85
SÖZCÜKLER (LES MOTS)
Bu çal›flma, Sartre’›n otobiyografik
eserlerinin belki de en eksiksiz ola-
n›d›r. Çok say›daki ses ve film kay›t-
lar›ndaki yorumlar d›fl›nda, söylefli-
ler, röportajlar, 1983’te yay›mlanan
Tuhaf Savafl Günlükleri
(Les Carnets
de Drôle de Guerre) ve
Castor ve
Baflka Baz› Kimselere Mektuplar›
(Lettres au Castor et à Quelques
Autres) da içine al›r. Sartre, 1953-
1954’te edebiyat› reddetti¤i huzur-
suz bir dönemde, büyük ölçüde kö-
künden kopar›lm›fl insan mitosunu
hat›rlatan ve
Yurtsuz Jean
(Jean
sans Terre) ad›n› verdi¤i otobiyogra-
fik bir ilk metin kaleme al›r. Bitmifl
hâliyle daha törpülenmifl ve o kadar
reddedici olmayan 1963 bask›s›nda
Sözcükler
iki bölümden oluflmakta-
d›r (“Okumak” ve “Yazmak”): Birinci
bölüm, kökenlerin anlat›ld›¤› bir hi-
kâye, “Poulou”nun Almanca profe-
sörü olan büyükbabas›, üçk⤛tç› bir
ihtiyarla romanlara gömülmüfl bü-
yükannesi ve çocuktan farks›z ve
yazar›n k›z kardefl gibi gördü¤ü an-
nesi aras›nda yaflad›klar›n›n an›s›-
d›r. Kitaplarla hafl›r neflir olan ço-
cuk, dünyay› keflfeder, kitap kahra-
manlar›yla özdeflleflir. Yaz› yazma-
ya bafllay›nca kahraman› bir yazar
olur ve kendini, insanl›¤› kurtaran
de¤eri bilinmeyen
ama bir gün flan ve
flöhrete ulaflacak,
büyük bir yazar
olarak görür. Met-
nin
sonunda,
“ben”in gözünde
edebiyat bir mes-
lek, di¤erleri gibi
bir etkinlikten bafl-
ka bir fley de¤ildir.
Sözcükler
’in öz-
günlü¤ü, anlat›c›-
n›n kendi saplant›-
lar›, toplumsal komedi, kötü niyeti
hakk›ndaki i¤neli çözümlerinden
ileri gelir. Bütün kurumlar, bu genel
ikiyüzlülükten pay›n› alm›flt›r ve
buna verilecek tek do¤ru yan›t, bir
hümanizm olarak varoluflçuluktur.
VAROLUfiÇULUK
Ana temas›n› yaflanm›fl ve hiçbir
kavramsal soyutlamaya indirgen-
mesi mümkün olmayan varolufl
içinde kavranan insan›n durumuna
iliflkin düflüncenin oluflturdu¤u mo-
