SÜRGÜN
Ferenczi yükselen Nazizmin Avus-
turya’da hangi boyutlara ulaflt›¤›n›
gördü¤ünde Freud’a kaçmas› için
›srar etti. Hasta ve yorgun olan Fre-
ud ise ölümden korkmuyordu. Çok
geçmeden kitaplar› Berlin’de mey-
danlarda yak›ld› ve Berlin’de Nazi
ö¤retisiyle uzlaflm›fl bir psikoterapi
enstitüsü kurarak psikanalizi “kur-
tarmak” isteyen baz› kimselerin
çabalar›na ra¤men psikanaliz bir
“Yahudi bilimi” olarak suçland›.
Öte yandan Jung, bir süre “ari psi-
koloji” oldu¤una inand›¤› bir görü-
flü destekledi. Freud, hiç ald›rma-
dan ve kimi zaman da alay ederek
Avusturya Gestaposu’nun eziyetle-
rine gö¤üs geriyordu. Buna ra¤-
men, Anschluss’tan sonra Mart
1938’de Ernest Jones, Paris Psika-
naliz Derne¤i ve Revue Française
de Psychanalyse kurucusu Prenses
Marie Bonaparte ve Fransa’daki
ABD elçisi William O. Bullitt, Freud
ailesinin Londra’ya gitmesi için ge-
rekli düzenlemeleri yapt›lar. Fre-
ud’un Viyana’y› terk etmesinde,
Anna’n›n tutuklanma tehlikesiyle
yüz yüze olmas›n›n rol oynad›¤›
söylenebilir. Çünkü Freud’un ken-
disi, böyle bir tehlikeyle karfl› kar-
fl›ya kalmayacak kadar ünlüydü ve
bilimsel kiflili¤i, kendisinden önce
Avusturya’dan kaçabilen birçok ö¤-
rencisine adeta bir kalkan olmufltu.
Bu s›rada Viyana Psikanaliz Derne-
¤i kapat›ld›. Avusturya’da kalm›fl
olan Freud’un dört k›z kardefli tu-
tuklan›p götürüldüler ve toplama
kamp›nda öldüler. 4 Haziran
1938’de Freud, Viyana’y›, bir daha
dönmemek üzere terk etti ve k›sa
bir süre Paris’te kald›ktan sonra
Londra’ya gitti. Büyük bir coflkuyla
karfl›lanan, ama hastal›¤› dolay›-
s›yla yine de yapayaln›z olan Freud
çal›flmaya koyuldu ve ancak birkaç
ünlü kifliyle görüflebildi. Bunlar
aras›nda; Malinowski, Chaim We-
izmann, portresini yapan Salvador
Dali ve Stefan Zweig say›labilir. Ar-
t›k gücünü yitirmiflti ve korkunç
ac›lar çekiyordu. Sad›k doktoru
Schur’a flöyle yazd›: “Dayanamaya-
cak hâle geldi¤im zaman bana yar-
d›m edece¤iniz konusunda söz ver-
mifltiniz. ‹flte flimdi bir iflkenceden
baflka bir fley de¤il bu ve anlam› da
kalmad›.” Kendisine verilen düflük
dozda morfinle sakin bir uykuya
dald› ve 23 Eylül 1939’da öldü. Da-
ha 1934’te Yahudi düflmanl›¤›n›n
gemi az›ya ald›¤› s›rada Viyana’da
yazmaya bafllad›¤›, ama Yahudile-
109
