36
yarlar, sonsuz aflk yedekleri olan
otuz yafl kad›nlar›, bekârlar, sayg›-
de¤er ama baflka dönemlerin an›la-
r› içinde kaybolmufl soylular, unu-
tulmay› ve sessizli¤i aramaya gelen
umutsuz insanseverler... Kapal› ke-
penklerin ard›nda, büyük bir dik-
katle ziyaret edilen evlerde (Çünkü
Balzac’a göre yerler varl›klar› üretir
ve ortaya koyar.) dramlar yaflan›r;
gizliden gizliye k›rg›nl›klar ve düfl-
manl›klar oluflur, tutkular zincirin-
den boflan›r.
Bir baflka kap› itilir. Miraslar›n, biri-
kimin, karanl›¤›n ve kör talihlerin
taflras›na, tam bir baflkalafl›m içinde
olan Paris karfl›l›k verir; her türlü
yelteniflin, flans›n ve hayal k›r›kl›¤›-
n›n flehri. Balzac’›n kalemiyle ola¤a-
nüstü, büyüleyici flehir... ‹nsanlar›n
ve nesnelerin de¤erlerinin belirlen-
di¤i, en güzel kad›nlar›n f›r döndük-
leri, fl›k beylerin kendilerini göster-
tiques). 1835’te bütün için bir bafll›k
ararken kafas›ndan “Toplumsal ‹n-
celemeler” geçer. Nihayet 1842’de
‹nsanl›k Komedisi
bafll›¤›n› bulur ve
düflüncelerini aç›klad›¤› ünlü ön sö-
zü kaleme al›r.
Afl›r› iddial› olan bu bafll›k, dünya-
n›n, insanlar›n ölmeden önce iyi kö-
tü rollerini oynad›klar› büyük bir
sahne oldu¤unu düflündürtmekte,
ama eseri, romanc›n›n sayesinde
mekanizmalar›n içine nüfuz etti¤i
ve onlar› ortaya ç›kard›¤› kurmaca
model gibi de belirlemektedir. Çün-
kü amaçlanan parça parça sökmek,
kan›tlamak, tutkuyla göstermektir.
“Töre ‹ncelemeleri”nin “bütün top-
lumsal sonuçlar”› temsil etmesi,
“insan yüre¤inin tarihini noktas›
noktas›na” yazmas› gerekmektedir.
Sonuçlardan sonra nedenler gelir.
Felsefi ‹ncelemeler, “duygular›n ne-
denini, yaflam›n neye dayand›¤›n›”
anlatacakt›r. Nihayet, ilkelerin
aranmas› ‘Analitik ‹ncelemeler’e b›-
rak›lm›flt›r. Yap› tamamland›¤›nda
Balzac, kendi ifadesiyle “Bat›’n›n
Bin Bir Gece Masallar›”n› yazm›fl
olacakt›r.
“BATI’NIN B‹N B‹R GECE
MASALLARI”
Bu rüyay› ciddiye almak gerekir.
‹n-
sanl›k Komedisi
’nin içine girmek,
asl›nda büyülü bir efli¤i aflmakt›r;
fondaki Frans›z taflras›ndan afl›r›
derecede bireysellefltirilmifl olsa da
tipik, gerçek ve hayali silüetler yük-
selir. Paris serab›n›n tekdüzelikten
çekip koparaca¤› ihtirasl› delikanl›-
lar, deli tefecilerin yan›nda kuru-
yup giden genç k›zlar, canavar ihti-
