cak topun nas›l olmas› gerekti¤ini konuflaca¤›z. Bunun a¤›r-
l›¤› ve boyu, madenin bileflimi... Benzeri konularda görüflece-
¤iz. Her soruna bir çözüm bulmak zorunday›z.
– Dün ald›¤›m›z kararlara göre, bugünkü sorunumuz flu:
Çap› üç metre olan on ton a¤›rl›¤›ndaki bir gülleye, saniyede
on iki bin metrelik h›z verebilmek için nas›l bir top yapmal›y›z?
Binbafl›:
– Tamam, dedi. ‹flte sorun bu.
Baflkan, onu duymam›fl gibi konufltu:
– Bir mermi uzaya do¤ru f›rlat›l›nca nelerden etkilenir?
Bir, yer çekimi; iki, mermiyi f›rlatan itme gücü; üç, yerin diren-
ci. Ayr› ayr› inceleyelim: Bulundu¤u yerin, yani havan›n diren-
ci pek önemli de¤il. Çünkü afla¤› atmosfer tabakas› yaln›zca
altm›fl befl kilometre. Bunu aflmak için befl saniye yeterli. Bu
öylesine k›sa bir süre ki, güllenin bulundu¤u ortam›n direnci-
ni hesaba katmaya bile de¤mez.
‹kinci konu, yer çekimi. Gülle yol ald›kça, bu çekim azala-
cak. Güllemiz Ay’›n bulundu¤u noktaya gelince, düflüflü iki
saniyede bir milimetreye kadar azalacak. Bu, afla¤› yukar›
hareketsizlik demektir. O hâlde bu a¤›rl›¤›n etkisini yavafl ya-
vafl ortadan kald›rmam›z gerekiyor. Bunu da sürtünmeyle
yapmal›y›z.
Binbafl›:
– Eh, dedi. As›l zor sorun da bu zaten...
Baflkan onu onaylad›:
– Evet, gerçekten zor; ama baflaraca¤›z. Bize gerekli olan
114