28
Balzac’›n yüce kiflili¤i bütün XIX.
yy.’a damgas›n› vurmufltur. Gazete-
ci, baflar›s›z bir ifl adam›, yirmi y›lda
yüze yak›n roman yazan, sonunda
kendisini kabul ettirdi¤i bir toplu-
mun parlak ve önemli bir kiflisi
olan, ama sürekli borç içinde yafla-
yan Balzac, efsanesinin oluflmas›na
katk›da bulundu¤u “yüzy›l›n çocu-
¤u”yla birbirine kar›fl›r: Modern
dünyan›n çeliflkileriyle yaralanm›fl
bir hayalperest olan eylem ve arzu
adam›.
Balzac kendini, “iki hakikat” dedi¤i
taht ve Kilise’nin yandafl› ilan eder-
ken Hugo onu devrimci bir yazar
olarak kabul ediyordu. Ça¤dafllar›
onu bir “gerçekçi” olarak görürken
Baudelaire ola¤anüstü bir hayalpe-
rest olarak selaml›yordu. Balzac’›n
eseri bu dinamik ve elefltirel geri-
limleri kald›r›r, bunlarla yaflar.
‹nsanl›k Komedisi
(La Comédi-
e Humaine)’ni dünya edebi-
yat›n›n en büyük eserlerin-
den biri yapan iflte bu üste-
sinden gelinemez karma-
fl›kl›kt›r.