74
1.085 km
2
, nüfusu 32.272 (2008). Eski adı
Çoruh’tur. Eski belgelerde, Kulhani ya da Kolkida
şeklinde geçer. Kent ve yöresine MÖ 5.000’de
başlamak üzere Türkistan’dan gelip Aras ve
Çoruh boylarına bazı kavimlerin yerleştikleri ri-
vayet edilirse de kesin değildir. Bununla birlikte
yörede yapılan kazılarda Cilalı Taş ve Maden De-
virlerine ait buluntular çıkarıldığı kesinlikle bilin-
mektedir. Artvin ve yöresine yerleşenler, MÖ 2-3
bin yılları arasında Tunç Devrine Hurriler zama-
nında geçtiler. MÖ 2. binde yöreye Hititler geldi.
Bölge MÖ 715’ten sonra Asurluların egemenliği
altına girdi. Bunları, Med, Pers, Makedonya,
Roma, Bizans devletlerinin hâkimiyetleri izledi.
Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı Devleti
sınırları içinde kaldı. 19. yüzyılın sonlarına doğru
ve 1914’ten sonra Ruslar tarafından işgal edil-
diyse de 1920’de Moskova Antlaşması ile top-
rakların tamamı Türkiye’ye bırakıldı. Cumhuriyet
döneminde il merkezi yapıldı. İl sınırları içinde;
İshan Kilisesi, Dört Kilise, Hamamlı Kilise, Cevizli
Kilise, Asot’un Mezarı, Artvin, Ardanuç, Köprü-
gören, Civarhihav, Şavşat kalelerinden başka pek
çok cami ve mescit bulunmaktadır. Kent merke-
zinde çok az tarihî yapı vardır. Bunlardan Artvin
Kalesi’nin MS 937’de Bagratlılar tarafından yapıl-
dığı bilinmektedir. Osmanlı Dönemi’nden kalan
yapıtlar arasında Salih Bey Camii (1793), Çe-
lebi Efendi Çeşmesi (1782) ve Mehmet Bey
Çeşmesi (1809) sayılabilir.
Artvin'den bir görünüm.
