küçük düflürdü¤ü söylenen bilgin-
lerin yan›nda yer ald› ve bu da in-
sanlar›n kendini be¤enmiflliklerin-
den dolay› birçok tepkilere yol açt›.
RUHSAL YAPI
Üzerinde en fazla tart›fl›lan ve ad›
Nietzsche’yi akla getiren eserlerin-
den biri olan
Haz ‹lkesinin Ötesinde
(Jenseits des Lustprinzips, 1920) ad-
l› eserinde Freud, ruhsal dürtülere
iliflkin ikinci bir kuram ileri sürdü.
Ölüm içgüdüsü varsay›m›n› ileri sü-
rerek bu dürtünün nevrozda kendi-
ni gösterdi¤ini ortaya koydu ve bu
dürtünün, yaflama dürtüsünün ter-
sine, hareketsizli¤e yöneldi¤ini be-
lirtti. Do¤uraca¤› bütün karfl› koy-
malar›n bilincinde oldu¤u hâlde
Freud, bu yeni görüfle hayat›n›n so-
nuna kadar ba¤l› kald›. 1923’te ya-
y›mlanan
Ben ve O
adl› yaz›s›nda,
“ikinci topik” denen fleyi ileri süre-
rek ruhsal yap›n›n iflleyifl tarz›na
iliflkin kuram›n› tamamen de¤iflikli-
¤e u¤ratt›.
Metapsikoloji’
de gelifltiri-
lerek ortaya konmufl olan “birinci
topik”, ruhsal yap›da üç sistemi bir-
birinden ay›rt ediyordu: Bilinç/bilin-
çalt›/bilinçefli¤i. Bu üç sistem, üç ifl-
leyifl aç›s›ndan incelenebilirdi: Di-
namik, topik ve ekonomik. ‹kinci to-
pik, bu birincisinin yerine yine üçlü
olan bir örgütlenme koyuyordu ve
bu örgütlenme efl zamanl› olarak ifl-
leyen ve sürekli olarak etkileflim
içinde bulunan flu üç bölümden olu-
fluyordu: Ben, O, Üstben. Ama Freud
ikinci topi¤i ileri sürerken birinci to-
pi¤i tamamen geçersiz k›lmaya hiç-
bir zaman yönelmedi. Öte yandan,
dürtüler kuram›n› de¤iflikli¤e u¤rat-
mas›n›n ard›ndan
Kitle Psikolojisi
ve Ben’in Çözümlemesi
(Aral›k
1921) adl› eserinde birey ile kitleler
aras›nda ba¤›nt›lar› inceledi.
BAfiLICA YAPITLARI
Histeri Üzerine Araflt›rmalar
(Breu-
er ile, 1895)
Düfllerin Yorumu
(1900)
Günlük Yaflam›n Psikopatolojisi
(1901)
Cinsiyet Üzerine Üç Deneme
(1905)
Psikanaliz Üzerine Befl Ders
(1911)
Totem ve Tabu
(1913)
Psikanalitik Hareketin Tarihi Üzeri-
ne
(1914)
Psikanalize Girifl
(1917)
Benlik ve ‹lkel Benlik
(1923)
Uygarl›¤›n Huzursuzlu¤u
(1930)
Neden Savafl
(1933)
Hz. Musa ve Tektanr›c›l›k
(1939)
111
