110
BİTLİS, Doğu Anadolu’da il ve aynı ilin mer-
kezi olan kent. Türkiye’nin en büyük gölü
Van’ı batıdan çeviren Bitlis, kuzey ve batıda
Ağrı ve Muş, güneyde Siirt, batıda Batman
illeriyle sınırlanır. Yüzey Biçimleri: Yüzde
10’unu ovaların oluşturduğu il toprakları çok
engebelidir. Güneydoğu Torosların uzantıları
olan bu yükseltiler genellikle 2.000 metreyi
aşar. En önemlileri Sini Dağı (2.730 metre),
Nemrut Dağı (tepede 2.828 metre) ve Süp-
han Dağı’dır (4.058 metre). En önemli ova-
ları ise Rahva düzlüğü ve Ahlat Ovası’dır.
Garzan ve Bitlis çayları, Karasu, Ağkiz ve
Oranz, ilin başlıca akarsularıdır. Van Gö-
lü’nün dışında il toprakları içinde 10 dola-
yında krater gölü ve Nazik (30 km
2
), Arin
(13,5 km
2
), Aygır (3,5 km
2
), Nemrut (10 km
2
)
gölleri vardır. İklim: Bitlis’te kara iklimi ile
Akdeniz iklimi arasında geçiş niteliği göste-
ren bir iklim egemendir. Kışlar soğuk, yazlar
sıcak ve kurak geçer. Rüzgârlar genellikle
yıldız-poyrazdan eser. Bitki örtüsü değişken
olan ilde, meşe ve türlerinin yoğun olduğu
ormanlarda ardıç ve yabanıl meyveler bulu-
nur. İl topraklarında ve kimi bölgelerinde,
tavşan, kurt, ayı, domuz ve kimi kuş türleri
vardır; göl ve akarsularda tatlı su balığı av-
lanır. Ekonomi: İldeki en önemli ekonomik
etkinlik hayvancılıktır. Daha çok göçer aşi-
retler tarafından koyun ve kıl keçisi beslenir.
Hayvancılığa bağlı olarak süt ürünleri ve
hayvansal ürünler önemlidir. Çok az mik-
tarda buğday, patates, şeker pancarı üretilir.
Ülke çapında ünlü olan Bitlis tütünü, sigara
fabrikalarında değerlendirilir. İlde tarıma da-
yalı sanayi tesisleri vardır. Bunların başlıca-
ları sigara fabrikaları, Adilcevaz’da süt
ürünleri fabrikası, Tatvan’da yem fabrikası ve
et kombinasıdır. Demir, fosfat, perlit ve
ponza yatakları ile maden suları ilin yer altı
zenginliklerini oluşturur. Turistik Yerler: Bit-
lis ve yöresi: Yıkık durumda Bitlis Kalesi (4.
yüzyıl ?), Bitlis Ulucamii (1150, Dilmaçoğul-
ları yapısı), Hatibiye Medresesi (16. yüzyıl),
Şerefhanların yaptırdığı İhlasiye Medresesi
(1589) ve Şerefiye Külliyesi (1528-1533),
Bitlis-Tatvan karayolu kenarında Başhan (16.
yüzyıl), Rahva Kervansarayı (16. yüzyıl) ve
Hüsrevpaşa Hanı (Bapşin Hanı, 16. yüzyıl).
Adilcevaz ve yöresi: Adilcevaz şehrinin ba-
tısında ve Van Gölü kıyısında Adilcevaz Ulu-
camii (15. yüzyıl), kalenin eteğinde
Adilcevaz Paşa Camii (16. yüzyıl), şehrin
yaklaşık 6 km kuzeyinde Kef Kalesi (Urartu
yapısı), şehirde çoğu yıkık durumda Urartu
mezar odaları. Ahlat ve yöresi: Ahlat şeh-
rinde Selçuklu taş işçiliğinin görkemli ör-
neklerinden Ahlat mezar taşları, Harapşehir
sırtlarında Ahlat Kalesi (16. yüzyıl), şehir
merkezinde Hasan Padişah Kümbeti (1275),
Ahlat Kalesi içinde İskenderpaşa Camii
(1564), şehir merkezinde Şeyh Necmeddin
Kümbeti (1222), Ahlat’taki kümbetlerin en
büyüğü olan Usta Şagirt Kümbeti (1273).
Bitlis
Yüz ölçümü
:8.413 km
2
Nüfusu
:326.897 (2008)
İlçe sayısı
:7
İl trafik kodu
:13
BİTLİS
Bitlis'den bir görünüm
