kek çocuklar taraf›ndan öldürülme-
siydi ve bu öldürme erkek çocukla-
r› bir suçluluk duygusu içinde bir-
lefltiriyordu. Erkek çocuklar, öna-
yak olduklar› fliddet olay› karfl›s›n-
da kendilerini savunmak ve ondan
s›yr›lmak için birer tabu olan birta-
k›m yaflam kurallar› ve toplum ya-
salar› ortaya koyuyorlard›. Bu tabu-
lar flunlard›: Ensest yasa¤›, baban›n
simgesi olarak totemin öldürülmesi
yasa¤› ve d›fltan evlenme kurumu.
Sözünü etti¤imiz saptamada, Fre-
ud’un, her bireyin çocuklu¤unda
yaflad›¤›n› ileri sürdü¤ü Oidipus
kompleksinin yaratt›¤› duygulan›m
durumlar›n›n ay›rt edici özellikleri
aç›kça görülmektedir. Freud ayn›
temay›,
Musa ve Tektanr›c›l›k
(Der
Mann Moses und die monotheis-
tische Religion)’ta yeniden ele ala-
cakt›. Bu y›llarda Freud, irdelemele-
rini daha baflka alanlara da uygula-
yarak geniflletmekten geri kalmad›.
Wilhelm Jensen’in roman›
Gradiva
ki iktidar h›rs›n› ön plana ç›karan
kuramsal bir tutum benimsemiflti.
1912’de Stekel psikanaliz ak›m›n-
dan ayr›ld›. Jung ile ayr›lmaysa ku-
ramsal, politik ve duygusal neden-
ler iflin içine kar›flt›¤› için daha kar-
mafl›kt›. Freud, Jung’un kendisin-
den sonra yerine geçmesi umudu-
nu beslemiflti. ‹liflkilerinin bafl›nda
Freud, Jung’un psikanaliz kuram›n›
psikojinin egemenli¤ine sokma ve
içsel ruh yaflam›n›n iflleyiflinin yeri-
ne, gizemci ve evrensel bir görüfl
(arketipler kuram›) koyma e¤ilimini
görmezlikten gelmek istemiflti. Fre-
ud, paranoya alan›n› ve gizli homo-
seksüelli¤e iliflkin yans›tma görün-
gülerini ele alma olana¤›n› buldu.
A¤›r bir nevroz rahats›zl›¤›n›n etki-
sinde olan bir hastas›, yani “kurt
adam” konusundaki incelemesiyse
nevrozlar›n ortaya ç›kmas›nda,
toplumsal olaylar›n veya kiflinin k›-
sa süre önce bafl›ndan geçmifl olay-
lar›n etkili oldu¤unu kan›tlamak is-
teyen Adler’in ve Jung’un görüflüne
kesinlikle karfl› ç›kmas›n› sa¤lad›.
Yine bu s›rada Freud,
Totem ve Ta-
bu
’da (Totem und Tabu, 1913) ince-
lemelerinin alan›n›, bireyin evrimi-
ne benzetti¤i dinler ve toplumlar
tarihine yayarak bilimsel verimine
yeni bir genifllik kazand›rd›. Freud,
bu irdelemeleriyle ayn› konuyu
farkl› bir biçimde ele alan Jung’un
üzerinde durdu¤u konulara yakla-
fl›yordu. Baflka bir deyiflle Freud, in-
san toplumlar›n›n kökünü belli bir
olayda buluyordu. Bu olay, ilkel sü-
rü hâlindeki toplumda baban›n, er-
106
