241
man’ın daha önce “Larenda” olan adı, Türk
egemenliği altında “Larende”ye dönüşmüş-
tür. Bizans döneminde de önemli bir kent
olan Karaman, 12. yüzyıl başlarında Daniş-
mendlilerin, 1165’te ise Selçukluların yöne-
timine girdi. 1190’da Haçlılar tarafından
geçici olarak işgal edildiyse de yeniden Sel-
çuklu yönetimine girdi ve Selçuklu Devleti’nin
çöküş döneminde kurulan Karamanoğulları
Beyliği’nin başkenti oldu (1256). Karamano-
ğullarının yıkılmasından sonra kent, kesin
olarak Osmanlı topraklarına katıldı (1466).
Güzel Sanatlar: Karaman’ın kuzeyindeki Ka-
radağ’da Binbirkilise diye bilinen yörede
Hristiyanlık döneminden kalma kilise, ma-
nastır kapella kalıntıları vardır. Kentteki en
eski yapı, Anadolu Selçukluları döneminde
yapıldığı sanılan Karaman Kalesi’dir. İçkale,
Orta Hisar ve Dışkale bölümlerinden oluşan
yapı, Dışkale’den birkaç duvar, Orta Hi-
sar’dan bazı burçlar ve kapılar, günümüze
ulaşmıştır; İçkale ise sağlamdır. Karamanlı
yapılarından Yunus Emre Camii ve Zavi-
yesi’nin (14. yüzyıl) yanındaki türbede Yunus
Emre ile onun şeyhi Tapduk Emre’nin gö-
mülü olduğuna inanılır. Hacı Beyler Camii
(1358), mihraba paralel üç sahınlı bir yapı
olup günümüzde halk kütüphanesi olarak
kullanılır. Aktekke olarak da bilinen Valide
Camii (1370), Mevlana Celâleddin Rumi’nin
annesi Mümine Hatun adına yaptırılmıştır.
Geniş, büyük kubbeli, ince minareli yapının
son cemaat yeri, iki yüksek sütuna oturan üç
kubbeyle örtülüdür. Taş mihrabın solunda
Mevlana’nın annesinin, karısının ve çocukla-
rının mezarları bulunur. Arapzade Camii’nin
(1374) dıştan çatıyla örtülü toprak tavanı 12
ayağa oturur. Düzgün kesme taştan inşa edi-
len yapı, mihrap duvarlarına paralel üç sahınlı
camilerdendir. Alaeddin Bey Kümbeti, Kama-
noğlu Alaeddin Bey adına yaptırılan külliye-
den ayakta kalan son yapıdır. Kesme taştan,
12 köşeli, yivli konik külahlı yapı, özenli bir
işçiliğin ürünüdür. Hatuniye Medresesi
(1382), Karamanoğlu mimarisinin en gör-
kemli örneklerindendir. Kesme taştan iki ey-
vanlı yapı, revaklı avlusuyla klasik medrese
planında inşa edilmiştir. Simetrik düzenli ya-
pıda revaklarla çevrili kare biçimindeki avlu-
nun sağında ve solunda kubbeli medrese
odaları yer alır. İbrahim Bey İmaret Medresesi
ve Türbesi (1453), yine Karamanoğulları dö-
neminden kalan önemli yapılardır. Medrese-
nin mescit ve ana eyvanın duvarları ve
mihrabı çinilerle kaplıdır. Selçuklu dönemine
göre daha sade olan yapıda pencere kemer-
lerinde ve giriş kemerindeki taş işçiliği, kapı
kanatlarındaki bezemeler arasında hayvan ve
insan figürlerinin bulunması ilginçtir. Med-
rese karşısında bulunan çeşme, bu yapı tü-
rünün Anadolu’daki en zengin süslemeli
örneklerindendir.
Karaman'daki Binbir Kilise kalıntıları
Karaman Saat Kulesi
KARAMAN’IN İLÇELERİ
İlçe
İlçe Nüfusu
Merkez
164.207
Ayrancı
10.199
Başyayla
5.087
Ermenek
31.341
Kâzımkarabekir 4.784
Sarıveliler
14.527
Toplam 230.145 (20028)
