97
BEŞİRİ
Batman iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. Batman’ın 18 km doğusunda,
Batman-Siirt kara yolu üzerindedir. İlçe top-
rakları, Diyarbakır havzasının uzantısı olan
Güneydoğu Anadolu düzlüklerinde yer alır.
İlçenin tek yükseltisi Raman Dağı; en önemli
akarsuyu, Siirt sınırını çizen Yanarsu Ça-
yı’dır. Bu çayın vadisinin genişlediği yerde
Beşiri Ovası yer alır. Dağın yüksek kesim-
lerinde yaylalar bulunur. Ekonomisi tarım
ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım
ürünü buğdaydır; ayrıca arpa, mercimek ve
tütün yetiştirilir. İlçede bağcılık da yapılır.
Hayvancılık, daha çok göçebe aşiretler tara-
fından yapılmaktadır. En çok kıl keçisi ve
koyun beslenir. Denizden yüksekliği 680
metredir. İlçe belediyesi 1928’de kurulmuş-
tur. Siirt’e bağlı ilçeyken, 1990’da Batman’ın
il olması üzerine bu ile bağlanmıştır.
Nüfusu: 32.282 (2008)
GERCÜŞ
Batman iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. Mardin ve Midyat’ın birleştiği
dağlık yörenin kuzeydoğusunda kurulmuş-
tur. Mardin-Midyat eşiği olarak bilinen
geniş ve yüksek bir platonun kuzeyinde yer
alan ilçenin en önemli akarsuyu olan Dicle,
doğuda Siirt iliyle sınırı çizer. Küçük akarsu
boylarında, dar ova düzlükleri bulunur. Hal-
kın başlıca geçim kaynağı, tahıl tarımı ve
bağcılıktır. Hayvancılık daha çok meralarda
yapılır, en çok sığır ve keçi beslenir. Süt, süt
ürünleri, deri ve yapağı, hayvansal ürünler,
daha çok iç ticarete yöneliktir. El dokuma-
cılığı yaygındır. İlçe merkezinin 24 km ku-
zeyinde tarihî kalıntılar bakımından zengin;
eski Artuklu merkezi olan Hasankeyf Bucağı,
5. yüzyılda Cephacefa adlı Süryanî Pisko-
posluğu merkezinden alır. Batman’a bağlan-
madan önce Mardin iline bağlı bir ilçeyken
1990 yılında il olan Batman’a bağlanmış,
belediyesi 1926’da kurulmuştur.
Nüfusu: 26.111 (2008)
HASANKEYF
Batman iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. İlçe toprakları, geniş ve yüksek
bir plato üstünde yer alır. Kuzeyinde Yama
Dağı, güneyinde Mardin Dağları bulunur.
Dicle Nehri, Beşiri ile doğal sınırı çizer.
Dicle Vadisinde geniş düzlükler bulunur.
Eski Çağın önemli bir kalesi, Orta Çağda Ar-
tukoğulları Devleti’nin başkentiydi. Asıl adı
“kaya kale” anlamına gelen Hısn Keyfa’dır.
Birçok medeniyete ev sahipliği yaptıktan
sonra 1516’da Osmanlı topraklarına katıldı.
İlçe toprakları, GAP kapsamındaki Ilısu Ba-
rajı’nın tamamlanmasından sonra sular al-
tında kalacaktır. Mardin ilinin Gercüş
ilçesine bağlı bucak merkeziyken 1990’da
ilçe oldu.
Nüfusu: 7.412 (2008)
KOZLUK
Batman iline bağlı ilçe ve bu ilçenin mer-
kezi olan kent. Toprakları, kuzeydeki
Sason Dağı ve onu güneyindeki küçük
düzlükleri kaplar. İlçe topraklarının kuze-
yinde Sapan Dağları, güneyinde ise dal-
galı düzlükler yer alır. Garzan Çayı ve
Sason Çayı tarafından toprakları derin bi-
çimde parçalanmıştır. Ekonomisi tarım ve
meyveciliğe dayanır. Hayvancılıkla uğra-
şan göçmen aşiretler, koyun ve kıl keçisi
besler; çadır, kilim ve ünlü Siirt battani-
yesi dokurlar. 1938’de ilçe merkezi olmuş
ve aynı yıl belediyesi kurulmuştur. Siirt’in
bir ilçesiyken yapılan düzenlemelerle
1990’da Batman iline bağlanmıştır.
Nüfusu: 62.114 (2008)
SASON
(Eski adı: Kabilcevaz, Sasur), Batman
iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan
kent. İlçe toprakları akarsular tarafından
derin bir şekilde parçalanan Güneydoğu
Toroslar üzerindedir. Başlıca yüksek nok-
taları Malato Tepesi (2973 metre) ve Zup-
ser Dağı’dır (2721 metre). Dağlar, orman
örtüsü bakımından fakirdir. Dağlarda yer
yer meşeliklere rastlanır. Dağlardan kay-
naklanan sular, Dicle Nehri’ne dökülür.
Önemli akarsuları Sason Çayı, Sarkan
Çayı ve Garzan Çayı’dır. Dağların yüksek
kesimlerinde hayvancığa elverişli olan
yaylalar vardır. İlçe halkı geçimini hay-
vancılık, hayvansal ürünler ve el dokuma-
cılığından sağlar. İlçe belediyesi 1937’de
kurulmuştur.
Nüfusu: 33.295 (2008)
BATMAN’NIN İLÇELERİ
Günümüze üç ayağı ulaşabilen Hasankeyf Köprüsü
