303
DARGEÇİT
(Eski adı: Kerburan), Mardin iline bağlı ilçe ve
bu ilçenin merkezi olan kent. Midyat’ın 44 km
kuzeydoğusundadır. İlçe toprakları düzdür.
Dicle Nehri, Şırnak’la olan sınırı oluşturur.
Ekonomisi tarıma dayalıdır. Başlıca tarım ürün-
leri üzüm, buğday, arpa, mercimek ve nohut-
tur. Hayvancılık önemli gelir kaynağıdır.
Midyat’a bağlı bir bucakken 19 Haziran
1987’de 3392 sayılı Kanunla ilçe olmuştur.
Nüfusu: 30.906 (2008)
DERİK
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. Şanlıurfa-Mardin kara yolunun 19
km kuzeyinde, Mardin’e 76 km uzaklıkta, Ma-
zıdağı’nın güney eteklerinde kurulmuştur. Do-
ğuda ve güneyde Kızıltepe, batıda Viranşehir,
kuzeyde Çınar ve Mazıdağı ilçeleri ile çevrilidir.
İlçe toprakları genelde düzdür. Akarsu bulun-
madığı için, bu düzlüklerde tarım verimi dü-
şüktür. İlçe halkı, tarım ve hayvancılıkla geçinir.
Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, mercimek
ve az miktarda nohut, üzüm, zeytin ve badem
yetiştirilir. Hayvancılık ekonomide önemli yer
tutar, en çok küçükbaş hayvan beslenir. Hay-
vancılık daha çok canlı hayvan ticaretine dayalı
olduğundan, hayvansal ürünlerin üretimi dü-
şüktür. İlçe topraklarında fosfat yatakları bulu-
nur. İlçe belediyesi 1884’te kurulmuştur.
Artuklular dönemine ait eserlerin yer aldığı il-
çede, Roma ve Bizans döneminde altın çıka-
rılmaktaydı.
Nüfusu: 57.237 (2008)
KIZILTEPE
(Eski adı: Koçhisar), Mardin iline bağlı ilçe ve
bu ilçenin merkezi olan kent. İlçe merkezi,
Mardin-Şanlıurfa yolu üzerinde; il merkezi
Mardin’e 27 km uzaklıktadır. İlçe toprakları dal-
galı düzlüklerden meydana gelir. Kızıltepe Ova-
sı’nın batısında, lavlardan oluşmuş engebeli
bir arazi yer alır. Verimli ova toprakları yete-
rince sulanamadığından ürün rekoltesi düşük-
tür. Ekonomisi tahıl tarımı ve hayvancılığa
dayanır. Un, iplik, kireç ve yem fabrikası, ilçe-
deki başlıca sanayi kuruluşudur. Sınır ticareti
yaygındır. Belediyesi Cumhuriyetten önce ku-
ruldu. Orta Çağda ve Artukoğulları döneminde
önemli bir ticaret merkeziydi.
Nüfusu: 201.755 (2008)
MAZIDAĞI
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. Mardin Dağı’nın kuzey yamaçlarında
kurulmuştur. İlçe toprakları Mardin-Midyat
eşiğinde olup, genelde dalgalı düzlüklerden
oluşur. En yüksek noktası Mazı Dağı’dır (1252
metre). Topraklarından kaynaklanan suları
Göksu ve Bağlıca dereleri toplar. Geçim, tarım
ve hayvancılığa dayanır. Yaylacılık metoduyla
en çok koyun, kıl keçisi ve Ankara keçisi bes-
lenir. Mardin-Diyarbakır yoluna 12 km’lik bir
yolla bağlanır. Eski adı Şamrah’tır. 9 Haziran
1937’de ilçe durumuna getirildi.
Nüfusu: 33.576 (2008)
MİDYAT
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. İlçe toprakları Dicle ile Çağçağa
suyu arasında uzanan engebesiz, hafif dalgalı
alanları kaplar. Kasaba, Mardin Dağlarının
güney eteklerinde, Mardin-Cizre yolu üzerin-
dedir. İlçe toprakları genelde düz olup, Mar-
din-Midyat eşiğinde yer alır. Başlıca
akarsuyu Çağçağ Çayı’dır. Tahıl tarımı ve
büyük ölçüde hayvancılık yapılır. İlçede bes-
lenen Ankara keçisinin kahverengi ve siyah
renkli yünlerinden battaniye dokunur. Telkâri
olarak bilinen gümüş işlemeciliği, ilçede yay-
gın olarak yapılan el sanatıdır. Halkının bir
kısmı Süryanîdir. Belediyesi Cumhuriyetten
önce kurulmuştur.
Nüfusu: 113.960 (2008)
NUSAYBİN
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. İlin güneydoğusunda, Suriye sınırı,
Kızıltepe-Cizre şosesi üzerinde ve Bağdat
Demir yolunun Türkiye’deki son demir yolu
istasyonudur. Önemli sınır kapısıdır (karşı-
sında Suriye’nin Kamışlı kenti vardır). İlçe
toprakları genelde düzdür. En yüksek noktası
1231 metre olan Dibek Dağı’dır. İlçe toprak-
larını Çağçağ Çayı ve kolları sular. Ekonomisi
tarım ve sınır ticaretine dayalıdır. Başlıca
tarım ürünleri, üzüm, buğday, mercimek,
arpa, pamuk olup ayrıca az miktarda incir,
susam, nohut ve zeytin yetiştirilir. Hayvancılık
daha çok canlı hayvan ticaretine yöneliktir.
Bu yüzden hayvani ürün üretimi düşüktür. En
çok koyun ve Ankara keçisi beslenir. Çırçır,
iplik, pamuklu dokuma ve halı fabrikaları
başlıca sanayi kuruluşlarıdır. Eski adı Nisibis
olan şehrin tarihi MÖ 9. yüzyıla kadar uzanır.
Nusaybin, Asurların, Selefkilerin, Partların,
Roma’nın yönetiminde kaldı. Roma döne-
minde eyalet merkezi oldu. MS 5.yüzyılda
Nasturîlerin dinî merkezi hâline geldi.
1517’de Osmanlı topraklarına katıldı.
Nüfusu: 113.007 (2008)
ÖMERLİ
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. İlçe toprakları kuzeyde Savur, do-
ğuda Midyat, güneyde Nusaybin, güneybatı
ve batıda merkez ilçeleriyle çevrilidir. İlçe
toprakları düzdür ve Mardin-Midyat eşiğinde
yer alır. Topraklarını Savur Çayı’nın başlangıç
kolları sular. En çok tahıl ekilir, küçükbaş
hayvan, özellikle tiftik keçisi yetiştirilir. İlçe,
geniş bir sırtın üzerinde kurulmuş olup bozuk
bir yolla Midyat’a bağlanır. Eski adı Maser-
ti’dir. 1953’te ilçe durumuna getirildi.
Nüfusu: 15.767 (2008)
SAVUR
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kasaba. İlçe toprakları oldukça engebeli
araziden meydana gelir. En yüksek noktası
1160 metre ile Ziyarettepe’dir. Başlıca akar-
suları Savur ve Bağlıca çaylarıdır. Geçimi,
Savur Çayı kıyısında yetiştirilen kavak ağaç-
larıyla tarım ve hayvancılığa dayanır. İlçe, ilin
50 km uzağındadır. Denizden yüksekliği 925
metredir.
Nüfusu: 33.186 (2008)
YEŞİLLİ
Mardin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi
olan kent. Mardin’in kuzey doğusunda, Mar-
din’den 8 km uzaklıkta yer alan Yeşilli ilçesi
doğuda Ömerli ilçesi, güney, batı ve kuzeyde
de Merkez ilçeyle çevrilidir. Eskiden Merkez
ilçeye bağlı 10 köy ve Ömerli'ye bağlı iki köy
1990'da çıkarılan yasa uyarınca bir araya ge-
tirilerek merkezi Yeşilli kenti olmak üzere ilçe
yapıldı. Yeşilli Belediyesi'nin kuruluş tarihi
1970'tir.
Nüfusu: 19.279 (2008)
MARDİN’İN İLÇELERİ
Mardin'in ilçelerinden Savur'dan bir görünüm