konusundaki incelemesi ve Leonar-
do da Vinci üzerine yapt›¤› çal›flma
(Leonardo da Vinci’nin Bir Çocuk-
luk An›s›)
buna birer örnektir. Bu ir-
delemelerde Freud, sanat eserleri
üzerinde durarak çocukluk dönemi
cinsel meraklar›, bilgi edinme ge-
reksinimi ve yüceltme aras›ndaki
ba¤›nt›lar› çözümlüyordu.
SAVAfi YILLARI
Savafl patlak vermeden önce Fre-
ud’un durumu bir ölçüde rahatt›.
Alt› çocu¤unun e¤itimiyle u¤rafl›-
yor, bald›z›n› misafir ediyor, her y›l
ailesiyle birlikte da¤ köylerinde tati-
le gidiyor ve seyahate ç›k›yordu. Ne
var ki savafl bu güzel dengeyi bozdu.
Üç o¤lu savaflmak üzere orduya ka-
t›ld›, müflterileri de darmada¤›n ol-
du. Yak›nlar› aras›nda sadece Sachs
Viyana’da kald›. Bu genel ve kiflisel
felaketler Freud’u, bir defa daha,
sonradan geliflecek olan bir kuram-
sal evrime yöneltti. Freud flöyle ya-
z›yordu: “‹nsanl›¤›n bu savafltan da
s›yr›l›p ayakta kalaca¤›ndan kufl-
kum yok. (...) Her fley, psikanalizin
insana ve davran›fl›na iliflkin bilgisi-
nin önceden kestirebilece¤i gibi
olup bitmektedir.” Böylece Freud
yeniden çal›flmaya koyuldu ve özel-
likle dürtü, bilinçalt› ve bilinçalt›na
itme sorununu inceledi¤i
Metapsi-
koloji
’yi (1915) yay›mlad›. Freud bu
eserinde, psikanalizin temel fikirle-
rini kavramsal aç›dan ar›t›p incelt-
me çabas›na giriflmiflti. Yine savafl
s›ras›nda ve çok zor maddi koflullar
içinde oldu¤u hâlde Viyana Psiki-
yatri Klini¤i salonunda bir dizi kon-
ferans verdi. 1923’te dostu hekim
Felix Deutsch, Freud’un a¤z›nda bir
kanser belirtisi saptad›. K›sa bir sü-
re sonra Freud, çene kanseri üzerin-
de uygulanan otuz üç müdahaleden
birincisinden geçti. Konuflma usta-
l›¤›n› engelleyen ve ac› veren kosko-
ca bir protez tafl›mak zorunda kal-
mas›na yol açan hastal›¤›n yaratt›¤›
kötü durumu büyük bir cesaretle
karfl›lad›. Hiçbir zaman yak›nma-
dan düflünce berrakl›¤›n› kaybet-
memek için direndi. Kendi ölümü-
nü, her tür dinsel inanç ve düflünce
d›fl›nda kalarak huzur içinde kabul-
lendi. Bir dostuna yazd›¤› 1926 ta-
rihli mektupta flöyle diyordu: “Her
durumda berrak bir yarg› ileri süre-
bilme gücünü kaybetmemeyi bir za-
fer olarak görüyorum.” 1923 y›l›nda
Freud, çok zor günler yaflarken gizli
psikanaliz komitesi de ayr›lmalar ve
çekiflmeler yüzünden adeta parça-
lanm›fl durumdayd›. Bu ayr›lmalar
107
