icindekiler 2.qxp - page 94

94
Bofla Giden Eme¤i
’nde oldu¤u gibi
hayat ve ölüm bir kelime savafl›na
giriflirler. Hepsi de lafebesi ve söz
sanatç›s› olan kad›nlar baflrolü oy-
narlar: Rosalind
(Nas›l Hoflunuza
Giderse)
, Portia
(Venedik Taciri)
,
Isabella
(K›sasa K›sas)
, Beatrice
(Ku-
ru Gürültü
). Bunlar, püriten ikiyüz-
lülük ve Makyavelci tuzaklar karfl›-
s›nda hayat›n ve aflk›n zaferlerini
kazan›rlar: Portia ve Isabella idam
mahkûmlar›n› kurtar›r; Rosalind ve
Beatrice karasevday› mahkûm eder.
Komedi, uyumu yeniden do¤urmak
için dünyay› tersine çevirir. Kad›n-
lar erkek k›l›¤›na girerler. T›pk›
Plautus gibi Shakespeare’in kome-
dileri de birbirinin yerine geçme ve
ikiliklerle doludur:
Yanl›fll›klar Ko-
medyas›
ve
On ‹kinci Gece
’nin ikiz-
leri;
Veronal› ‹ki Centilmen
ve
‹ki
Soylu Akraba
’n›n birbirine t›pat›p
benzeyen kahramanlar›;
Yeter ki
Sonu ‹yi Bitsin
ve
K›sasa K›sas
’›n
Bu alt› oyun, dört dram (
Perikles,
Cymbeline, K›fl Masal› ve F›rt›na)
,
Fletcher ile birlikte yazd›¤›
‹ki Soylu
Akraba
ve son tarihî piyesi olan
VII-
I. Henry
’den olufluyordu.
Shakespeare, 1616’da öldü. Meza-
r›nda flu dizeler yaz›yordu:
‹sa aflk›na uzak dur güzel dost
Burada sakl› tozlar› kar›flt›rmaktan
Bu tafllar› esirgeyeni Tanr› da esir-
gesin
Ve kemiklerimi rahats›z edeni Tan-
r› lanetlesin.
KOMED‹LER VE TAR‹HÎ
OYUNLAR
Shakespeare’in oyuncu dostlar› He-
minges ve Condell, 1623’te drama-
tik eserlerini dört sayfal›k formalar
hâlinde yay›mlad›lar (Bunlar›n ara-
s›nda otuz sekiz piyesinden üçü yer
alm›yordu:
Troilus ile Kressida, Pe-
rikles
ve
‹ki Soylu Akraba
).
Shakespeare’in komedilerinin bü-
yük bölümünün fliirsel a¤›rl›¤›, bun-
lar›n kaynaklar›n›n Ben Jonson’a
uygun düflen antik hicvinden çok
Orta Ça¤ romanesk gelene¤inde
aranmas›n› gerektirir. Ancak bu ko-
mediler, ayn› zamanda, Latin (
Yan-
l›fll›klar Komedyas›
Plautus’a çok
fley borçludur.) ve ‹talyan (
H›rç›n
K›z
Ariosto’dan esinlenmifltir.) kay-
naklar›ndan beslenir. Tiyatroda ye-
ni kullan›lmaya bafllayan nesir, ço-
¤u zaman oyuncular› seyircilere
yaklaflt›r›r.
Komediler dilin gücü üzerine bir dü-
flünce gelifltirir. Bu eserlerde
Aflk›n
1...,84,85,86,87,88,89,90,91,92,93 95,96,97,98,99,100,101,102,103,104,...159
Powered by FlippingBook