1712
n
Büyük divan şairi Nâbi öldü (10 Nisan).
n
İngiliz ve Hollanda elçilerinin aracılığıyla
İstanbul’da 25 yıllık bir barış anlaşması
imzalandı (16 Nisan).
n
Rusların anlaşma şartlarını yerine
getirmemelerinden dolayı yeni bir Rus seferine
karar verildi (11 Kasım).
n
Gürcü Yusuf Paşa’nın yerine Silâhtar Süleyman
Paşa, veziriazamlığa getirildi (12 Kasım).
1713
n
Bender’de mülteci bulunan İsveç Kralı Demirbaş
Charles’ın, memleketine gönderilmesine karar
verildi (1 Şubat).
n
Silâhtar Süleyman Paşa’nın yerine Kaptan-ı
Derya Hoca İbrahim Paşa (6 Nisan); Hoca
İbrahim Paşa’nın azledilip idam edilmesiyle de
Silâhtar Ali Paşa veziriazam oldu (27 Nisan).
n
Osmanlı-Rus barışına kesin şeklini veren Edirne
Antlaşması imzalandı (24 Haziran).
Prut Savaşı’nda yenilen Ruslarla, Prut ve İstanbul ba-
rışları yapılmasına rağmen Osmanlıların Ruslara sa-
vaş açmaması için Rus Çarı I. Deli Petro’nin teklifi ile
Edirne’de yeniden bir barış antlaşması yapıldı. Bu ba-
rışa göre, Rusların Lehistan’daki askerlerini iki ay içe-
risinde çekmesi ve İsveç Kralı Demirbaş Şarl’ın İsveç’e
dönmesini engellememeleri kabul edildi.
1714
n
Mülteci İsveç Kralı Demirbaş Şarl, Dimetoka’dan
memleketine dönmek üzere hareket etti
(19 Eylül).
n
Akdeniz’deki korsanlık olayları yüzünden Venedik
ile yapılan anlaşma bozuldu ve Venedik seferine
karar verildi (8 Aralık).
1715
n
III. Ahmet ve Veziriazam Silâhtar Ali Paşa,
ordunun başında İstanbul’dan Edirne’ye hareket
etti (1 Nisan). Padişah, Edirne’de kaldı ve Ali Paşa
komutasındaki Osmanlı ordusu,
Serez-Selânik-Yenişehir üzerinden Mora’ya gitti
(19 Nisan).
III. AHMET DÖNEM‹ OLAYLARI
351
NÂBİ
Nâbi
(1642 Urfa - 1712 İstanbul) : Asıl adı Yu-
suf ’tur. Medrese öğrenimi görerek yetişti;Arapça
ve Farsça öğrendi. İstanbul’a geldiği zaman
(1665), Musahip Mustafa Paşa’nın divan kâti-
bi ve kethüdası oldu. Padişahın Mısır valisine
gönderdiği fermanı götürmeye memur edilince
Hicaz’a da gitti. Koruyucusu Mustafa Paşa’nın
ölümü üzerine, Halep’e yerleşti (1686-1710).
Bir süre Halep’te valilik yapan Baltacı Mehmet
Paşa’nın sadrazam olması üzerine İstanbul’a gel-
di. Anadolu başmuhasebeciliği, darphane amirliği gö-
revlerinde bulundu. Gençlik gazellerinde belli söyleyiş
özellikleri ve kalıpları içinde kişisel duyarlıkları işleyen Nâbi, daha sonra
dünyayı ve olayları düşünüp de-
ğerlendirmeye başlar. Giderek, es-
kilerin “hikmet-i amiz” dedikleri
bilgece şiir söyleme yoluna yönelir.
Dönemin şairlerinden ayrılarak,
toplumu sarsan olaylarla etkilenir,
kendine özgü deyişlerle bu olay-
ların bıraktığı izlenimleri yansıtır.
Gazellerindeki yalınlık ve ifade
güçlülüğü Nedim’e yol açar. Tan-
zimat döneminde, Ziya Paşa,
Nâbi’nin bu nitelikleri üzerinde
durarak “Harabat” önsözünde
dil, söyleyiş yönlerinde şiire ka-
zandırdıklarını övgüyle anar.“Hayriyye” adlı mesnevisinde, şiir öğeleri yok
denecek kadar azalır; öte yandan,
kendi görüşlerine göre belirlenen bir
ahlâkın ilkeleri öğütlenir. Kendi oğlu-
na öğüt verircesine, toplumun öteki
bireylerini de doğru gördüğü bu ilke-
lere bağlamak ister. Dönemine gö-
re, anlaşılır bir dil kullanır. Yapıtları
ölümünden sonra basılmıştır.
Baş-
lıca yapıtları :
Divan (1841),
Tuhfetül Haremeyn (seyahatname,
1849), Tarihi Kameniçe (1864),
Hayriyye (1889), Surname (1944).
ATAMALAR
Prut’taki baflar›s›na karfl›n Baltac› Mehmet Pafla’y› gö-
revden alan padiflah, Gürcü Yusuf Pafla’y› 20 Kas›m
1711’de sadrazam yapt›. Bir y›l sonra 12 Kas›m 1712’de
Süleyman Pafla bu göreve geldi. Rusya ile yeni bir savafl
olas›l›¤› do¤unca ‹stanbul’daki Rus elçi heyeti tutukland›.
Çelebi Mehmet Pafla’y› ‹stanbul kaymakam› atayan
III. Ahmet, Edirne’ye gitti.
1714’te Eflâk’ta krall›¤›n› duyuran Voyvoda Konstan-
tin, görevle giden Koca Mustafa A¤a’n›n cesur giriflimi
sonucu tutuklan›p ‹stanbul’a getirildi. Yal› Köflkü’nde, pa-
diflah›n huzurunda dört o¤lu ve baflboyar› ile birlikte bo-
yunlar› vuruldu.
fiair Nâbi’nin mezar tafl›
fiair Nâbi’nin Hayrâbâd adl› eseri
