118
‹mparatorluk bünyesinde Türkler,
Tatarlar, Araplar, Acemler, Kürtler,
Çingeneler, Berberiler, K›ptiler,
Rumlar, Ermeniler, Slavlar, Arna-
vutlar, Rumenler, Macarlar bir ara-
dad›r. Çok say›da din yan yana ya-
flar. Sünni biçimiyle ‹slam baflta ge-
lir; Sufi tarikatlar çerçevesinde fiiilik
ve çeflitli inançlar da yok de¤ildir.
Bu bünyede Hristiyanl›k; Ortodoks
Rum, Ermeni, Katolik, Monofizit ce-
maatleri olarak yer al›r. Yahudilik
ise Karaim, Sefarad ve Aflkenazi ce-
maatlerini içermektedir.
‹mparatorluk Osmanl› çerçevesi
içinde farkl› statülere ba¤l›, çeflitli
tarihsel mirasa sahip ülkelerden
oluflmaktad›r. Kanuni, hükümdarl›k
asas› alt›nda toplanm›fl ülkelerin
çeflitlili¤ini flöyle ifade eder, "Akde-
niz’in, Karadeniz’in, Rumeli’nin,
Anadolu’nun, Rum ve Karaman ül-
hedilen bölge ve ülkeler için de
özel kanunnameler haz›rland›.
Kanuni’nin saltanat›, Osmanl› uy-
garl›¤›n›n bilim, sanat ve edebiyat
alanlar›nda da "klasik" olarak nite-
lendirilebilecek bir düzeye vard›¤›
bir dönem oldu. Bay›nd›rl›k ifllerine
büyük önem veren Kanuni, ‹stan-
bul’da ve daha birçok Osmanl› fleh-
rinde camiler, medreseler, darüflfli-
falar, imaretler, su kemerleri, köp-
rüler, ayr›ca yeni ele geçirilen yerle-
ri korumak üzere kaleler yapt›rd›.
‹stanbul’daki ünlü Süleymaniye
Külliyesi’ni gerçeklefltiren Mimar
Sinan’›n yan› s›ra Ebusuud Efendi,
Kemalpaflazade, Hayali Bey, Tafll›-
cal› Yahya, Fu-
zuli, Baki ve Âfl›k
Çelebi gibi bir-
çok bilgin, sa-
natç› ve flairi ko-
rudu. Kendisi de
Muhibbi mahla-
s›yla dönemin
Osmanl› ve ‹ran-
l› flairlerinin et-
kisini tafl›yan fli-
irler yazd›. Biri
Farsça
olmak
üzere dört di-
vançe oluflturan bu fliirlerinde, ünlü
"Halk içinde muteber bir nesne yok
devlet gibi/Olmaya devlet cihanda
bir nefes s›hhat gibi." dizelerinde de
aç›kça görülen yal›n bir dil kulland›.
P r e v e z e D e n i z S a v a fl ›
