1651
n
Ağalar saltanatına son verildi (3 Eylül).
n
Azledilen Siyavuş Paşa’nın yerine Gürcü Ahmet
Paşa veziriazamlığa getirildi (27 Eylül).
1652
n
Veziriazam Gürcü Mehmet Paşa, yaşlılığı
nedeniyle azledildi; eski Mısır Valisi Tarhuncu
Ahmet Paşa veziriazam oldu ve Osmanlı
Devleti’nde ilk bütçe taslağı yapıldı (20 Haziran).
1653
n
Yapılan bütçe ve kısıtlama, saraya mensup çıkar
çevreleriyle bazı zenginleri rahatsız ettiğinden
VeziriazamTarhuncu Ahmet Paşa idam edildi;
yerine Derviş Mehmet Paşa getirildi (21 Mart).
1654
n
Osmanlı donanması, Çanakkale Boğazı
açıklarında Venedik donanmasına karşı parlak bir
zafer kazandı ve böylece Girit yolu açıldı
(16 Mayıs).
n
Veziriazam Derviş Mehmet Paşa’nın felç
geçirmesi üzerine, İstanbul hükûmetine kafa
tutan meşhur Halep Valisi İpşir Mustafa Paşa
göreve getirildi (28 Kasım).
n
Divan şairi ve hattat Cevrî İbrahim Çelebi öldü.
IV. MEHMET DÖNEM‹ OLAYLARI
PAD‹fiAHIN ANNES‹, O⁄LUNUN VESAYET‹N‹ ÜSTLEN‹YOR
Kösem Sultan’›n 2 Eylül 1651’de öldürülmesi üzerine
bu tarihe kadar valide sultanl›¤›n› yapamayan Turhan
Hatice Sultan, o¤lunun vesayetini üstlendi. Ertesi gün sa-
ray avlusuna ç›kar›lan Sancak-› fierif alt›na, ulema, esnaf,
halk ve askerler davet edildi. Atmeydan›’nda toplanan
yeniçeriler, ocak a¤alar›na ihanet edip saraya, sanca¤›n
alt›na kofltular. Ocak a¤alar› oligarflisi böylece y›k›ld›. Ka-
çan a¤alar, hemen yakalan›p idam edildiler. Tarhuncu
Ahmet Pafla, 27 Haziran 1652’de vezirazaml›¤a getirildi.
EKONOM‹K ÖNLEMLER
Tarhuncu Ahmet Pafla, hazine a盤›n› kapatmak ve
gümrük gelirlerinin art›r›lmas› için, tersane ve saray har-
camalar›n›n azalt›lmas›n› ve de yolsuzluklar› önlemek is-
tiyordu. Bu arada uygulad›¤› siyaset, rüflvetçi ve ç›karc›-
lar› rahats›z etti¤i için bir sürü düflman kazand›. ‹lk ola-
rak, ulemadan bir kesim harekete geçti. Çarfl› esnaf› ve si-
pahiler de harekete geçtiler. Bununla birlikte, devletin ge-
lir ve gider hesaplar›n›n ç›kar›lmas› için bir kurul olufltu-
O
N
D
OK U Z UN C U
O
SMAN L I
P
AD ‹ fi AH I
I V
.
M
E HME T
PAD‹fiAHLAR ALBÜMÜ
296
Cevrî divan›n›n müellif
hatt› nüshas›n›n
ilk sayfas›
(Topkap› Saray› Müzesi
Kitapl›¤›)
IV. Mehmet 26 yafl›ndayken
(Ricaut)
