Ahmed Avni Pafla
?
1935 Kahire
Mütareke döneminde Damat Ferit Pafla
Hükûmeti’nde iki kez Bahriye Nâz›rl›¤›
yapan Osmanl› devlet adam›. Harbiye
Nâz›r› fiakir Pafla’n›n damad›d›r. Saray
Nâz›r› olarak Padiflah Vahdeddin’in
baflyaverli¤ine getirildi. Mustafa Ke-
mal’in kendisini ça¤›rmas›na ra¤men
Ankara’ya gitmeyip ‹stanbul’da kald›.
Kurtulufl Savafl› sonras› olas› tepkiler-
den çekinerek yurt d›fl›na ç›kt› ve daha
sonra “Yüzellilikler” listesine al›nd› ve
yurt d›fl›nda öldü.
Ahmed Cevdet (‹kdamc›) (Oran)
1862 ‹stanbul
27 May›s 1935 Ankara
Türkçülük ak›m›n›n önde gelen savunu-
cular›ndan, gazeteci, yazar. ‹kdam gaze-
tesini ç›kard›¤› için “‹kdamc›” lâkab›yla
tan›nd›. Mekteb-i Mülkiye’yi ve ‹stan-
bul Hukuk Mektebi’ni bitirdi. 1883’te
Tercüman-› Hakikat’te yazmaya baflla-
d›. S›ras›yla Takvim-i Vekayi, Sabah,
Saadet ve Tarik’te baflyazarl›k yapt›. 5
Temmuz 1894’te ‹kdam gazetesini kur-
du. Yaz›lar›nda sade bir dil kulland›;
Türkçeyi ve Türkçülü¤ü savundu.
II.Meflrutiyet’in ilân›ndan sonra ‹ttihat
ve Terakki Cemiyeti ile anlaflmazl›¤a
düfltü ve 31 Mart Vak’as›’n›n (1909) ar-
d›ndan Avrupa’ya kaçmak zorunda kal-
d›. 1923’e kadar Fransa ve ‹sviçre’de
yaflad›. Cumhuriyet’in ilân›ndan sonra
Türkiye’ye döndü. I.Matbuat Kongre-
si’ne kat›lmak üzere gitti¤i Ankara’da
kalp krizi geçirdi ve ertesi gün öldü.
AhmedDurmuflBey(Evrendilek)
bk.
Evrendilek, Ahmed Durmufl
Ahmed Faik Bey
1865 Trabzon
12 Ocak 1930 Trabzon
Birinci TBMM Trabzon milletvekili.
Trabzon Rüfltiyesi’ni bitirdikten sonra
devletin çeflitli kademelerinde görev
yapt›. 18 May›s 1920’de Birinci
TBMM’ye Trabzon milletvekili olarak
kat›ld›. Sivas’ta Temyiz Heyeti’nin tefl-
kili üzerine 18 Temmuz 1920’de Tem-
yiz Azal›¤›na atan›nca 4 Ekim 1920’de
milletvekilli¤inden istifa etmifl say›ld›.
28 Temmuz 1921’de Temyiz Azal›-
¤›’ndan emekliye ayr›ld›. Daha sonra ai-
lesi “Aybay” soyad›n› ald›.
Ahmed Ferid Bey (Tek)
bk.
Tek, Ahmed Ferit
Ahmed Hamdi Bey
1887 Tokat
25 Nisan 1932 Tokat
Birinci TBMM Tokat milletvekili. To-
kat Rüfltiyesi’ni bitirdikten sonra çiftçi-
lik ve ticaretle u¤raflt›. 23 Nisan 1920’de
TBMM’nin aç›l›fl›nda Tokat milletveki-
li olarak haz›r bulundu. Milletvekilli¤i
sona erince Tokat’a dönerek eski u¤rafl›-
n› sürdürdü. Ailesi, Soyad› Kanunu son-
ras› “Mütevellio¤lu” soyad›n› ald›.
Ahmed Hulûsi Efendi
1861 Denizli
22 Kas›m 1931 Denizli
Kurtulufl Savafl› s›ras›nda Denizli ve yö-
resinde Yunan iflgaline karfl› cihat fetva-
s› vererek yöre halk›n› örgütleyen ve ifl-
galin genifllemesini engelleyen din ada-
m›. 6 Haziran 1918’de Denizli Müftüsü
oldu. Yunanl›lar›n Ege Bölgesi’ni iflgal
edece¤i söylentileri üzerine Denizli ve
çevre ilçe halk›n› örgütleme ve bilinç-
lendirme çal›flmalar›na kat›ld›. 15 May›s
1919’da ‹zmir’in Yunan iflgaline u¤ra-
mas› sonras› Denizli’de yapt›¤› miting-
de verdi¤i cihat fetvas›, çevre il ve ilçe-
lerde büyük yank› uyand›rd›. Çevre ilçe-
lerden destek sa¤lamak için Dinar ve
Afyon’da görüflmelerde bulundu. De-
nizli çevresinde oluflturdu¤u birliklerin
bafl›na Demirci Mehmed Efe’yi getirdi.
Bu mücadele s›ras›nda cepheye asker ve
erzak temini için çal›flt›. ‹flgal kuvvetle-
rine iflgalin durdurulmas› gerekti¤ine
dair yaz›lar gönderdi. Sivas Kongresi
için Denizli temsilcilerinin seçilmesini
sa¤lad›. Mustafa Kemal’le temas kura-
rak Sivas Kongresi kararlar› do¤rultu-
sunda Denizli Kuvâ-yi Milliyesi, Ana-
dolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Ce-
miyeti’ne ba¤land›ktan sonra cemiyetin
Denizli flubesi ad›na çal›flt›. Köflk savun-
mas›n›n çökmesi üzerine Denizli’de
toplad›¤› gönüllülerle Millî ‹ntikam Bö-
lü¤ü’nü kurdu. Millî Mücadele’deki ça-
l›flmalar› nedeniyle 1 A¤ustos 1920’de
müftülük görevinden azledildi.
Ahmed ‹ffet Mercimeko¤lu
bk.
Mercimeko¤lu, Ahmed ‹ffet
Ahmed ‹hsan
bk.
Tokgöz, Ahmed ‹hsan
Ahmed ‹zzet Bey
1871 ‹stanbul
1919 ‹zmir
‹zmir’in iflgali s›ras›nda Ayd›n valisi
olarak görev yapan Osmanl› devlet ada-
m›. Kambur ‹zzet diye bilinir. Hürriyet
ve ‹tilâf Partisi yanl›s› oldu¤undan,
1913’te ‹ttihat ve Terakki F›rkas›nca
Van valili¤inden al›nd›. Daha sonraki
hükûmetler döneminde Evkaf ve Dahili-
ye nâz›rl›klar› yapt›. 1919’da Damat Fe-
rit Pafla taraf›ndan merkezi ‹zmir olan
Ayd›n valili¤ine atand›. ‹zmir’in iflgali
s›ras›nda pasif davran›fl› elefltirildi, ifl-
galden sonra da süren valili¤i s›ras›nda
Yunanl›larla iflbirli¤i yapt›; bu görev-
deyken öldü.
Ahmed ‹zzet Pafla (Furgaç)
1864 Manast›r
31 Mart 1937 ‹stanbul
Mondros Mütarekesi s›ras›nda Sadra-
zaml›k yan› s›ra Harbiye Nâz›rl›¤›na ge-
tirilen Osmanl› devlet adam›. Son Os-
manl› devlet adamlar› ve komutanlar›
aras›nda sayg›n ve kendisine güven du-
yulan bir askerdi. Erkân-› Harbiye’yi
(Harp Akademisi) bitirdikten sonra, kur-
may yüzbafl› olarak orduya kat›ld›
(1887). Askerî okullar müfettifli Goltz
Pafla’n›n yard›mc›l›¤›n› yapt›. 1891’de
ö¤renim için Almanya’ya gitti. Dönü-
flünde Sofya’da görevlendirildi. Bu gö-
revi s›ras›nda Bulgar çetelerine karfl› sa-
22
Ahmed Avni Pafla
Ahmed Cevdet (‹kdamc›) (Oran)
Ahmed Hulûsi Efendi
Ahmed Avni Pafla
