369
kar’da geçiren kelaynaklar şubat ortalarından
başlayarak Birecik’e gelirler. Ekonomi: İlde
temel ekonomik etkinlik tarımdır. Kurak ama
üretime elverişli topraklar geniş alanlar kaplar.
Bu alanların önemli bir bölümü büyük toprak
sahipleri tarafından işlenir. Yöredeki yaklaşık
872 bin hektarlık tarım alanının sulanması ama-
cıyla hazırlanan ve kısa adı GAP olan Güney-
doğu Anadolu Projesi, 1990’lı yıllarda
gerçekleşmeye ve Harran Ovası sulanmaya
başlandı, buna bağlı olarak tarım alanında
önemli gelişmeler oldu. Bitkisel üretim il eko-
nomisinde ilk sırayı alır. Yetiştirilen başlıca
ürünler buğday, arpa, kırmızı mercimek, karpuz,
kavun, domates, üzüm ve pamuktur. Akdeniz
ikliminden etkilenen ilde, başta erik, kayısı ve
zeytin olmak üzere, az miktarda meyve de ye-
tiştirilir. İkinci gelir kaynağı, hayvancılıktır.
Daha çok koyun, bir miktar kıl keçisi ve sığır
yetiştirilir. 1968’de kalkınmada öncelikli iller
kapsamına alınan Şanlıurfa’nın gelişkin olma-
yan sanayisi tarıma dayalıdır. Başlıca sanayi
kuruluşları un, şarap, meyve suyu, yem, yün
ipliği ve halı, pamuklu dokuma, çimento, tarım
alet ve makineleri üreten fabrikalardır. Et kom-
binası, süt ürünleri işleme, zeytinyağı ve sabun
üretim tesisleri bulunan ilde küçük sanayi fazla
gelişmemiştir. Canlı hayvan, kırmızı mercimek
ve Antep fıstığı ticaretinde önemli yere sahiptir.
Bu ürünlerin bir bölümü yurt dışına ihraç edilir.
Turistik Yerler: Şanlıurfa ve yöresi: Sultantepe
Höyüğü (Helenistik, Asur ve Kalkolitik dönem-
ler), Urfa Kalesi, Ulu Cami, Halilürrahman
Camii (Döşeme Camii) ve Külliyesi (1211’de
Selâhaddin Eyyûbi’nin yeğeni Melik Eşref Mu-
zafferiddin Musa yaptırmıştır), Sultan Hasan
Camii (Tokdemir Camii, tek kubbeli bölümü
Tokdemir isimli bir Türk beyi, bitişiğindeki ana
yapıyı ise 1499’da Uzun Hasan adına Şeyh
Yakup yaptırmıştır), Ak Cami (Nimetullah
Camii, 16. yüzyıl başlarında Nimetullah Bey’in
yaptırdığı sorulmaktadır), Mevlehane Hanı (Sel-
çuklu Dönemi yapısıdır), Gümrük Hanı Kervan-
sarayı (16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman
döneminde yapılmıştır), Aynızeliha Gölü, Hali-
lürrahman Gölü, Karaköprü, Direkli mesirleri,
Kırk Mağalar, Dergâh (Makam) ve Hz. Eyüp
mağaraları, Urfa Müzesi (1968). Birecik ve yö-
resi: Birecik Mesiresi. Bozova ve yöresi: Göl-
başı, Birik Mezarlığı ve Söğüt Tarlası (Paleolitik
ve Neolitik yerleşmelerdir), Kurban Höyük (İlk
Tunç Çağ [Kalkolitik Dönem]), Lidar Höyük
(Kalkolitik ve Selçuklu dönemine değin yerle-
şimler olmuştur), Büyükgöl ve Küçükgöl me-
sireleri. Harran ve yöresi: Cuma Camii; Hisar,
Halep Kapısı (1192), Şeyh Hayt el-Harranî Tür-
besi, Harran Üniversitesi (sadece gözetleme
Arazisinin büyük çoğunluğu yeni yapılan Birecik Barajı suları altında kalan Halfeti'den bir görünüm
Şanlıurfa'daki Ayn Zeliha Gölü
