mutanl›¤› ve ‹stanbul Muhaf›zl›¤›’na
atand› (6 Ekim 1919). Bu görevi s›ras›n-
da Kuvâ-yi Milliye’yi ve Anadolu’daki
Millî Mücadele’yi destekledi¤inden, ‹s-
tanbul’un iflgalinden sonra ‹ngilizler tara-
f›ndan tutuklan›p Malta Adas›’na sürgün
edildi (1920). Sürgün dönüflü Millî Mü-
cadele’ye kat›ld› (1921). Korgeneralli¤e
(1923) ve Orgeneralli¤e yükseldi (1927);
Askerî fiûra üyesiyken emekliye ayr›ld›
(1937). 1937-1943 aras› Kocaeli millet-
vekilli olarak parlamentoda görev yapt›.
Akça, Mehmed Rag›p
1887 ‹zmit
12 Aral›k 1945 Kocaeli
‹kinci TBMM Kocaeli milletvekili, hu-
kukçu. 1910’da ‹stanbul Hukuk Mekte-
bi’nden mezun olduktan sonra devletin
de¤iflik kademelerinde sivil ve askerî
yarg› organlar›nda çal›flt›. 1918-1920
aras›nda Tekirda¤ Bidayet Hâkim Yar-
d›mc›l›¤›, 1921’de Kand›ra Mahkemesi
Baflkanl›¤› yapt›. Seferberli¤in ilân› üze-
rine silâh alt›na al›nd›. Sakarya Sava-
fl›’ndan sonra Kocaeli Adlî Müflavirli¤i
ve Divan-› Harp üyeli¤i yapt›. 13 Aral›k
1926’da ‹kinci TBMM’ye Kocaeli mil-
letvekili olarak kat›ld› ve 1946’ya dek
Kocaeli milletvekili olarak parlamento-
da görev yapt›.
Akçura, Yusuf
2 Aral›k 1876 Sinbrisk/Rusya
11 Mart 1935 ‹stanbul
‹kinci TBMM ‹stanbul milletvekili,
Türk Tarih Kurumu kurucular›ndan ta-
rihçi ve yazar. Babas›n›n ölümü üzerine
1883’te annesiyle birlikte ‹stanbul’a
geldi. ‹lk ve ortaö¤renimini ‹stanbul’da
tamamlad›ktan sonra Harp Okulu’na ve
daha sonra Kurmay Okulu’na girdi.
1897’te Jön Türklerle iliflkisi nedeniyle
tutukland› ve askerlikle iliflkisi kesile-
rek müebbet kalebentli¤e mahkûm edi-
lerek Trablusgarp’a gönderildi. Oradan
Paris’e kaçt›. Paris’te Siyasal Bilimler
Okulu’nu bitirdi. Fransa’dan Rusya’ya
geçip Kazan’da ç›kan “Vakit” ve Bah-
çesaray’da yay›mlanan “Tercüman” ga-
zetelerinde yazarl›k ve ö¤retmenlik
yapt›. M›s›r’da ç›kan “fiûra-y› Ümmet”
ve “Türk” gazetelerine imzas›z yaz›lar
gönderdi. 1908’de ‹stanbul’a dönerek
“Türk Derne¤i”ni kurdu; 1911’de
“Türk Yurdu” dergisini ç›kard›. “Halka
Do¤ru” dergisinin sorumlu yazarlar›
aras›nda yer ald›. Mütarekeden sonra
Kurmay Okulu’nda siyasî tarih ö¤ret-
menli¤ine atand›. Birkaç Türkçü arka-
dafl›yla birlikte Millî Tevhid F›rkas›’n›
kurduysa da ‹stanbul seçimlerinde etki-
li olmad›. ‹stanbul’un iflgali s›ras›nda
bir süre tutuklu kald›. Daha sonra Ana-
dolu’ya geçerek Sakarya Savafl›’n›n so-
nuna dek yedek kurmay yüzbafl› rütbe-
siyle fiark Karargâh›’nda görev yapt›.
1922’de D›fliflleri Bakanl›¤› Do¤u Ülke-
leri Daire Müflavirli¤ine getirildi. Bu s›-
rada ‹stanbul Üniversitesi Edebiyat Fa-
kültesi tarih müderrisli¤ine atand›. ‹kin-
ci TBMM’ye ‹stanbul milletvekili seçil-
dikten sonra ölümüne dek parlamentoda
görev yapt›. Atatürk’ün yak›n çevresi
içinde yer ald›. Toprak reformu ve iflçi
haklar› gibi yasalar› savundu. Ankara
Hukuk Mektebi ve ‹stanbul Dârülfünu-
nu’nda siyasî tarih dersleri verdi.
1931’de Türk Tarihi Cemiyeti’nin kuru-
cular› aras›nda yer ald› ve 1932’de kuru-
mun baflkanl›¤›n› yapt›.
Bafll›ca eserle-
ri:
Ulûm ve Tarih
(1906),
Üç Tarz-› Si-
yaset
(1907),
3 Haziran Vakayi-i Mües-
sifesi
(1907),
Türk, Cermen ve ‹slavlar›n
Münasebat-› Tarihiyeleri
(1914),
fiark
Meselesine Dair Tarih-i Siyasî Notlar›
(1920),
Muas›r Avrupa’da Siyasî ve ‹ç-
timaî Fikirler ve Fikrî Cereyanlar
(1923),
Tarih-i Siyasî
(1927),
Türk Y›l›
(1928),
Zaman›m›z›n Avrupa Siyasî Ta-
rihi
(3 cilt, 1929-1933),
Osmanl› Devle-
ti’nin Kuruluflu ve Bu Vak›aya Dair
Bafll›ca Menbalar
(1932).
Akda¤, ‹shak Avni
1888 Harput
1965 Ankara
Kurtulufl Savafl›’na kat›lan asker ve si-
yaset adam›. Harp Okulu’nu ve Harp
Akademisi’ni bitirdi. Balkan, I.Dünya
ve Kurtulufl Savafllar›na kat›ld›. Emek-
liye ayr›ld›ktan sonra Demokrat Par-
ti’den Erzurum (1954-1957) ve Konya
milletvekili (1957-1960) seçildi. 27
May›s 1960 sonras› Yass›ada’da yap›-
lan yarg›lama sonucu hapse mahkûm
olduysa da daha sonra ç›kan afla ser-
best b›rak›ld›.
Akda¤, fieyh Servet
1880 Tosya/Kastamonu
10 Haziran 1962 ‹stanbul
Birinci TBMM Bursa milletvekili. ‹lk
ve ortaö¤renimini Tosya’da tamamla-
d›ktan sonra Aksaray-Dârüttedris Med-
resesi’nde Arapça ve Farsça bilgisini ge-
lifltirerek Bursa’da Hac› Mustafa Efen-
di’den icazet ald›. 1899’da Bursa ili
mektupçuluk kaleminde mümeyyizlik
göreviyle devlet hizmetine girdi.
1913’te Bursa vaizli¤ine atand›. Nakfli-
bendi Dergâh› fleyhi olarak Millî Müca-
dele’den yana vaazlar›yla halk› ayd›nlat-
maya çal›flt›¤›ndan 1919’da görevinden
al›nd›. Birinci TBMM’ye Bursa millet-
28
Akça, Mehmed Rag›p
Yusuf Akçura, ‹stanbul’un iflgal kuvvetlerinden teslim al›n›fl›yla ilgili belgeyi imzalarken (6 Ekim 1923)
fieyh Servet
