Osmanl› ‹tibar-› Millî Bankas›
I.Dünya Savafl› s›ras›nda kurulan, ban-
kac›l›k alan›nda en kapsaml› reformu
gerçeklefltiren banka. ‹ttihat ve Terakki
yönetiminin millî bir ekonomi kurma gi-
riflimleri çerçevesinde ‹stanbul’da faali-
yete geçti (1917). Çok amaçl› bir ticaret
bankas› olmas›na karfl›n daha çok genel
bay›nd›rl›k hizmetleriyle ilgilendi. Ta-
r›m ve sanayinin geliflmesi için millî flir-
ketler kurmaya veya bu tür flirketlere or-
tak olmay› amaçlad›. Savafl sonras› ya-
banc› güçlerin fiilî iflgali alt›ndaki ‹stan-
bul’da siyasî deste¤ini yitirdi¤inden ma-
lî zorluklarla karfl›laflt›. Cumhuriyet dö-
neminde kurulan Türkiye ‹fl Bankas›’na
örnek oluflturdu ve 1927’de her iki ban-
ka birleflti.
Osmanl› Mesai F›rkas›
Mütareke döneminde sol partilere karfl›,
eski ‹ttihatç› memur ve iflçiler taraf›ndan
29 Ocak 1919’da kurulan siyasî parti.
Kurucular›, ‹stanbul’daki fabrikalar›n
iflçi ve müstahdemleriydi. Yöneticileri
aras›nda Makine Mühendisi H.Memduh
(baflkan), yazar Avni Ali ve Hasan Mus-
lihiddin, Yusuf, Vahdeddin, Seyid, Hü-
seyin, Lutfi ve ‹hsan beyler gibi memur
ve iflçilerin yer ald›¤› f›rkan›n progra-
m›nda, savafl zenginlerine ait para ve
mallara el konulmas›, saltanat›n korun-
mas›, genel seçim yap›lmas› gibi konu-
lar yer al›yordu. Haz›rlad›¤› bir raporu
ateflkes döneminde Londra Bar›fl Konfe-
rans›’na sunan f›rka, Türkiye ‹flçi ve
Çiftçi Sosyalist F›rkas›, Türkiye Sosya-
list F›rkas›’na alternatif olarak kuruldu.
1919 seçimlerine kat›ld›ysa da son Os-
manl› Meclis-i Mebusan›’n›n da¤›lma-
s›ndan sonra siyasî ömrü sona erdi.
Osmanl› Sulh ve Selâmet F›rkas›
1917’de Ankara’da Satvet Lütfi Tozan
taraf›ndan gizlice kurulan, Osmanl› Sulh
ve Selâmet Cemiyeti temeline dayal› si-
yasî parti. Topçu Feri¤i Ferit Pafla’n›n
baflkanl›¤›n› yapt›¤› f›rkada, Adnan Pa-
fla, Arif Pafla, Ali Kemal, Said Molla gi-
bi isimler yer al›yordu. K›sa süren faali-
yeti s›ras›nda program›na uygun olarak
Mahmud fievket Pafla olay› sonras›
idam edilenleri savundu ve Ermenilere
hastane aç›lmas› için Hilâl-i Ahmer (K›-
z›lay) Cemiyeti nezdinde giriflimde bu-
lundu. Selâmet-i Osmaniye F›rkas› ile
birleflerek “Sulh ve Selâmet-i Osmaniye
F›rkas›” ad›yla yeni bir siyasî olufluma
girdi.
Othmar (Foto¤rafç›)
bk.
Pferschy, Othmar
Otuz A¤ustos
Kurtulufl Savafl› içinde yer alan Büyük
Taarruz sonras› Türk kuvvetlerinin Yu-
nan ordusunu bozguna u¤ratt›¤› tarih:
30 A¤ustos 1922. Yunan ordusuna karfl›
kazan›lan bu zaferden sonra 30 A¤ustos,
her y›l Zafer Bayram› olarak kutlanmak-
tad›r.
Oytaç, Mehmed Hilmi
1881 Selânik
5 Ekim 1942 Malatya
‹kinci TBMM Malatya milletvekili,
askerî hekim. ‹lkö¤renimini Selâ-
nik’te, ortaö¤renimini Manast›r’da ta-
mamlad›. Askerî T›bbiye’yi bitirdi
(1907). Çeflitli birliklerde askerî hekim
olarak görev yapt›. Balkan Savafl›’na
kat›ld›. I.Dünya Savafl›’nda Çanakkale
Cephesi’nde yaraland›ktan (27/28 Ha-
ziran 1915) sonra Mustafa Kemal ko-
mutas›ndaki Anafartalar Grup Hasta-
nesi Bafltabipli¤ine atand› (28 Eylül
1915). Mufl ve Bitlis Cephesi’nde gö-
rev yapt›. ‹kinci Ordu Komutan› Mus-
tafa Kemal Pafla’n›n karargâh doktor-
lu¤una getirildi. 1917’de Yedinci Ordu
Komutanl›¤›na atanan Mustafa Kemal
ile birlikte Suriye Cephesi’nde bulun-
du. 7 Mart 1919’da askerlikten istifa
etti. Bat› Anadolu’da Yunan iflgalinin
h›zla ilerlemesi üzerine Bursa’n›n Ka-
racabey ve Kirmasti ilçelerinde Kuvâ-
yi Milliye örgütünü kurdu. Ocak
1920’de Ankara’ya geldi. Büyük Taar-
ruz’a kat›ld›. ‹kinci TBMM’ye Malat-
ya milletvekili seçildi ve ölünceye dek
Malatya milletvekili olarak parlamen-
toda bulundu.
678
Osmanl› ‹tibar-› Millî Bankas›
Dr. Mehmed Hilmi Oytaç’›n yaz›p besteledi¤i Cumhuriyet Marfl› kitap盤›n›n kapa¤›.
Mustafa Kemal, Baflkomutanl›k Meydan Savafl›’n›n ‹kinci Y›ldönümü nedeniyle gitti¤i Dumlup›nar’da, efli Lâtife Han›m ve komutanlarla birlikte (30 A¤ustos 1924).
