101
YAfiAMI
‹stanbul’da 1884’te dünyaya gelen
Halide Edip, annesini küçük yaflta
kaybetti; çocuklu¤u alafranga ya-
flama biçimini benimseyen babas›-
n›n eviyle Mevlevili¤e e¤ilimli an-
neannesinin evinde geçti. Üsküdar
Amerikan K›z Lisesini bitirdi (1910).
R›za Tevfik'ten Türk Edebiyat›n› ve
mistisizmi ö¤rendi. Salih Zeki, ona
matematik dersleri yoluyla poziti-
vist dünya görüflünü afl›lad›. Daha
sonra Salih Zeki'yle evlendi. 31
Mart Olay›'nda Tanin'deki yaz›lar›
nedeniyle yobazlarca kara listeye
al›nd›; bir süre yurt d›fl›na ç›kmak
zorunda kald› (1909). ‹kinci bir ka-
d›nla daha evlenmek isteyen Salih
Zeki'den ayr›ld› (1910). Bu ac› ona
Seviye Talip
(1910) ve
Raik'in An-
nesi
(1910) romanlar›n› yazd›rd›.
Otobiyografik özellikler tafl›yan bu
romanlarda Ad›var, dönemin evli-
lik kurumunu (erkek egemen dü-
zen, tek efllilik-çok efllilik, sadakat,
kad›n-erkek eflitli¤i vb.) sorgulad›.
Erkek egemen düzene duydu¤u
tepkiyi ütopik roman kahramanla-
r› yaratarak göstermek istedi:
Han-
dan
(1912), ak›ll›, yabanc› dil bilen,
sosyoloji, felsefe, politika tart›fl-
malar› yapabilecek kadar bilgili fa-
kat toplumsal gerçeklerle örtüfl-
meyen, ideal bir tiptir.
Halide Edip, Cemal Pafla'n›n ça¤r›s›
üzerine Suriye'ye gidip k›z okulla-
r›n›n kurulmas›nda görev ald›
(1916). Adnan Ad›var'la evlendi
(1917). ‹stanbul Darülfünunu'nda
görev ald›. ‹zmir'in Yunanl›larca ifl-
galini protesto amac›yla düzenle-
nen mitinglerde (Fatih, Sultanah-
met) konufltu. Adnan Ad›var'la
Anadolu'ya geçip Millî Mücadele'ye
kat›ld›. Anadolu ve Kurtulufl Sava-
fl›'n› konu edinen romanlar›nda
