300
MARDİN, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin do-
ğusunda il. Kuzeyde Siirt, Batman ve Diyarba-
kır, batıda Şanlıurfa, doğuda Şırnak, güneyde
Suriye ve ile sınırlanır. Yüzey Biçimleri: Güney-
doğu Anadolu Bölgesi’nde Dicle ve Fırat hav-
zaları üzerinde yer alır. İlin %52.6’sını
engebelendiren kalker yapılı dağların büyük
bölümü Toros Dağlarıyla aynı dönemde oluş-
muştur. İlin doğusunda uzanan Mardin Dağları,
Hakkâri Dağlarının ve Dicle Vadisi’nin batısın-
daki uzantılarıdır. Diyarbakır havzası ile Suriye
havzası arasında bir eşik oluşturan; bu nedenle
Mardin Eşiği diye de anılan bu geniş tabanlı ve
doğu-batı doğrultulu sıranın bellibaşlı yüksel-
tileri Akdağ (2.608 metre), Bozdağ (2.581
metre) ve Şakşak Dağı’dır (2.237 metre). Ku-
zeydoğusunda Siirt sınırında yükselen Cudi
Dağı (2.114 metre), Silopi Ovası’na egemen
olup, Hakkâri Dağlarının bir koludur. Bu yük-
seltilerin dışında, batıda Derik ilçesinin hemen
doğusunda Mazıdağı (1.252 metre), Nusaybin
ilçesinin kuzeyinde Bakok Dağı (1.254 metre),
yine kuzeyde Siirt sınırında Softek Dağı yükse-
lir. İlin % 22.8’ini kaplayan ve genelde Mardin
Dağlarının 700-1.000 metre yükselti kuşağında
sıralanan palotalar, kuzeyde Diyarbakır havza-
sına, güneyde Mardin, Kızıltepe ve Nusaybin
ovalarına doğru basamak basamak alçalır.
Mardin il alanının % 24,6’sını kaplayan ovala-
rın belli başlıları, Cizre, Silopi, Kızıltepe, Mar-
din, ve Nusaybin ovalarıdır. Mardin’in en
önemli akarsuyu Dicle’dir. Batman’ın güne-
yinde Cizre’ye dek Mardin-Siirt sınırı boyunca
akan Dicle’yi, Gümüş Çayı, Çaçak Deresi, Bü-
yükdere, Cehennem Deresi, Savur Çayı izler.
Mardin il sınırları içindeki tek göl Buğur Baraj
Gölü’dür. İklim ve Bitki Örtüsü: Mardin’de
güney çöllerinin etkisi altında kalan bir karasal
iklim tipi görülür. Bu nedenle kimi kesimle-
rinda yazlar çok sıcak, kuzey kesimlerinde kış-
lar oldukça soğuk geçer. Yağış rejimi, Akdeniz
tipidir. En çok yağış aralık ve ocak aylarında
düşer. En kurak aylar temmuz ve ağustostur.
Mardin, doğal bitki örtüsü yönünden hayli yok-
suldur. Yalnız dağların yamaçlarında ve akarsu
boylarında meşe, dişbudak, söğüt ve çınar
ağaçlarına rastlanır. İlin geri kalan bölümleri
bozkır görünümündedir. Ekonomi: Büyük bö-
lümü kırsal kesimde yaşayan il halkının temel
geçim kaynağı tarımdır. Yetiştirilen başlıca
ürünler buğday, arpa, kırmızı mercimek, üzüm,
kavun ve karpuzdur. Azımsanmayacak miktarda
pamuk, domates ve patlıcan da yetiştirilir. İl
topraklarında bitkisel üretimden olumlu sonuç
alınması büyük ölçüde sulamaya bağlıdır. Gü-
neydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) Aşağı Fırat
havzasındaki Mardin-Ceylanpınar Sulaması ile
Dicle Nehri havzasındaki Cizre Projesi tamam-
landığında bitkisel üretimde önemli oranda
verim artışı beklenmektedir. Hayvancılık önemli
bir gelir kaynağıdır. İlin güney kesimi, yaz ay-
larını Bitlis, Bingöl ve Siirt’teki yaylalarda ge-
çiren ve büyük sürüleri bulunan aşiretlerin
kışlağıdır. Yetiştirilen başlıca hayvanlar koyun,
Mardin'den bir görünüm
Mardin
Yüz ölçümü
:9.097 km
2
Nüfusu
:750.697 (2008)
İlçe sayısı
:10
İl trafik kodu
:47
MARDİN
