1739
n
Yeğen Mehmet Paşa’nın azli üzerine Vidin
Seraskeri Hacı İvaz Mehmet Paşa sadrazamlığa
getirildi (22 Mart).
n
Avusturya’ya karşı Hisarcık zaferi kazanıldı
(22 Temmuz). Bunun üzerine Belgrad yolu açıldı
ve kale kuşatıldı.
Hisarcık Meydan Savaşı :
Sadrazam Serdar-ı
Ekrem İvaz Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı or-
dusu ile Semendire’nin batısındaki Hisarcık Boğazı’nda
Avusturya ordusu arasında yapılan ve 17 saat süren sa-
vaşta Avusturya ordusu ağır bir yenilgi sonrası bozguna
uğrayarak kaçtı.Avusturya ordusu 12 bin ölü ve 12 bin
esir verdi. Ölenlerin arasında 5 Avusturya generali de
vardı. Osmanlı ordusu yorgun olduğu için Avusturya or-
dusunu takip edemedi.
n
Hotin Kalesi, hiçbir çatışma olmaksızın düşmana
teslim edildi (19 Ağustos). Rus ordusu, bu başarı
üzerine Yaş şehrine yürüdü ve kaleyi ele geçirdi.
n
Osmanlılar, Belgrad’ın iadesi koşuluyla antlaşma
masasına oturacağını belirtti (1 Eylül).
n
Avusturya ve Rusya ile Belgrad antlaşmaları
imzalandı (18 Eylül).
Belgrad antlaşmaları :
Osmanlı Devleti’nin Avus-
turya ve Rusya ile yaptığı iki ayrı barış antlaşmasıdır
(1739).Türklerin Avusturya ve Rusya’ya karşı başlattığı
savaş (1736), Fransa’nın arabuluculuğu ile imzalanan
barış antlaşmalarıyla sonuçlandı. 23 maddeden oluşan
Avusturya Barışı’na göre, 1718 Pasarofça Antlaşması ile
Avusturyalıların eline geçen Belgrad, Bosna, Sırbistan ve
Eflâk’ın bir bölümü (Küçük Eflâk) Osmanlı devletine ge-
ri verildi.Tuna ile Sava ırmakları ve Tamışvar eyaleti sıra-
dağları, Türk-Avusturya sınırı olarak saptandı. Aynı gün
Rusya ile yapılan antlaşma gereğince Ruslar, Kırım’da
Azak dışındaki tüm topraklardan geri çekilecek; Dinye-
per ile Dinyester ırmakları arasındaki bölgede küçük bir
toprak parçası dışında işgal ettiği yerlerin tümünü Os-
manlı Devleti’ne geri verecek; Kafkasya’nın Çerkezistan
bölümü iki devlet arasında tampon bölge olarak kala-
cak, Rus bayrağı taşıyan savaş ve ticaret gemileri Kara-
deniz’e giremeyecek; Osmanlı Devleti, Don ırmağı ağ-
zında bir kale yaptırabilecekti.
1740
n
Osmanlı-İsveç Savunma Antlaşması imzalandı
(4 Ocak).
n
Fransızlarla kapitülâsyon antlaşması yapıldı
(30 Mayıs).
n
I. Mahmut, Adalet Fermanı’nı yayımlattı
(Haziran).
I. MAHMUT DÖNEM‹ OLAYLARI
Y
‹RM‹
D
ÖRDÜNCÜ
O
SMANLI
P
AD‹fiAHI
I
.
M
AHMUT
PAD‹fiAHLAR ALBÜMÜ
378
Belgrad’›n al›nmas› haberi ‹stanbul’da sevinç yaratt›. Bu yüzden ordunun ‹stanbul’a
dönüflü çok görkemli oldu. Sadrazam ‹vaz Hac› Mehmet Pafla’ya öylesine sayg› gös-
terildi ki Topkap› Saray›’n›n orta kap›s›ndan içeriye atla girmesine ilk defa olarak izin
verildi. Yukar›da, Topkap› Saray›’n›n
19. yüzy›lda Gaspare Fossati taraf›ndan yap›lm›fl bir resmi görülüyor
ANADOLU ‹SYANLARI
Uzayan seferler nedeniyle Anadolu’daki eflk›yalar
köylere ve kasabalara göz açt›rm›yordu. Her gün ‹stan-
bul’a ya¤an flikâyetler hiçbir yank› bulmazken, Ayd›n ta-
raflar›nda Sar›beyo¤lu adl› Celâlî, neredeyse yar› ba¤›m-
s›z bir duruma gelmiflti. Bu nedenle bir ordu da Anado-
lu’da görevlendirildi. O y›l›n sonbahar›nda Sar›beyo¤lu ile
baz› az›l› eflk›yan›n kesik bafllar›n›n gönderilmesi, Bat›’da
ise Belgrad’›n al›nmas› haberi, ‹stanbul’da sevinç ortam›
do¤urdu. Avusturya ve Rusya ile Belgrad antlaflmalar›n›n
imzalanmas›yla yeni bir bar›fl dönemine girilirken Frans›z
elçisi Marquis de Villeneuve, I. Mahmut’tan kapitülas-
yonlar›n süreklili¤i için yeni bir ferman elde etti.
Ordunun ‹stanbul’a dönüflü çok görkemli oldu. Sadra-
zam ‹vaz Hac› Mehmet Pafla’ya gösterilen sayg› o kadar
büyüktü ki, Osmanl› tarihinde ilk defa olmak üzere bir
sadrazam›n, saray›n orta kap›s›ndan (Bâbüsselâm) atla
içeri girmesine ve Bâbüssaade’ye kadar ilerlemesine izin
verildi.
