669
fla’n›n da deste¤ini alan parti, k›sa za-
manda güçlü bir muhalefet partisi duru-
muna geldiyse de daha sonra cumhuri-
yete ve ink›lâplara karfl› olanlar›n parti-
ye s›zmaya bafllamas›, partisinin ‹zmir
flubesini açmak için geldi¤inde liman ifl-
çilerinin greve gitmesi, Cumhuriyet
Halk F›rkas› binas›n›n tafllanmas›, baz›
gerici davran›fllar›n yeniden baflgöster-
mesi üzerine 17 Kas›m 1930’da partisi-
ni feshedip milletvekilli¤inden istifa et-
ti. Londra büyükelçili¤ine atand›
(1931). Atatürk’ün ölümünden sonra
Bolu milletvekili olarak yeniden
TBMM’ye girdi (1939). Refik Saydam
Hükûmeti’nde Adalet Bakan› oldu
(1939-1941). 8 Mart 1943’te Bolu mil-
letvekili olarak yeniden parlamentoya
girdi. An›lar›, ölümünden sonra “Üç De-
virde Bir Adam” ad›yla yay›mland›
(1980).
Okyay, Abdullah Hilmi
1869 ‹stanbul
15 Nisan 1960 ‹stanbul
‹kinci TBMM Trabzon milletvekili, e¤i-
timci. Mülkiye Mektebi’nin yüksek bö-
lümünü bitirdikten (1888) sonra çeflitli
yerlerde ö¤retmenlik, maarif müdürlü¤ü
ve mutasarr›fl›k yapt›. 1914’te Maarif
Nezareti Müsteflarl›¤›na atand› ve salta-
nat›n kald›r›lmas›na dek bu görevde kal-
d› (1 Kas›m 1922). ‹kinci TBMM’ye
Trabzon’dan milletvekili seçildi (1923)
ve 1931 sonuna dek Trabzon milletveki-
li olarak parlamentodaki yerini korudu.
1933’te Ticaret ve Maadin Bankas› (Sü-
merbank) Murak›pl›¤›na ve 1939’da
Kozlu Madenleri ‹flletmesi ‹dare Mecli-
si üyeli¤ine getirildi. Emeklilik yaflam›-
n› ‹stanbul’da geçirdi.
Olimpiyat Oyunlar›
1896’dan günümüze dek her dört y›lda
bir yap›lan, I. ve II.Dünya Savafllar› ne-
deniyle 1916, 1940 ve 1944 y›llar›nda
ara verilen uluslararas› amatör spor ya-
r›flmalar› organizasyonu. Uluslararas›
Olimpiyat Kurulu’nun düzenledi¤i
olimpiyat oyunlar›, her dört y›lda bir de-
¤iflik ülkede yap›l›r. 19.yüzy›lda ulusla-
r›n birbirleriyle daha iyi kaynaflmas›
amac›yla olimpiyat oyunlar›n›n yeniden
bafllat›lmas›na karar verildi. En son 392
y›l›nda yap›lan olimpiyattan tam 1500
y›l sonra yeniden olimpiyat oyunlar›n›n
yap›lmas› görüflü, Frans›z Baron Pierre
de Coubertin taraf›ndan ortaya at›ld›.
Baronun çal›flmalar› sonucu 23 Haziran
1894’te Uluslararas› Olimpiyat Komite-
si kuruldu ve ilk oyunlar›n 1896’da Ati-
na’da yap›lmas›na karar verildi. Günü-
müzde olimpiyatlara kat›lan her ülkenin
bir millî olimpiyat komitesi vard›r.
Uluslararas› Olimpiyat Komitesi, dokuz
üye ülkeden oluflur ve her dört y›lda bir,
olimpiyat oyunlar›ndan sonra seçilir.
Olimpiyat oyunlar›n› temsil etmek üze-
re ilk kez 1920’de olimpiyat bayra¤›
kullan›ld›. Olimpiyat bayra¤›, beyaz ze-
min üzerine iç içe geçmifl befl ayr› renk
halkadan oluflmaktad›r. Bu halkalar›n
her biri befl k›tadan birini temsil eder:
Mavi Avrupa’y›, sar› Asya’y›, siyah Af-
rika’y›, yeflil Amerika’y›, k›rm›z› da Ok-
yanusya’y› simgeler. Ayr›ca bu renkle-
rin, bütün ülke bayraklar›nda bulunan
renkler olmas›na da dikkat edilmifltir.
Olimpiyat bayra¤›nda befl halkan›n al-
t›nda yer alan, Lâtince “Citus-Altus-
Fortis” sözcükleri, “çabuk-yüksek-kuv-
vetli” anlam›na gelir. Olimpiyat oyunla-
r›na hepsi amatör olmak üzere kad›n ve
erkek sporcular kat›l›r. Bir ülkenin, bü-
tün spor dallar›nda ve her dal›n her s›k-
letinde yar›flmalara kat›lmas› flart de¤il-
dir. Olimpiyat oyunlar› içine 1924’te al›-
nan buz sporlar›, ancak k›fl›n yap›labile-
ce¤inden ayr›ca “k›fl olimpiyatlar›” dü-
zenlenir. Kad›n sporcular›n olimpiyatla-
ra kat›lmas› ilk kez 1904 y›l›nda gerçek-
leflti. Türkiye, olimpiyatlara ilk olarak
1906’da kat›ld›. 1920 Anvers Olimpiyat
Oyunlar›’na “savafl yeni¤i ve suçlusu”
say›lan Almanya, Avusturya-Macaris-
tan ve Bulgaristan’la birlikte kat›lama-
yan Türkiye, 1924 Paris Olimpiyatlar›na
genifl bir kadroyla kat›ld›ysa da hiç ma-
dalya kazanamad›. 1928 Amsterdam
Olimpiyatlar›nda güreflte dördüncülük
ve alt›nc›l›k elde edildi. 1932 Olimpi-
yatlar›na ise uzakl›k nedeniyle hiçbir
oyuncu gönderilemedi. Türkiye’ye
Olimpiyat Oyunlar›’nda ilk alt›n madal-
yay› 1936’da grekoromen güreflte Yaflar
Erkan getirdi. Atletizmde ise Ruhi Sar›-
alp, üç ad›m atlamada üçüncü olarak bu
branflta Türkiye’ye ilk madalyay› kazan-
d›ran sporcu oldu.
Oltu
Narman-Kars karayolu üzerinde, Erzu-
rum iline ba¤l› ilçe. 1517’de Osmanl›
topraklar›na kat›ld›. 1867’de Erzurum
vilâyetinin Ç›ld›r sanca¤›na ba¤l› bir ka-
za olarak yönetilen yöre, Berlin Antlafl-
mas› (13 Temmuz 1878) uyar›nca savafl
tazminat› olarak Rus Çarl›¤›’na b›rak›l-
d›. 25 Mart 1918’de kurtar›ld›ysa da da-
ha sonra Elviye-i Selâse s›n›rlar› içinde
kald›. 1919’da yörede ba¤›ms›z bir ör-
gütlenmeye gidilerek Oltu Millî fiûras›
kuruldu. Bu yerel yönetim 17 May›s
1920’de TBMM Hükûmeti’ne kat›ld›.
Oltu
Fethi Okyar
1936 Berlin Olimpiyatlar›’nda Türkiye’ye ilk alt›n madalyay› kazand›ran güreflçimiz Yaflar
Erkan, birincilik kürsüsünde.
Tarih Olimpiyat Kentleri
1896
Atina (Yunanistan)
1900 Paris (Fransa)
1904
St. Louis (ABD)
1908
Londra (‹ngiltere)
1912
Stockholm (‹sveç)
1920 Anvers (Belçika)
1924
Paris (Fransa)
1928
Amsterdam (Hollanda)
1932
Los Angeles (ABD)
1936
Berlin (Almanya)
1948
Londra (‹ngiltere)
1952
Helsinki (Finlandiya)
1956
Melbourne (Avustralya)
1960 Roma (‹talya)
1964
Tokyo (Japonya)
1968
Mexico (Meksika)
1972
Münih (Almanya)
1976
Montreal (Kanada)
1980 Moskova (SSCB)
1984
Los Angeles (ABD)
1988
Seul (Güney Kore)
1992
Barcelona (‹spanya)
1996
Atlanta (ABD)
2000 Sidney (Avustralya)
2004 Atina (Yunanistan)
OL‹MP‹YAT OYUNLARI
Son Posta gazetesinde, Fethi Okyar’›n,
Serbest Cumhuriyet F›rkas›’n› kuraca¤›na
iliflkin haber (9 A¤ustos 1930).
