27
devam ediyordu. Ay, gezegenler gibi so¤uktur; bu nedenle kendi ›fl›-
¤› yoktur. Yatar yatmaz uyudu; çünkü gün boyunca çok yorulmufltu.
Buluflma yerine tam zaman›nda geldi; ancak ortalarda kimse gö-
zükmüyordu.
* Ancak yazar, s›ral› tümceler aras›nda bulunan ba¤laçlardan önce
araya virgül, nokta, noktal› virgül koymak konusunda özgürdür.
69. ‹ki Nokta (:)
1.
Bir tümceden ya da sözcükten sonra örnekler verilecekse, aç›kla-
malar yap›lacaksa, bu tümce ya da sözcükten sonra konur:
Sait Fa-
ik Abas›yan›k’›n çok sevdi¤im öyküleri flunlard›r: Havuz Bafl›, Son
Kufllar. Varl›klar›n oluflumlar›na göre adlar iki türlüdür: somut adlar,
soyut adlar. Biz her arac›dan, yaln›z ve ancak bir görüflten yararla-
n›r›z: Türk ulusunu, uygar dünyada yarafl›r oldu¤u yere yükseltmek.
* ‹ki nokta iminden sonra gelen aç›klamalar tümceyle bafll›yorsa,
tümcenin ilk harfi büyük yaz›l›r. Bu imden sonra tek tek örnekler,
aç›klamalar s›ralan›yorsa, bunlar küçük harfle bafllar.
2.
Baflkas›ndan aktar›lan sözlerde t›rnaktan önce, karfl›l›kl› konuflma-
larda konuflma çizgisinden önce konur:
Atatürk flöyle demiflti: “Sa-
nats›z kalan bir ulusun hayat damarlar›ndan biri kopmufl demektir.”
Nasrettin Hoca:
— Yolcu yolunda gerek, deyip do¤rulmufl.
De¤irmenci:
— Efendi, yolun düflmüflken, flu bizim eflekleri de köye b›rak, de-
mifl.
3.
Matematikte bölme imi olarak kullan›l›r:
45 : 3 = 15
4.
Ses biliminde uzun ünlüyü göstermek için kullan›l›r:
flu:be, ada:let,
rica:, fli:ve, ba:dem, da:va.
70. Üç Nokta (...)
1.
Herhangi bir nedenle tamamlanmam›fl tümcelerin sonuna konur:
Onu görürsem... Son günlerde yaflad›klar›m›z› düflünüyorum da...
2.
Birtak›m örnekler, bölümler say›ld›ktan sonra vb. anlam›nda kullan›-
l›r:
Türkçede sözcük türeten birçok ek vard›r: -ci, -siz, -inci, -lik, -i, -
sel, -gin, -dafl... Çeflitli hak ve özgürlüklerimiz, anayasam›z ile gü-
vence alt›na al›nm›flt›r: bas›n özgürlü¤ü, din ve vicdan özgürlü¤ü,
iletiflim özgürlü¤ü, düflünce özgürlü¤ü...
3.
Söylenmeyen, söylenmek istenilmeyen sözcük ve bölümlerin yerine
konur:
... beldesinin belediye baflkan› tutuklanm›fl. Bu iflin ...unu ç›-
kard›.
4.
Al›nt›larda atlan›lan sözcük ve bölümlerin yerine konur:
“Bazen hiç
02-Yaz›m K›lavuzu/008-056 21/07/2010 20:44 Page 27