342
SAKARYA, Marmara Bölgesi’nin kuzeydoğu-
sunda il. Batıda Kocaeli, güneyde Bilecik, gü-
neybatıda Bursa, doğuda Bolu illeriyle
sınırlanır. Kuzeyde, Kefken doğusunda Delik-
kaya Burnu’ndan Melen Deresi ağzına kadar
Karadeniz’e açılır. Yüzey Biçimleri: Sakarya Ir-
mağı tarafından kuzey-güney doğrultusunda
ortadan ikiye bölünen ilde yüzey biçimleri ol-
dukça dengeli bir dağılım gösterir. İlin %
33,6’sını engebelendiren ve genellikle kuzeyde
öbeklenen dağların en önemli sırası, Köroğlu
Dağlarının batı uzantıları olan Samanlı Dağla-
rıdır. İlde Hendek, Akyazı ilçeleri ve Sapanca
Gölü’nün güneyinde kalan bölgeyi tümüyle
kaplayan Samanlı Dağları fazla yüksek değildir.
Sıranın, Sakarya sınırları içindeki en yüksek
noktaları Keremali Dağı (1.543 metre) ve Kara-
dağ’dır (1.467 metre). Hendek ile Karadeniz kı-
yıları arasında yer alan Çamdağı, Bolu
Dağlarının uzantısıdır. Çok sayıda tepeden olu-
şan Çamdağı’nın yükseltisi ortalama 850 met-
redir. Sakarya’da en ağırlıklı yüzey biçimi, ilin
% 44’ünü kaplayan platolardır. İlin, Sakarya Ir-
mağı batısında kalan bölümü Kocaeli Platosu
içinde yer alır. Bunun dışında Hendek’in gü-
neydoğusunda 1.500 metre yükseltili Dikmen
Platosu; Hendek ile Akyazı arasında Çiğdem,
Turnalık, Gındıra ve Keremali Platosu; Akya-
zı’nın kuzeyinde Acella ve Karagöl platoları;
Geyve yöresinde Katırözü, Soğucak, Çataltepe
ve Ziyarettepe platoları sayılabilir. İlin % 22’sini
kaplayan ovalar, genellikle Sakarya Irmağı Va-
disi’nde yer alır. Bunların başlıcaları, Akova
(Adapazarı Ovası), Pamukova, Söğütlü Ova-
sı’dır. İlin kuşkusuz en önemli ırmağı Sakarya
Irmağı’dır. Bunun yanı sıra Sakarya Irmağı’na
dökülen Çark Suyu, Mudurnu Çayı; Darıçay
Deresi, Karaçay, Akçay; Karadeniz’e dökülen
Maden, Melen dereleri sayılabilir. İlde çok sa-
yıda göl vardır. Bunların en önemlileri Sapanca
Gölü, Gökçeören Gölü, Poyrazlar Gölü, Taşkı-
sık Gölü, Küçük Akgöl, Büyük Akgöl ve Acarlar
Gölü’dür. İklim ve Bitki Örtüsü: Sakarya’nın ik-
limi, Marmara Bölgesi ve Karadeniz iklim özel-
likleri taşır. İlin Karadeniz kıyısında Kuzey
Anadolu’ya özgü iklim özellikleri ağır basar.
Güney ve batı kesimlerde, Akdeniz ikliminin bir
alt türü görülür. Sıcaklık ortalamaları mevsim-
lere göre çok farklı değildir. En soğuk aylar
ocak, şubat; en sıcak aylar haziran, ağustostur.
Bol yağış alır. Kış aylarında yağış kar biçimin-
dedir. Gür bir orman örtüsüyle kaplı olan il top-
raklarında hemen hemen her kesimde kayın
başta olmak üzere, gürgen, kavak, kestane, ıh-
lamur, çınar, akçaağaç, başlıca ağaç türlerini
oluşturur. 700 metre yükseklikten sonra kayın
ve meşe topluluklarına kozalaklılar eklenir.
Ovalar ve platolarda bitki örtüsü, maki türü
ağaççıklar ve bodur orman çalı toplulukların-
dan oluşur. İlin yaban hayatı içinde yer alan ge-
yikler için Kapıorman Dağı’nda, sülünler içinde
Acarlar Gölü kıyısında koruma ve üretme alan-
ları kurulmuştur. Ekonomi: İl halkı geçimini
tarım ve sanayiden sağlar. Nüfusun yarıdan faz-
Sakarya'nın Adapazarı ilçesinden bir görünüm
Sakarya
Yüz ölçümü
:4.895 km
2
Nüfusu
:851.292 (2008)
İlçe sayısı
:16
İl trafik kodu
:53
SAKARYA
