28
Afyonkarahisar Kalesi.
AFYONKARAHİSAR, (Afyon da denir), geniş
bölümü Ege bölgesinin İç Batı Anadolu bölü-
münde yer alan il ve bu ilin merkezi olan kent.
Emirdağ’ın doğusunda İç Anadolu’ya, güney-
batıda Dinar ve Dazkırı çevresinde de Akdeniz
bölgesinin Göller Yöresi’ne taşar. Böylece üç
coğrafi bölge arasında bir geçiş alanıdır. Bu
özelliği ise fiziksel ve beşerî coğrafyası üze-
rinde etkili sonuçlar yaratır. Kuzeyde Eskişe-
hir, Kütahya, batıda Uşak ve Denizli, güneyde
Burdur ve Isparta ve doğuda Konya illeri ara-
sında kalır. Yüzey Biçimleri: Karakteristik yü-
zey biçimi, vadilerle yarılmış yükseltilerin
üzerinde yer aldığı düzlüklerdir. Bu düzlükler
il topraklarının yaklaşık beşte birini oluşturur.
Bu yükseltilerin başlıcaları; kuzeyde Bayat-
Yazlıkaya yaylaları ve Emir Dağı (2.241 met-
re); doğuda Sultan Dağı (2.581 metre);
güneybatıda Akdağ (2.449 metre); orta kesim-
de Sandıklı dağları (Kükürt Dağı 2.581 metre)
ve Afyon’un güneyinde Kocatepe’dir (1.900
metre). Düzlüklerin başlıcaları; Afyon ovası,
ilin orta kesimindeki Şuhut ve Sincanlı ovaları
ile güneyde Dinar ovasıdır. Ege Denizi’ne akan
Büyük Menderes’in ana kolu Küfi Çayı, San-
dıklı dağlarının batı yamacından iner. Küfi ça-
yının doğuş yeri Dinar yakınındadır. Afyon’un
kuzeydoğusundaki sular Sakarya Irmağı ve
onun kolu Porsuk çayı aracılığıyla Karadeniz’e
dökülür. Geri kalan akarsular denize kadar
ulaşamaz. Akçay, Eber Gölü üzerinden Akşe-
hir Gölü’ne dökülür. Afyon topraklarında irili
ufaklı birçok göl vardır. Bunların başlıcaları;
doğuda Konya sınırında, Emirdağı yakınında
Akşehir Gölü (110 km
2
), Akşehir Gölü’nün 7
km kuzeybatısında Eber Gölü (126 km
2
) ve il
sınırları içinde Karamık Gölü’dür (38 km
2
). İk-
lim: Genellikle kara iklimi görülür. Oldukça
sert ve orta derecede yağışlıdır. Ege’den gelen
deniz havasının etkisiyle iklim, İç Anadolu ik-
liminden az çok farklıdır. Kışlar soğuk, yazlar
sıcak geçer. Bitki Örtüsü: Genellikle yazın ku-
ruyan otsu bitkilerden oluşur. Ağaçlıklar ova-
larda, su boylarında (söğüt, kavak); ormanlar,
daha çok dağlık kesimlerde görülür. Yüzölçü-
münün ancak % 7’si ormanlıktır. Başlıca ağaç
türleri; karaçam, ardıç, meşedir. Ekonomi: İl-
deki ovaların büyük bölümü tahıl üretimine
ayrılmıştır; tarıma elverişli topraklarda haşhaş,
anason, susam, ayçiçeği, şeker pancarı gibi
sanayi bitkileri yetiştirilir. Madencilik önemli
bir gelir kaynağı oluşturur. İl sınırları içinde
mermer, linyit yatakları vardır. Özellikle renk-
leriyle ünlü mermerler, MÖ 4. yüzyıldan beri
çıkarılır. şifalı madensuları eski çağlardan beri
bilinir. Sığır besiciliği büyük ölçüde et üreti-
mine dönüktür. Sandıklı ve Gazlıgöl kaplıca-
ları ünlüdür. Turistik Yerler: Afyonkarahisar ve
yöresi: Kentin tam ortasında, 226 metre yük-
seklikteki Afyonkarahisar Kalesi (iki kat sur ve
burçlardan oluşan kalenin içinde birçok eski
yapı, saray, mescit, mahzen, cephanelikler,
sarnıç kalıntıları); Anadolu Selçuklu yapıların-
dan Yukarı Pazar Mescidi (1264), Ulucami
(1273) ve Kuyulu Mescit; Germiyanoğulları
döneminden kalan Kubbeli Mescit (1330),
Yüz ölçümü
:14.532 km
2
Nüfusu
:697.365 (2008)
İlçe sayısı
:18
İl trafik kodu
:03
AFYONKARAHİSAR
Afyonkarahisar
