247
AKYAKA
(Eski adı: Kızılçakçak), Kars iline bağlı ilçe ve
bu ilçenin merkezi olan kent. Kars-Doğu
Hudut Kapısı kara yolu ve demir yolu üzerin-
dedir. İlçe toprakları, orta yükseklikteki düz-
lüklerden meydana gelir. Arpaçay, başlıca
akarsuyudur. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa
dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa
ve çavdardır. Yaylalarda çok sayıda sığır ve
koyun beslenir. Arpaçay’a bağlı bir bucakken
19 Haziran 1987’de 3392 sayılı Kanunla ilçe
oldu.
Nüfusu: 12.473 (2008)
ARPAÇAY
(Eski adı: Zaruşad), Kars iline bağlı ilçe ve bu
ilçenin merkezi olan kent. Kars’a 43 km uzak-
lıkta, Kars-Çıldır yolu üzerindedir. İlçe toprak-
ları dağlarla engebeli yüksek platodan
meydana gelir. İlçeye adını veren Arpaçay ve
kolları ilçe topraklarını parçalar. Platonun or-
talama yüksekliği 1500 metredir. Başlıca
geçim kaynağı hayvancılık (büyükbaş) ve hay-
van ürünleridir. Sığır, ihracı önemli gelir kay-
nağıdır. Otlaklar verimlidir. Tahıl da üretilir.
Gümrü Sınır Kapısı bu ilçededir. Belediyesi
1927’de kurulmuştur.
Nüfusu: 20.962 (2008)
DİGOR
(Eski adı: Tekor ya da Doğor), Kars iline bağlı
ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Kars’ın
39 km güneybatısında, Digor Çayı kıyısında,
Kotor Dağı’nın doğu eteklerinde kurulmuştur.
İlçe toprakları, Erzurum-Kars Platosu’nun do-
ğusunda yer alır. Güneybatısını Yağlıca Dağı,
kuzeydoğusunu Dumanlı Dağı engebelendirir.
İlçedeki başlıca akarsular Arpaçayı ve Digor
Çayı’dır. Akarsu vadilerinde küçük düzlükler
bulunur. Ekonomisi tarım ve hayvancılığa da-
yanır. Başlıca tarım ürünleri buğday ve arpa-
dır. Sulama yapılan yerlerde patates, fasulye,
mercimek, nohut ve meyve yetiştirilir. Hay-
vancılık geleneksel metotlarla yapıldığından
verim düşüktür. El sanatları ve dokumacılık
yaygındır. Arsaklı soyundan Tridat’ın, 3. yüz-
yılda halkının bir bölümünü yerleştirdiği
kentte, Mireni, Karabaş, Pekran, Akçakale ve
Beş Kilise gibi tarihî kalıntılar bulunur. 1953’te
ilçe olmuş, aynı yıl belediyesi kurulmuştur.
Nüfusu: 26.615 (2008)
KAĞIZMAN
Kars iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan
kent. Aras’a güneyden karışan Değirmen De-
resi Vadisi’nde kurulmuştur. Kuzey ve güneyi
dağlıktır. İl merkezi Kars’ın 89 km güneyinde
yer alır. İlçe toprakları dağlıktır. Batısında Ala-
dağ, kuzeydoğusunda Yağlıca Dağı yer alır.
Dağlardan kaynaklanan sularla beslenen Aras
Irmağı, ilçe topraklarının ortasından geçer.
Güneydoğu bölümünde Deniz Gölü yer alır.
Yörede meyvecilik (özellikle ayva, nar, şeftali)
ve sebzecilik gelişmiştir. Toprakları engebeli
olmakla birlikte verimlidir. İlçe topraklarında
kaya tuzu, asbest, magnezit yatakları bulunur.
Denizden yüksekliği 1600 metredir. Marpet
Kalesi, Çingili Köyü Mabedi ve eski çağlara
ait Akkereç Mağarası, ilçedeki tarihî yerlerdir.
İlçe belediyesi 1923’te kurulmuştur.
Nüfusu: 49.902 (2008)
SARIKAMIŞ
Kars iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan
kent. İlçe toprakları yüksek dalgalı düzlükler-
den meydana gelir. Başlıca akarsuları Aras Ir-
mağı ile Kars Çayı’dır. Dağlık alanlar yer yer
sarıçam ormanlarıyla kaplıdır. Ekonomisi or-
mancılık, hayvancılık ve hayvansal ürünlere
dayanır. İlçe merkezi, Erzurum-Kars demir
yolu ve kara yolu üzerinde, Turnagöl ve Lise
sırtları yamaçları üzerinde kuruludur. İlçede
askerî tesisler ve bulunur. Kent 19. ve 20.yüz-
yıl başlarında Rusların, onların çekilmesinden
sonra da Ermenilerin işgaline uğradı. I.Dünya
Savaşı sırasında Enver Paşa komutasındaki
Osmanlı ordularının Rusları Kafkasya’dan çı-
karmak amacıyla yaptığı ve büyük hezimete
uğradığı, tarihte Sarıkamış Harekâtı olarak ad-
landırılan savaşa sahne oldu. Daha sonra 29
Eylül 1920’de Kâzım Karabekir komutasındaki
güçler, kenti Ermeni işgalinden kurtardı. Kent
ayrıca, kış sporları merkezidir.
Nüfusu: 53.517 (2008)
SELİM
Kars iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. İlçe toprakları dağlıktır. Batı ve
kuzeyinde Allahuekber Dağları, güneyde
Aladağ yer alır. Başlıca akarsuyu olan Kars
Çayı çevresinde Selim Ovası vardır. Geçim
özellikle hayvancılığa dayanır, tarım da ya-
pılır. İlçe, Kars-Erzurum karayolunun 36.
kilometresinde, demir yolu istasyonuna 5
km uzaklıktadır. 1957’den beri ilçe merke-
zidir.
Nüfusu: 25.216 (2008)
SUSUZ
(Eski adı: Gılavuz), Kars iline bağlı ilçe ve
bu ilçenin merkezi olan kent. Kars’ın 22 km
kuzeyinde, Ardahan-Kars kara yolu üzerin-
dedir. İlçe toprakları dağlarla kaplıdır. Ba-
tısında Allahuekber Dağları kuzeyinde Kısır
Dağı, güneyinde Erzurum-Kars Platosu yer
alır. Kars Çayı ve kolları başlıca akarsula-
rıdır. Aygır Gölü güneybatısında yer alır.
Hayvancılık önemli yer tutar, ayrıca tahıl ta-
rımı yapılır. 1959’da ilçe olan Susuz’un be-
lediyesi aynı yıl kurulmuştur.
Nüfusu: 13.160 (2008)
KARS’IN İLÇELERİ
Sarıkamış'daki kış sporları merkezinden bir görünüm