197
delege s›fat›yla kat›ld›. Daha sonra Var-
flova (1926), Madrid (1929) elçiliklerine
atand›. 1934-1946 aras› Yozgat, Tekir-
da¤ ve ‹stanbul milletvekili olarak yeni-
den parlamentoya girdi. 1949’da Pakis-
tan büyükelçili¤inden emekliye ayr›ld›
ve ölümüne dek özel bankalar›n ve kimi
flirketlerin “idare meclisi” üyeliklerinde
bulundu. ‹lk fliiri 1918’de Yeni Mec-
mua’da ç›kt›; daha sonra fiair, Edebî
Mecmua, fiair Nedim, Büyük Mecmua,
Dergâh, ‹nci, Yar›n, ‹leri gibi dergilerde
yay›mland›. fiiirlerinde Kurtulufl Savafl›
yan› s›ra toplumsal sorunlar› ifllemeyifli
baz› çevrelerce elefltirildiyse de yenilikçi
edebiyat›n en güçlü temsilcileri aras›nda
yer ald›.
Bafll›ca eserleri:
fiiir:
Kendi
Gök Kubbemiz
(1961),
Eski fiiirin Rüz-
gâr›yla
(1962),
Rübaîler ve Hayyam Rü-
baîlerini Türkçe Söyleyifl”
(1963),
Bit-
memifl fiiirler
(1976).
Düzyaz›:
Aziz ‹s-
tanbul
(1964),
E¤il Da¤lar
(1966),
Siya-
sî Hikâyeler
(1968),
Siyasî ve Edebî
Portreler
(1968),
Edebiyata Dair
(1971),
Çocuklu¤um, Gençli¤im, Siyasî
ve Edebî Hat›ralar›m
(1973),
Tarih Mu-
sahebeleri
(1975),
Mektuplar ve Maka-
leler
(1977).
Beyaz Tren
Atatürk’ün yurt gezileri için Alman-
ya’da özel olarak yapt›r›lan tren. Ata-
türk’ün yabanc› devlet adamlar› ve mi-
safirleriyle birlikte yurt içi seyahatlerini
rahatl›kla yapabilmesi için 1927’de yap-
t›r›lan özel vagon yetersiz kal›nca yeni
bir tren yapt›r›lmas› kararlaflt›r›ld›. Al-
manya’da imal edilip 19 Temmuz
1935’te Haydarpafla’ya gelen ve biri
furgon olmak üzere 9 vagondan oluflan
bu trene “Beyaz Tren” ad› verildi. Ata-
türk ve çevresindekilerin tüm gezilerini
yapt›¤› bu trenin 9 vagonundan yaln›zca
biri günümüze kald›. Ankara Gar›’nda
koruma alt›na al›nan, üst k›sm› beyaz,
alt k›sm› lâcivert boyal› vagonda Ata-
türk’ün ve misafirinin yatak odas›, ban-
yosu ve toplant› salonu bulunmaktad›r.
Beyaz Tren’den, daha sonra ‹smet ‹nö-
nü ve Celâl Bayar da cumhurbaflkanl›¤›
döneminde yararland›.
Beylikköprü Savafl›
Sakarya Meydan Savafl› s›ras›nda Polat-
l›’n›n 16 km bat›s›ndaki Beylikköprü’de
Yunanl›larla yap›lan savafl (24 A¤ustos
1921). Sakarya Meydan Savafl›’n›n ilk
günü (23 A¤ustos 1921) Yunan birlikle-
rince ele geçirilen Mangal Da¤›’n›n 24
A¤ustos 1921’de geri al›nmas› için 4. ve
24.Tümenlerin bafllatt›¤› karfl› taarruz,
Yunanl›lar taraf›ndan püskürtüldü¤ün-
den sonuç al›namad›; Yunanl›lar›n
7.Tümeni Beylikköprü’nün iki yan›n-
dan geçerek Türk birliklerinin karfl› ta-
arruzlar›na ra¤men Sakarya’n›n do¤u
k›y›s›nda tutunmay› baflard›. General
Andreas komutas›ndaki 2.Kolor-
du’nun, güneyde Kerpiç do¤rultusun-
da bir kuflatma hareketine giriflti¤i sa-
vafl, Türk birliklerinin geri çekilmesiy-
le sonuçland›.
Beylikköprü Savafl›
Atatürk, fiükrü Kaya’yla birlikte ‹stanbul Feneryolu ‹stasyonu’nda, Beyaz Tren’den (arkada) indikten sonra.
Atatürk’ün yurt içi gezileri için Almanya’da yapt›r›lan “Beyaz Tren”in vagonlar›ndan ikisinin iç görünümü.
