160
• Söz biliyorsan söyle, inans›nlar; bilmiyorsan söyle-
me, seni adam sans›nlar.
‹nsan, bildi¤i konu üzerinde konuflmal›; bilmedi¤i konu
üzerinde konuflmamal›d›r.
• Söz dedi¤in yafl deridir, nereye çekersen oraya gi-
der.
Kimi sözler ya da sözcükler birden çok anlam tafl›yabi-
lir. Bunun için dinleyenler, bir söze, söyleyen kiflinin ak-
l›ndan geçirmemifl oldu¤u bir anlam yükleyebilirler.
• Söz gümüflse sükût
(*)
alt›nd›r.
Konuflmak iyidir, ama zaman zaman insan›n bafl›na
dert açabilir. Bu nedenle insan, bafl›na ifl almamak için
susmas›n› bilmelidir. Bu bak›mdan susmak, konuflmak-
tan iyidir.
• Söz sözü açar.
bk. Laf laf› açar.
• Söz var ara bozar, söz var ara düzer.
bk. Bir söz ara bozar, bir söz ara düzer.
• Söz var, da¤a ç›kar›r; söz var, da¤dan indirir.
Karfl›m›zdaki insana söyledi¤imiz sözlere dikkat etmeli-
yiz. Ölçüsüz ya da k›r›c› sözler, insan›n sinirlenip karfl›
ç›kmas›na neden olur. Buna karfl›n yumuflak ya da ak›l-
l›ca sözler insan› yat›flt›r›p yola getirir.
• Söz var, ifl bitirir; söz var, bafl yitirir.
Ölçülü ya da ak›ll›ca söylenen sözler, karfl›daki insan›n
yumuflamas›n› sa¤lar. Böylece ifller olumlu bir biçimde
sonuçlan›r. Buna karfl›n sert ya da ölçüsüz sözler, kar-
fl›daki insan› öfkelendirir; söyleyenin öldürülmesine bile
neden olabilir.
(*) sükût:
Susma, söz söylememe.
13 Atasözleri11_152-172 21/07/2010 21:20 Page 160