392
TUNCELİ, Doğu Anadolu’nun Yukarı Fırat bö-
lümünde il. Kuzeyde Erzincan, doğuda Bingöl
ve Elâzığ, güneyde Elâzığ, batıda Malatya ille-
riyle sınırlanır. Yüzey Biçimleri: Doğu Anadolu
Bölgesi’nde Fırat Irmağı havzasında yer alan il
alanının %70’ini dağlar kaplar. İlin kuzeybatısını,
kuzeyini ve kuzeydoğusunu hemen hemen tü-
müyle kaplayanMunzur Dağları ve Bağırpaşa Dağ-
ları, Doğu Torosların uzantılarıdır. Erzincan Tercan
ve Pasinler ovalarının oluşturduğu çukurluğun gü-
neyinde, Tunceli - Erzincan sınırında Pülümür’e
dek uzananMunzur Dağlarının dorukları genellikle
3.000 metreyi aşar. Munzur Dağlarının Tunceli il
sınırları içinde kalan en yüksek noktaları Yılan Dağı
(2.950 metre), Ziyaret Tepe (3.071 metre) ve Ka-
rasakal Dağı’dır (3.123 metre). İlin kuzeydoğu
ucunu tümüyle kaplayan Bağırpaşa Dağı, Munzur-
ların uzantısıdır. Dağın en yüksek tepesi, 3.292
metreyle Tunceli’nin de en yüksek noktasıdır. Bu
düzenli sıraların dışında ilin orta ve güney kesi-
minde tek tek yükselen kütleler vardır. Yaklaşık
1.500 metre yükseltili bir taban üzerinde dizili bu
tepelerin başlıcaları, Mazgirt’in doğusundaki Kırk-
lar Dağı (2.033metre), Hozat’ın güneydoğusundaki
Topatan Tepe (2.234metre) veMerkez-Ovacık ara-
sındaki Karaoğlan Dağı’dır. İl alanının%25’ini kap-
layan platolar, kuzeydeki dağlık bölümde ve orta
kesimlerde yer alırlar. Bunların en önemlileri Kepir
ve Merk yaylalarıdır. Yüksek ve sarp bir yöre olan
Tunceli’de ovalar, %5’lik bir yer kaplar. Yalnızca
tektonik çöküntülerle biraz genişleyen akarsu va-
dilerinin tabanında yer alan bu ovaların en büyüğü
Zerenik Ovası’dır. Fırat Havzası’nda yer alan Tun-
celi, akarsularca zengindir. Akışları düzgün, kar ve
yeraltı sularınca beslenen bu akarsuların başlıca-
ları; Peri Suyu, Munzur Suyu, Pülümür Çayı, Hozat
Deresi ve Avuşkert Deresi, Ormanyolu Çayı’dır.
Tunceli’de büyük göl yoktur. Ancak güneyde, ilin
Elâzığ ile sınırının büyük bölümünde Keban Baraj
Gölü yer alır. İklimve Bitki Örtüsü: Tunceli’de Doğu
Anadolu’nun sert kara iklimi egemendir. Yazlar
serin ve kısa, kışlar uzun ve soğuk geçer. Gece ile
gündüz arasında ve aylara göre sıcaklık farkları çok
yüksektir. Ancak güneyde Keban Baraj Gölü’ne açı-
lan vadi boylarında ve çöküntü alanlarında iklim
görece yumuşar. İlin kuzey kesimleri 8 ay kar al-
tında kalır. Tunceli, bitki örtüsü bakımından yok-
suldur. Kuzeydeki dağların büyük bölümü çıplaktır.
Ancak güneyde yer yer meşe ormanlarına, vadi
boylarında ise kavak, çınar, dişbudak, gürgen
ağaçlarına rastlanır. Ekonomi: Halkının üçte ikisin-
den fazlası kırsal kesimde yaşar. İlde temel ekono-
mik etkinlik hayvancılıktır. Yaylacılık yöntemiyle
koyun ve kıl keçisi yetiştirildiği yanı sıra sığır be-
siciliği de yapılır. Kıl keçisi sütünden üretilen pey-
nir ve tereyağı yerel olarak tüketilir. Belli ölçüde
arıcılık yapılır. Ekime elverişli alanları kısıtlıdır. Ye-
tiştirilen başlıca ürünler buğday ve arpadır. Bakla-
gillerin yanı sıra bazı sebzeler ile armut, ceviz,
badem, üzüm, dut gibi meyveler de yetiştirilir.
İlin kuytu kesimlerinde çok az miktarda pamuk
üretimi yapılır. Yörede önemli bir sanayi kuru-
luşu yoktur. 1968’de kalkınmada öncelikli iller
kapsamına alınmış olmasına karşın sanayisi en
Tunceli'den bir görünüm
Tunceli
Yüz ölçümü
:7.406 km
2
Nüfusu
:86.449 (2008)
İlçe sayısı
:8
İl trafik kodu
:62
TUNCELİ
