiye Kalesi ele geçirilerek Girit Osmanl›lara ba¤-
land›. IV. Mehmet, 1672’deki Lehistan seferine ve
Kamaniçe Kalesi’nin al›nmas›na kat›ld› ve 1672
Eylül’ünde imzalanan Bucafl Antlaflmas›’ndan son-
ra Edirne’ye döndü. 1673 y›l›nda ikinci Lehistan
seferine ç›kt› ve Aksu’ya kadar uzand›. Zuravna
Kalesi yak›nlar›nda sürdürülen savafl,
Ekim 1676’da Polonya kral›n›n eski
antlaflmay› kabule raz› olmas›yla sona
erdi. Faz›l Ahmet Pafla’n›n ölümü üze-
rine Merzifonlu Kara Mustafa Pafla’y›
IV. Mehmet, sadrazaml›¤a getirdi. Ka-
zak Hetman› Doroflenko’nun Ruslara
kat›lmas› ve Ukrayna’n›n sald›r›ya u¤-
ramas› üzerine Kara Mustafa Pafla’n›n
Çehrin Kalesi’ni ele geçirmesinden son-
ra, IV. Mehmet 1678’de ‹stanbul’a
döndü. Ruslar›n savafl› sürdürmesi üzerine,
1680’de ikinci Rusya seferi için Edirne’ye
gitti. Bu s›rada 1681’de Ruslar, bar›fl öneri-
sinde bulunduklar› için Rusya’yla yirmi y›l
süreli bir sald›rmazl›k antlaflmas› imzaland›.
307
IV. Mehmet’in Rus elçisini kabulünü gösteren bir resim
IV. Mehmet’in Kazak
Hetman› Doroflenko’ya
gönderdi¤i berat
(Tarih ve Medeniyet Dergisi)
IV. Mehmet ‹stanbul
yerine Edirne’de
yaflamay› tercih etti
