1648
n
Sultan İbrahim’in 7 yaşındaki büyük oğlu
IV. Mehmet tahta geçti (8 Ağustos).
n
Sultan İbrahim idam edildi (18 Ağustos).
n
Sultan İbrahim’in kanını bahane ederek isyan
eden Sipahiler,Yeniçeriler tarafından
cezalandırıldı. Sultanahmet Vak’ası denilen bu
olay sonrası “Ağalar Saltanatı” başladı (28 Ekim).
n
Sultan İbrahim devrindeki nüfuzuyla ünlenen
Cinci Hoca idam edildi ve servetine el kondu
(29 Ekim).
n
Orta Anadolu’da isyan eden Kara Haydaroğlu
Mehmet Bey, yakalanıp İstanbul’a getirildi ve
idam edildi (12 Kasım).
1649
n
Veziriazam Sofu Mehmet Paşa görevden alındı;
yerine Yeniçeri Ağası Kara Murat Ağa geçti
(21 Mayıs).
IV. MEHMET DÖNEM‹ OLAYLARI
7 YAfiINDAK‹ PAD‹fiAH
16 A¤ustos 1648’de IV. Mehmet, Edirnekap›’dan ken-
te giren bir çocuk padiflah olarak ‹stanbullular taraf›ndan
ilgiyle izlendi. Saraya kadar uzayan yol boyunca kent
halk› büyük bir kalabal›k oluflturuyordu. Sultan ‹bra-
him’in verilen fetva uyar›nca 18 A¤ustos günü sarayda
bo¤ulmas›ndan sonra IV. Mehmet’in saltanat hakk› gü-
venceye al›nm›fl oldu. Vezirazam Sofu Mehmet Pafla ba-
fl›na buyruk olmak, padiflah›n babaannesi olan Kösem
Sultan ise ocak a¤alar›na dayanarak saltanat naibeli¤i
yapmak istiyordu.
AT MEYDANI AYAKLANMASI
Çocuk padiflah›n yetkilerinin kullan›m› konusunda çe-
kiflmeler bafllad›. Ocak a¤alar›n›n her ifle kar›flmalar› ve
genel hoflnutsuzluklar sonucu, kent tarihinin en korkunç
ayaklanmalar›ndan olan Atmeydan› Olay› bafllad›
(25 Ekim 1648). Günlerce süren bu olay, kente çok yön-
lü zarar verdi. Atmeydan› olay›ndan sonra bir tür oligarfli
kuran ocak a¤alar›, sipahilere ve onlara yandafll›k eden-
lere karfl› k›y›m› sürdürdüler, rüflvetle ifl görmeyi ilke
edindiler.
CELÂL‹ ‹SYANLARI
Girit Savafl›’n›n getirdi¤i koflullar, Anadolu’daki Celalî
olaylar› ve baflkald›ran eyalet paflalar›, Çanakkale Bo¤a-
z›’n›n Venedik donanmas›n›n ablukas›nda oluflu da
kent yaflam›n› olumsuz etkilemekteydi. Göller yöresi-
ni haraca kesen Celalî Haydaro¤lu’nu Abaza Hasan
A¤a’n›n yakalay›p ‹stanbul’a getirmesi ve bu az›l› Cela-
lînin as›lmas›, halk aras›nda heyecan yaratt›. Donan-
man›n Çanakkale’deki ablukay› k›rmak için yapm›fl ol-
du¤u savaflta, donanmadaki yeniçerilerin dövüfle ya-
naflmamalar› sonucu büyük kay›plar verilmiflti.
11 Kas›m 1648’de ‹stanbul’a dönen donanman›n
toplar atarak Bo¤aziçi’ne girifli de çoflku uyan-
d›rd›. 21 May›s 1649’da Sofu Mehmet Pafla
görevden al›narak yerine ocak a¤alar›n-
dan Kara Murat A¤a vezir yap›ld›.
GÜRCÜ ABDÜNNEB‹ OLAYI
Bu s›rada, Anadolu’da Atmeydan›
Olay›’na tepki olarak ortaya ç›kan Gür-
cü Abdünnebi Olay›, ‹stanbul’da kritik
günler yaflanmas›na neden oldu. Tüm
O
N
D
OK U Z UN C U
O
SMAN L I
P
AD ‹ fi AH I
I V
.
M
E HME T
PAD‹fiAHLAR ALBÜMÜ
294
IV. Mehmet’in tahta ç›k›fl›nda cülus kabulu
