124
BURSA (16)
Marmara Bölgesi’nde, aynı adlı ilin merkezi
olan kent. Büyükşehir statüsüne sahiptir.
Gemlik, Gürsu, Kestel, Mudanya, Nilüfer, Os-
mangazi ve Yıldırım olmak üzere Bursa Büyük-
şehir Belediyesi’ne bağlı 7 merkez ilçeden
oluşmaktadır. Marmara Bölgesi’nin en büyük
sanayi merkezlerinden biridir. Tarih: Bitinia
Kralı I. Prusias (MÖ 230-182) tarafından ku-
rulduğu için bu kralın onuruna Prusa ad Olym-
pum ya da Prusias ad Olympos adıyla anıldı.
Son Bitinia Kralı IV. Nikomedes tarafından Ro-
ma’ya vasiyet edildi. MÖ 74’te Roma egemen-
liğine girdi; 395’te Roma’nın ikiye bölünmesi
üzerine Bizans (Doğu Roma) sınırları içinde
kaldı. Malazgirt Savaşı’ndan sonra Selçuklu
Komutanı Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafın-
dan 1080’de ele geçirildi. I.Haçlı Seferi (1097)
sonrası yeniden Bizans topraklarına katıldı.
1326’da Orhan Bey tarafından ele geçirildikten
sonra Osmanlı Devleti’ne başkentlik yaptı. Os-
manlı döneminde Anadolu eyaletine bağlı Hü-
davendigâr sancağının merkeziyken 1832’de
eyalet, 1867’de vilayet merkezi oldu. Millî Mü-
cadele başladığında, Hüdavendigâr vilayetinin
merkezi durumundaki kentte, Albay Bekir Sami
Bey komutasında 56.Tümen bulunuyordu. İz-
mir’in Yunanlılar tarafından işgali üzerine pek
çok bölgede olduğu gibi Bursa’da da direniş
örgütleri kuruldu. Bu örgütlerin ilki, Albay
Bekir Sami Bey önderliğinde kurulan ve daha
sonra Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ne dönüştü-
rülen Redd-i İlhakCemiyeti’dir. Sivas Kongresi’ne
Bursa’dan üç delege yollandı. Kuvayımilliye’ye karşı
düzenlenen I. ve II. Anzavur ayaklanmaları, millî
kuvvetlerce bastırıldı. 24 Nisan 1920’de
TBMM tarafından, Hacim Muhiddin Bey, kente
vali olarak atandı. 24 Haziran’da İngilizler Mu-
danya’ya asker çıkardılar. 8 Temmuz 1920’de
kent, Yunanlılar tarafından işgal edildi. Tarihî
önemi nedeniyle kentin işgali, İstanbul ve An-
kara’da büyük tepki yarattı. İşgal yıllarında hal-
kın büyük bölümü göç etmek zorunda kaldı.
Yunan ordularının 30 Ağustos Başkomutanlık
BURSA’NIN İLÇELERİ
İlçe
İlçe Nüfusu
Büyükorhan
13.542
Gemlik
98.770
Gürsu
52.948
Harmancık
8.156
İnegöl
213.100
İznik
44.524
Karacabey
79.224
Keles
15.468
Kestel
46.795
Mudanya
65.899
Mustafakemalpaşa
102.171
Nilüfer
270.502
Orhaneli
24.072
Orhangazi
74.120
Osmangazi
753.217
Yenişehir
51.687
Yıldırım
593.768
Toplam
2.507.963 (2008)
Bursa Yeşil Türbe