88
AYVALIK
Balıkesir iline bağlı ilçe ve bu ilçenin mer-
kezi olan kent. Edremit Körfezi’nin güney-
batısında kurulmuştur. İlçe toprakları alçak
tepelik alanlardan meydana gelir. Güneydo-
ğusunda Madra Dağı, kıyı kesimlerinde ova-
lar yer alır. Kıyıları genelde düzdür. İlçe
topraklarını Madra Çayı sular. Önemli bir ti-
caret (özellikle zeytin, zeytinyağı ve sabun)
ve turizm merkezidir. Ayrıca çam fıstığı,
mandalina yetiştirilir ve bağcılık yapılır. Bal-
cılık gelişmiştir. İlçe merkezi, deniz kıyı-
sında Yaylacık ve Kaplan dağlarının kıyıya
doğru alçalan eteklerinde kurulmuştur. Yük
ve yolcu gemilerinin yanaştığı iskele ve yat
limanı vardır. İlçenin karşısında merkezi Ali-
bey (Cunda) olan Yunt adaları yer alır.
1430-1440 yılları arası Osmanlı topraklarına
katılan Ayvalık’ta 18.yüzyılda nüfusun ço-
ğunluğunu Türkler oluştururken bu yüzyılda
Yunanistan’dan çok sayıda göçmen bölgeye
gelmiştir. 19.yüzyılın ikinci yarısında Hüda-
vendigâr vilâyetine bağlı bir ilçe merkezi
olan Ayvalık’ta Kurtuluş Savaşı’nın ilk dire-
niş cephesi Ayvalık’ta kurulmuş, üç yılı
aşkın bir süre düşman işgalinde kaldıktan
sonra 15 Eylül 1922’de işgalden kurtulmuş-
tur.
Nüfusu: 61.730 (2008)
BALYA
Balıkesir iline bağlı ilçe ve bu ilçenin mer-
kezi olan kent. Balıkesir’e 52 km uzaklıkta-
dır. İlçe toprakları Kocaafşar Çayı ve
kollarının açtığı vadiler ile bunların iki ya-
nında yükselen dik yamaçlardan meydana
gelir. İlçenin, 20.yüzyıl başlarına kadar tü-
müyle ormanlık olan alanları, Balya-Kara-
aydın gümüşlü kurşun yatağının işletilmesi
sırasında tümüyle yok edildi. Yörenin baş-
lıca ürünü tahıldır. İlçe topraklarında bulu-
nan Simli kurşun madeni, 1940’da
rezervlerinin azalması yüzünden üretimin
durdurulmasına kadar, ilçenin temel ekono-
mik kaynağı oldu. Osmanlı Devleti zama-
nında ilk grev, bu madende yapılmıştır.
Nüfusu: 15.961 (2008)
BANDIRMA
Balıkesir iline bağlı ilçe ve bu ilçenin mer-
kezi olan kent. Marmara Denizi’nin güney
kıyısındadır. İlçe toprakları genelde ovalıktır.
Ovada yer yer 500 metreyi geçmeyen tepeler
vardır. Manyas Gölü’nün büyük bölümü ilçe
sınırları içinde kalır. Ekonomisi tarım, ticaret
ve sanayiye dayanır. Başlıca tarım ürünleri
pancar, mısır, yulaf ve bakladır. Sebze ve
meyvecilik gelişmiş olup, yaygın olarak ta-
vukçuluk yapılır. Marmara Denizi kıyılarında
ve Manyas Gölü’nde yapılan balıkçılık eko-
nomide önemli yer tutar. Gübre, sülfürik asit
ve boraks fabrikaları, çevresindeki sanayi
kuruluşlarının en önemlileridir. Bandırma-
İstanbul arasında düzenli bir deniz ulaşımı
da vardır. 1330’larda Osman Gazi tarafından
Osmanlı topraklarına katılan ilçe, Kurtuluş
Savaşı sırasında iki yılı aşkın bir süre Yunan
işgalinde kalmış (2 Temmuz 1920-17 Eylül
1922); belediyesi 1881’de kurulmuştur.
Haydar Çavuş Camii, Edincik’te Ulu Camii,
Kümbet Camii, Emir Sultan Camii, Hami-
diye Camii, Beyhan Camii ve Üçpınar
Camii, kentin önemli tarihî eserleridir. Man-
yas yolu üzerinde bulunan “Daskılaiyonum
Harabeleri”, İyon ve Dara kültürü izlerini
taşır. Edincik bucağında ise, Osmanlı Türk-
lerinin ilk defa Trakya’ya (Rumeli’ye) geçtik-
leri yerde, altında karargâh kurulan tarihî
çınar ağacı hâlâ durmaktadır. Üç ayrı mede-
niyetin yaşadığı Kapıdağ Yarımadası’ndaki
Kyzikos (Balkız) Harabelerine giden asfalt
yolun altında birçok tarihî eser bulunmak-
tadır. Ayrıca dünyanın ilk darphanesinin bu-
lunduğu “Batıkşehir”, tarihî eserler
bakımından zengindir. Bandırma’ya 15 km
uzaklıktaki Tophisar köyündeki tarihî Top-
hisar Kalesi ve yanındaki cami, harabe hâ-
lindedir. Bandırma’nın eski adı, “emniyetli
BALIKESİR’İN İLÇELERİ
Balıkesir'in ilçesi Manyas’taki Manyas Kuş Cenneti.
