897
lerle bir k›s›m askerin karfl› tarafa geç-
mesinde ve bir süre sonra Do¤u illerin-
de baflgösteren gerici hareketin haz›rlan-
mas›nda baflrol oynad›¤› gerekçesiyle
tutukland›; yap›lan yarg›lama sonucu
suçlu bulunarak 14 Nisan 1925’te Bit-
lis’te idam edildi.
Yüce Divan
bk.
Divan-› Âli (Yüce Divan)
Yücekök, Mehmed Nakiyeddin
1866 Nasliç
1947 ‹stanbul
Atatürk döneminde Elâz›¤ ve Mufl mil-
letvekili olarak TBMM’de yer alan siya-
set adam›. Harp Okulu’nu bitirdikten
sonra askerî okullarda ö¤retmenlik yap-
t›. Selânik Askerî Rüfltiyesi’nde Frans›z-
ca ö¤retmenli¤i s›ras›nda ö¤rencisi olan
Atatürk’ün sayg› ve sevgisini kazand›.
Daha sonra ‹ttihat ve Terakki’ye dönü-
flen Osmanl› Hürriyet Cemiyeti kurucu-
lar› aras›nda yer ald› (1906). Cumhuri-
yet döneminde Elâz›¤ (1927-1931) ve
Mufl (1931-1939) milletvekili olarak
TBMM’ye seçildi ve 1930’da Serbest
Cumhuriyet F›rkas› kurucular› aras›nda
yer ald›.
Yücel, Hasan Âli
17 Aral›k 1897, ?
26 fiubat 1961 ‹stanbul
1950’ye dek aral›ks›z on iki y›l Maarif
Vekilli¤i yapan e¤itimci ve siyaset adam›.
fiair Can Yücel’in babas›d›r. Dârülfünun
Edebiyat Bölümü’nü bitirdi (1921). ‹zmir
ve ‹stanbul’da de¤iflik liselerde felsefe ve
edebiyat ö¤retmenli¤i yapt›ktan sonra
1927’de Maarif Vekilli¤i Teftifl Heyeti
kadrosuna atand›. 1930’da Fransa’da ö¤-
renci müfettiflli¤i, 1932’de Ankara Gazi
E¤itim Enstitüsü Müdürlü¤ü, 1933-1935
aras› Ortaö¤renimGenel Müdürlü¤ü yap-
t›. 1935’te ‹zmir milletvekili seçilerek
TBMM’ye girdi. 1938’de Maarif Vekili
oldu ve bu görevi, aral›ks›z on iki y›l sür-
dürdü. 1950’ye kadar ‹zmir milletvekili
olarak Meclis’te bulunduktan sonra siya-
seti b›rak›p ‹stanbul’a yerleflti. 1939’da ‹lk
Maarif fiûras›’n› toplayarak bir e¤itim
plan› yapt›. 1940’ta Tonguç önderli¤inde
Köy Enstitüleri’nin kurulmas›n›, meslekî
ve teknik ö¤retimin gelifltirilmesini sa¤la-
d›. Bakanl›¤a ba¤l› bir Tercüme Bürosu
kurdurarak, dünya klasiklerinden oluflan
800’den fazl› bat› klasi¤ini dilimize ka-
zand›rd›. 1946’da Üniversiteler Yasa-
s›’n›n ç›kar›lmas›nda etkin rol oynad› ve
kendi yetkilerini üniversiteye devreden ilk
bakan oldu. Ankara Devlet Tiyatro ve
Operas›’n›n örgütlenmesi, onun döne-
minde gerçekleflti. 1955-1960 aras›nda ‹fl
Bankas› Kültür Yay›nlar›’n› yönetti.
1958’de UNESCO Türkiye Millî Komis-
yonu üyeli¤ine, 1961’de Kurucu Meclis
üyeli¤ine seçildi. E¤itim ve kültür alan›n-
da yarat›c› ve üretken oldu. 1921-1960
aras›nda Dergâh, Yar›n, Yeni Mecmua,
Hayat, Akflam, Cumhuriyet, Dünya gibi
gazete ve dergilerde toplumsal ve kültürel
konulara iliflkin makale ve denemeleri ya-
y›mland›.
Bafll›ca eserleri:
Türk Edebiya-
t› Numuneleri
(H›fz› Tevfik-Gönensay ve
Hammamizâde ‹hsan’la birlikte, 1926),
Mant›k ve Metodoloji
(1928),
Goethe, Bir
Dehan›n Roman›
(1932),
Türk Edebiyat›-
na Toplu Bir Bak›fl
(1932),
Pazartesi Ko-
nuflmalar›
(1937),
Türkiye’de Ortaö¤re-
tim
(1938),
Hürriyete Do¤ru
(1955),
‹yi
Vatandafl, ‹yi ‹nsan
(1958),
Dinle Benden
(fiiirler, 1960),
Hürriyet Gene Hürriyet
(1960),
Allah Bir
(Dinî fiiirler, 1961),
Geçti¤im Günlerden
(An›lar, 1990).
Yücel, Hasan Âli
Mehmed Nakiyeddin Yücekök
Yusuf Ziya Bey
Hasan Âli Yücel, çocuklar›yla birlikte. Solda, gelece¤in ünlü flairi Can Yücel (1942).
Hasan Âli Yücel. Tablo: ‹brahim Çall›
