121
açt›¤› Baba Zünnun Ayaklanmas›
ve 1526 y›l›nda Kalender Çelebi
Ayaklanmas› izledi. Bu son ayak-
lanma Amasya, Sivas, Tokat, Ma-
rafl, Adana, Tarsus, ‹çel bölgelerini
içine alan genifl bir alana yay›ld›.
Osmanl› ordusunun birkaç kez
bozguna u¤ramas›na yol açan bu
ayaklanmalar, güçlükle ve çok kan-
l› bir flekilde 1527 y›l›nda bast›r›ld›.
Ama arkas› tam anlam›yla getirile-
medi.
Di¤er yandan fiam Beylerbeyi Can-
berdi Gazali de ayaklanarak Bey-
rut’u ele geçirmifl, Halep kentini
kuflatm›flt›. Ancak 1521 y›l›nda
fiam yak›nlar›nda yenilgiye u¤rat›l-
d› ve öldürüldü. Bunun ard›ndan
M›s›r Beylerbeyli¤i’ne kendi iste¤i
üzerine atanan Ahmed Pafla, kendi
ad›na para bast›rarak M›s›r’›n ba-
¤›ms›zl›¤›n› ilan edecekti. K›sa süre
içinde bu ayaklanma da bast›r›la-
rak Ahmed Pafla öldürüldü. Fakat
M›s›r’da kar›fl›kl›klar devam etti.
Yavuz Sultan Selim döneminde
bafllayan bu ayaklanmalar, Osman-
l› toplum yap›s›n› uzun y›llar bo-
yunca etkileyecekti. Ayaklanmalar›
bast›rmakla görevli olan t›marl› si-
pahiler y›prand›. Celalilere karfl› si-
lahland›r›lan ve köylülerden olu-
flan ilerleri, sonradan âyan’›n para-
l› askerleri hâline gelmeye bafllad›-
lar. Ayr›ca ayaklanmalar k›rsal böl-
geden kentlere gö-
çü art›rd›. Halk,
ayak l anma l ar ›n
ulaflamad›¤› uzak
yerlere göç etti ve
yeni köyler kurul-
du. Bu geliflmeler
hem tar›msal üre-
timin düflmesine
hem de k›r-kent
dengesinin bozul-
mas›na yol aça-
cakt›.
TAHT KAVGASI VE SON SEFER
Süleyman’›n o¤ullar› aras›ndaki
veliahtl›k mücadelesi 1553’te ‹ran’a
karfl› giriflilen sefer s›ras›nda aç›k-
ça su yüzüne ç›kt›. Bu mücadelede
önemli rol oynayan ikinci haseki
Hürrem Sultan, baflka bir anneden
do¤an ve tahta en yak›n aday olan
Mustafa’y› saf d›fl› etmeye çal›fl›-
yordu. Sefer için Anadolu’da bulu-
nan Mustafa’n›n ayaklanma haz›r-
B e l g r a d K a l e s i ’ n i n
a l › nma s ›