125
mek için elimizde ço¤unlukla ge-
rekti¤i gibi korunmam›fl otuz ka-
dar eser vard›r. Sanatç›n›n kimi
zaman talihsiz deneyleri de tablo-
lar›ndan bir bölümünün çabucak
bozulmas›na yol açm›flt›r (Ünlü
Son Akflam Yeme¤i
tablosu). Leo-
nardo’dan bize ulaflanlar aras›nda
eski kopyalar ve özellikle Floransa-
l› sanatç›n›n kendisini adad›¤› pra-
tik ve kuramsal çal›flmalar›n tü-
münü gösteren binlerce çizim de
vard›r.
EVRENSEL B‹R FLORANSALI
Leonardo di Ser Piero da Vinci, 1452
y›l›nda Floransa yak›nlar›nda kendi
ad›n› tafl›yan bir köyde dünyaya gel-
di. Bir noter ile bir köylü kad›n›n ev-
lilik d›fl› çocu¤u olan Leonardo, ba-
bas› Ser Piero’nun yan›nda büyüdü.
1467 veya 1469 y›l›na do¤ru, Floran-
sal› heykelci ve ressam Verrocchio’
nun atölyesinde çal›flmaya bafllad›.
Kuflkusuz Domenico Ghirlandaio,
Botticelli, Perugino ve Filippino Lip-
pi ile de burada karfl›laflt›. Ö¤renimi
yaln›zca resim sanat›na yönelik ol-
mamas›na karfl›n Leonardo, hüma-
nistlerin tersine Latince ve Yunanca
bilmiyordu. Bu özelli¤i ça¤dafllar›n›
flafl›rtm›flt›.
1472’de Floransa Ressamlar Lonca-
s›’na girdi ve 1479’da ustas›n›n atöl-
yesinden ayr›l›p 1481 y›l›n›n sonun-
da Milano’ya, Ludovico Sforza’n›n
saray›na gitti. Ludovico Sforza, sa-
natç›dan babas› Francesco Sforza’y›
at üstünde gösteren bir heykel yap-
mas›n› istedi. Leonardo, Milano’da
beklentilerine yan›t veren bir kültür
ortam› bulmufltu ancak atl› heyke-
lin yap›m› çok yavafl yürüdü.
Kaya-
l›klar Madonnas›
(1483)
’
n›n ilk sipa-
riflini de bu s›rada alan Leonardo,
heykel çal›flmalar›na koflut olarak
mimarl›k (Milano ve Pavia katedral-
leri için taslaklar), flehircilik ve su
mühendisli¤i çal›flmalar›yla u¤raflt›.
Kuramsal tercihleri belirginleflen
