kıl keçisi ve Ankara keçisidir. Mardin-Midyat
Eşiğinin Midyat-Gerçüş-Savur üçgeni içinde
sığır besiciliği yaygındır. Ankara keçisi yetişti-
riciliğine bağlı olarak halı, kilim, battaniye ve
şal dokumacılığı gelişmiştir. Sanayisi oldukça
geri olan Mardin 1968’de kalkınmada öncelikli
iller kapsamına alınmıştır. İldeki başlıca sanayi
kuruluşları çırçır, iplik, halı, yem, şarap, çi-
mento, asbestli çimento, boru, toz kireç ve
mıcır fabrikalarıyla Etibank’ın Mazıdağı’ndaki
Fosfat İşletmesi Müessesesi’dir. Küçük sanayi
işletmelerinde en çok dokumacılık, bakırcılık ve
kuyumculuk yapılır. Yöredeki başlıca yerel el
sanatı, Midyat’a özgü geleneksel gümüş işle-
meciliğidir. Bağdat Demiryolu Nusaybin’de Su-
riye topraklarına geçer. İlin güney kesimini
boydan boya geçen önemli bir ticaret yolu, do-
ğuda Habur sınır kapısına ulaşır. Bundan başka
Nusaybin ve Şenyurt’ta da (eskiden Derbesiye)
sınır kapıları vardır. Dicle’nin kıyısındaki Ger-
miab Kaplıcası çevre halkı tarafından değerlen-
dirilir. Turistik Yerler: Mardin ve yöresi: Kale
Camii (14. yüzyıl başları), Hızır Camii (Akko-
yunlu Camii); Konak-Saray (Akkoyunlu Dö-
nemi, 15 yüzyıl), Deyru’z Zafaran Manastırı (4.
yüzyıl), Meryem Ana Kilisesi, Mar Yakup Ma-
nastırı, Mar İzozoil Manastırı, Mar Behram Ma-
nastırı, Mar Mihail Kilisesi, Mar Behram-Kırklar
Kilisesi, Eminüddin Külliyesi (Artuklu Sultanı
Necmeddin İlgazi ve kardeşi Eminüddün tara-
fından yaptırılmıştır), Necmeddin Külliyesi
(Necmeddin İlgazi, 1122), Ulu Cami (Artu-
koğlu, 12. yüzyıl), Bab Es Sur (Melik Mahmud)
Camii, Abdüllatif (Latifiye) Camii, Mollahari
(Süleyman Paşa) Camii, Şeyh Çabuk Camii,
Hamit Camii, Şeyh Mahmud Türki (Şeyh Ali)
Camii (15. yüzyıl), Pamuk Camii (Şeyh Meh-
med Dinari, 11. yüzyıl), Kuseyri Camii (1559-
1560 yıllarında yapılmıştır), Reyhaniye Camii
(15. yüzyıl sonu veya 16. yüzyıl başlarında ya-
pılmıştır), Arap (Azap) Camii, Zairi (Şeyh Mu-
hammed Ezzerrar) Camii (17 yüzyıl sonunda
yapılmıştır), Hacı Ömer (Halife) Camii; Hamza-
i Kebir Zaviye ve Türbesi (Akkoyunlu Hamza
Bey tarafından 1438-1439 yıllarında yaptırıl-
mıştır), Cihangir Bey Zaviye ve Türbesi (Akko-
yunlu Cihangir Bey tarafından 15. yüzyıl
başında yaptırılmıştır), Hamzai Sagir Zaviyesi
(1474-1475 yıllarında yapılmıştır), Şeyh Kasım
Halveti Türbe ve Mescidi, Şeyh Hamid Türbe-
leri (1880-1881), Hatuniye (Sitti Radviyye)
Medresesi (1176-1177 ve 1184-1185), Maru-
fiye Medresesi (Beyt il Artuki veya Hacı Maruf
Medresesi, 12. yüzyıl), Şehidiye Medresesi
(13. yüzyıl ilk yarısında yapılmıştır), Melik
Mansur Medresesi (Şeyh Aban, Şeyh Lıbben
ve Haliliye Medresesi olarak da bilinir, 13. yüz-
yıl sonu - 14. yüzyıl başında yapılmıştır), Al-
tunboğa Medresesi (Melik Mansur’un veziri
Altunboğa tarafından, 13. yüzyıl sonu - 14. yüz-
yıl başında yaptırılmıştır), Zinciriye Medresesi
(1385); Kasımiye Medresesi (Akkoyunlu Sultan
Kasım tarafından 1457-1502 yılları arasında
yapılmıştır), Şah Sultan Hatun Medresesi (Ak-
koyunlu İbrahim Bey’in eşi Şah Sultan tarafın-
dan, 15. yüzyıl sonu 16. yüzyıl başında
yaptırılmıştır), Sanerkapı Medresesi, Kervansa-
ray (17. yüzyıl veya 18. yüzyıl), Kayseriyye (Be-
zestan), Revaklı Çarşı; Radviyye Hamamı (11.
yüzyıl sonu), Yeni Kapı Hamamı (13. yüzyıl),
Ulu Cami Hamamı (Artuklu Sultanı Melik Salih
tarafından, 14. yüzyılın ilk yarısında yaptırılmış-
tır), Emir Hamamı; Firdevs Köşk (Artuklu Sul-
tanı Melik Salih döneminde yapılmıştır),
301
Tipik Mardin evleri
Mardin Müzesi
