1782
n
Yeğen Mehmet Paşa’nın yerine Halil Hamit Paşa
veziriazam oldu. Cezzar Ahmet Paşa, Bosna
valiliğine atandı (31 Aralık).
n
Alman ressam ve mimar Anton Ignaz Melling,
İstanbul’a geldi.
Osmanlı Sarayı’na ressam olarak girdi. Hatice Sul-
tan’ın ressamı ve padişahın mimarı olarak kendisine
büyük ayrıcalıklar tanındı. Ortaköy’de Neşatâbâd Sa-
rayı’nın bahçesini, III. Selim için Boğaz’ın Rumeli yaka-
sında birçok yalı ve köşk yaptı. İstanbul’daki yaşam bi-
çimini ve Osmanlı geleneklerini yansıtan baskılar ha-
zırladı. 1803’te İstanbul’dan ayrıldı. İstanbul’daki çalış-
malarını Paris’te bastırdı.
1783
n
Rus çariçesi, Kırım’ın bağımsızlığının kaldırılması
ve Kırım’ın bir Rus ülkesi olduğu konusunda bir
beyanname yayımladı.
n
Ruslar, Kırım’ı işgal edip ilhakını açıkladılar
(Nisan).
n
18. yüzyıl Osmanlı devlet adamı ve yazar Ahmet
Resmî Efendi, İstanbul’da öldü
(31 Ağustos).
Ahmet Resmî Efendi
(1700 Girit - 1783 İstanbul):
1733’te İstanbul’a geldi. Re-
isülküttap Mustafa Efendi’nin
damadı oldu. Elçi olarak Viyana
(1757) ve Berlin’de (1763) bu-
lundu; sadaret kethüdası (da-
hiliye nazırı) oldu (1771).
Kaynarca Antlaşma-
sı’nın imzalanmasında
başmurahhas olarak
görev aldı (1774). Ge-
zilerini konu alan Nem-
çe ve Prusya sefaretnamelerini
yazdı. Sefaretnameleri 1884 ve 1889 yıllarında İstan-
bul’da basıldı ve Almancaya çevrildi. Diğer yapıtları:
Sefinet-ür-Rûesa
(Kanunî döneminden, kendi döne-
mine kadar reisülküttaplık yapmış 66 kişinin biyogra-
fisi, 1852),
Hûlâsat-ül-itibar
(1769-1774 Osman-
lı-Rus Savaşı tarihçesi, 1869-1889),
Hamilet-ül-Kübe-
ra
(39 kızlarağasının biyografisi, basılmadı),
Coğraf-
ya-yı Cedid
,
Nemçe Sefaretnamesi
(1884),
Prusya
Sefaretnamesi
I. ABDÜLHAM‹T DÖNEM‹ OLAYLARI
421
I. Abdülhamit
ç›karlar›n› korumay› amaç edinen Frans›z hükûmeti, Rus-
larla olan dostça siyasetlerine ra¤men Osmanl›lara yeni-
den askerî uzmanlar göndermekten geri durmad›. Bir sü-
re sonra Osmanl› kalelerinde nas›l savunma yap›ld›¤›n›
tespit etmek için ‹stanbul’a gönderilen istihkâm subay›
Antuvan fiabo, Halil Hamit Pafla taraf›ndan kabul edildi.
Bu Frans›z subay›, beraberindeki co¤rafya uzman› Poâre
ve bir mühendisle birlikte Özi, Hotin, Çanakkale ve So¤a-
cak kalelerinin savunmalar› hakk›nda plân ve projeler ha-
z›rlad›. fiabo’nun ülkesine geri dönmesinden sonra Veziri-
azam Halil Hamit Pafla, Fransa’dan Jan de Laffite Klave
ve daha sonra da yüzbafl› Monniye gibi uzmanlar getire-
rek bir ‹stihkâm Okulu açt›rd›.
Tersaneden baflka bir yerde, ayr› bir Mühendishane
bulunmad›¤› için bu uzmanlar, Tersane Mühendishane-
si’nde çal›flmalar›na bafllad›lar. Bu Mühendishane Oku-
lu’nda Gelenbevî ‹smail Efendi ile Kasapzade ‹brahim
Efendi matematik hocas› olarak görev yapt›lar. Bir ay sü-
reyle uzmanlar, ‹stanbul surlar›nda araflt›rmalar yaparak
‹stanbul Bo¤az›’n›n savunmas› hususunda rapor haz›rla-
d›lar. Karadeniz k›y›lar›ndaki kaleleri (Amasra, Zongul-
dak, Sinop, Gelincik ve Anapa kaleleri) incelemekle gö-
revlendirilen Jan de Laffite Klave, Türk heyetiyle beraber
Kefe, Yalta, Sivastopol, Özi, Varna ve Burgaz liman ve
kalelerini incelediler.
