364
Demir yolu Makinaları Sanayii AŞ’ye (TÜ-
DEMSAŞ) ait tesislerdir. Küçük sanayi oldukça
canlı ve yaygındır. Sanayi kuruluşlarının çoğu
Sivas kentinde toplanmıştır. Sivas ili yer altı
kaynakları açısından oldukça zengindir. İl
merkezi yöresinde kireç taşı ve tuğla-kiremit
ham maddesi, Divriği yöresinde demir ve lin-
yit, Gemerek yöresinde mermer, Gürün yöre-
sinde demir, Hafik yöresinde asbest, İmranlı
yöresinde gümüş, kurşun-çinko ve manganez;
Kangal yöresinde demir ve linyit, Koyulhisar
yöresinde bakır-kurşun-çinko ve kireç taşı,
Suşehri yöresinde magnezit, Yıldızeli yöre-
sinde flüorit, kireç taşı, mermer ve tuğla-kire-
mit ham maddesi; Zara yöresinde magnezit ve
talk içeren cevher, ilin çeşitli kesimlerinde
jips yatakları vardır. Başta demir ve linyit
olmak üzere bu yatakların önemli bir bölümü
işletilir. İldeki maden suyu kaynaklarının baş-
lıcaları Yılanlıçermik olarak da bilinen Balık-
lıçermik ile Sıcakçermik ve Soğukçermik’tir.
Çevresinde bazı konaklama tesisleri bulunan
bu kaynakların sıcaklığı sırasıyla 35 °C, 42 °C
ve 28 °C’dir. Turistik Yerler: Sivas ve yöresi:
Maltepe Höyüğü (İlk Tunç Çağ), Topraktepe
(MÖ II. binde Hititler’le yerleşim başlamıştır),
Ulucami (12. yüzyıl, 1197’de Selçuklu Sultanı
Kutbeddin Melikşah döneminde yapılmıştır),
Meydan Camii (1564’te Sivaslı Koca Hasan
Paşa yaptırmıştır), Kale Camii (1580’de Sivas
Valisi Mahmud Paşa yaptırmıştır), Aliağa
Camii (1589’da Behram Paşa’nın oğlu Mus-
tafa Bey yaptırmıştır), Ali Baba Camii (1792);
Ali Emir Ahmet Türbesi (1233); Güdük Minare
Şeyh Hasan Bey Türbesi Eretnaoğulları’ndan
Şeyh Hasan Bey için 1347’de yapılmıştır),
Kadı Burhaneddin Türbesi (1398’de ölen Kadı
Burhaneddin için yapılmıştır), Abdülvahap
Gazi Türbesi (18. yüzyıl), I. İzzeddin Keykâvus
Şifahanesi (1217); Gök Medrese (Sahip Ata,
1217’de Mimar Kaluyan’a yaptırtmıştır), Bu-
ruciye Medresesi (1271’de Muzaffer Burucirdi
yaptırmıştır), Çifte Minareli Medrese (İlhanlı
Veziri Şemseddin Güveyni 1271’de yaptırmış-
tır), Behram Paşa Hanı (1573’de Sivas Valisi
Sağır Behram Paşa yaptırmıştır), Meydan Ha-
mamı (16. yüzyıl), Kurşunlu Hamamı (1576’da
Sivas Valisi Sağır Behram Paşa yaptırmıştır),
Eğriköprü (Selçuklu yapısıdır), Kesikköprü
(13. yüzyıl Selçuklu yapısıdır), Boğazköprü
(Orta Çağda yapılmıştır), Atatürk Anıtı (hey-
keltıraş Nusret Suman’ın yapıtı olup 1964’te
bitmiştir), Tödürge Gölü, Paşa Fabrikası me-
siresi, Ethem Bey Parkı, Muammer Bey Parkı,
Sıcak Çermik, Soğuk Çermik, Sivas Müzesi
(1934, Gök Medrese; 1967 Buruciye Medre-
sesi; Sivas 4 Eylül Atatürk Müzesi. Divriği ve
yöresi: Divriği Kalesi (13. yüzyıl Mengüceko-
ğulları Dönemi’nde yapılmıştır), Kale Camii
(1181’de Mencükoğulları’ndan Şahinşah bin
Süleyman yaptırmıştır), Divriği Ulu Camii ve
Darüşşifası (1228’de Ahmet Şah ve eşi Adil
Melike Turhan, cami ile darüşşifayı külliye
olarak yaptırmıştır), Sitte Melik Kümbeti
(1195’te Mengücekoğullarından Emir Süley-
man bin Seyfeddin Şahinşah için yapılmıştır),
Kameriddin Kümbeti (1196, Mengücekli ha-
zinedarı Kameriddin’e aittir). Gemerek ve yö-
resi: Şahruh Köprüsü (13. yüzyıl). Gürün ve
yöresi: Gürün Gökpınar Gölü. Hafik ve yöresi:
Hafik gölleri. İmranlı ve yöresi: Koyunkaya
Mesiresi. Kangal ve yöresi: Balıklı Kaplıcası
(Balıklı Çermiği). Koyulhisar ve yöresi: Eğri-
çimen Mesiresi. Yıldızeli ve yöresi: Yıldızeli
Köprüsü (Roma köprüsünün kalıntıları üzerine
kurulmuştur), Ilıca Çermiği (Kaplıcası). Hava-
limanı: Sivas Havalimanı (1992).
SİVAS (58)
İç Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Kızılırmak bölü-
münde, aynı adı taşıyan ilin merkezi olan kent.
Nüfusu 329.011 (2008). Ankara’dan karayolu
ile 441 km uzaklıkta, Demiryolu ve karayolu
kavşağı üzerindedir. Tarih: Kentin yakın tarihi-
nin en önemli olayı, Millî Mücadele’nin başlıca
merkezlerinden biri olmasıdır. Sivas Kongre-
si’nden sonra İrade-i Milliye gazetesi de bu
kentte yayımlanmıştır. Güzel Sanatlar: İl mer-
kezi sınırları içindeki Maltepe Höyüğü, yörenin
İlk Tunç Çağ evresine ışık tutarken, Topraktepe,
Hititler dönemindeki konumunu aydınlatır. Sel-
çuklular’dan başlayarak gelişen kent, özgün
mimarî anıtlarıyla dikkati çeker. Orta Çağda
kenti kuşatan Bizans Surları, Selçuklular döne-
minde onarılarak kullanılmıştır. Timur’un yazı-
cısı Şerafettin Yezdi bu korunaklı surların doğu,
kuzey ve güneyden hendeklerle çevrili oldu-
ğunu ve yedi kapısı bulunduğunu yazar. Timur
zamanında bir bölümü yıktırılan surlar, Osman-
lılar döneminde onarılmış, ancak günümüzde
tümüyle ortadan kalkmıştır. Toprakkale üze-
rinde yer alan iç kale, Selçuklular döneminde
daha eski temeller üzerinde kurulmuştu. Evliya
Çelebi, kalenin iki kapısı olduğunu, içinde bir
cami, ambar, sarnıçlar ve muhafızların kaldığı
yapılar bulunduğunu yazar (günümüzde ancak
kimi kalıntılar görülebilir). Biraz daha kuzeyde,
içinde bir paşa sarayı, bir cami ve medrese bu-
lunan Paşa Kalesi günümüze ulaşmamıştır.
Anadolu’nun en eski camilerinden olan ve ken-
tin merkezinde yer alan Ulu Cami, son dönem-
SİVAS’IN İLÇELERİ
İlçe
İlçe Nüfusu
Merkez
329.011
Akıncılar
5.649
Altınyayla
10.521
Divriği
17.476
Doğanşar
3.240
Gemerek
28.671
Gölova
3.344
Gürün
21.573
Hafik
9.045
İmranlı
8.113
Kangal
27.251
Koyulhisar
13.550
Suşehri
26.941
Şarkışla
41.843
Ulaş
11.294
Yıldızeli
51.031
Zara
22.559
Toplam 631.112 (2008)
Sivas'ın ilçelerinden Şarkışla
