87
egemenli¤i alt›nda kald›. Daha sonra
Mehmed Çelebi taraf›ndan Osmanl›
topraklar›na kat›ld›. 1451’de merkez
Kütahya’ya tafl›n›ncaya dek Anadolu
Beylerbeyli¤i’nin baflkenti oldu. Yüz-
y›llar boyu, Osmanl› Devleti’nin bir
sanca¤› olarak kald›. Bu dönem genel
olarak sakin geçtiyse de Celâli Ayaklan-
malar› kenti önemli ölçüde etkiledi.
Tanzimat sonras› yeni bir düzenlemeyle
vilâyet merkezi yap›ld›. Kurtulufl Savafl›
öncesi ulafl›m yetersizli¤i ve yiyecek s›-
k›nt›s› görülen kente, 1919 y›l›nda önce
‹ngilizler ve ard›ndan Frans›zlar geldi. O
s›rada Ankara valisi olan Muhiddin Pa-
fla, ‹ngiliz Muhipleri Cemiyeti yanl›s›y-
d›. Bütün bu olumsuz koflullara ra¤men
Ankara halk› Azm-i Millî Cemiyeti’ni
kurarak valiyi tutuklay›p Sivas’a gön-
derdiler ve daha sonra atanan yeni vali-
yi de kente sokmad›lar. Heyet-i Temsili-
ye’ye seçilen Ömer Mümtaz Bey, Sivas
dönüflü Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i
Hukuk Cemiyeti’nin Ankara flubesini
kurdu. Bu arada Mustafa Kemal, Heyet-
i Temsiliye merkezi olan Sivas’›n, iflgal
bölgelerine yak›n oldu¤unu düflünerek
Ankara’n›n merkez yap›lmas›n› isteyip
Ankara’ya gidilece¤ini bildirdi. ‹ki yüz
atl› seymenin kentin d›fl›nda karfl›lad›¤›
Mustafa Kemal, 27 Aral›k 1919 günü
Ankara’ya vard›. ‹ngilizlerin elindeki is-
tasyondan geçilip Ziraat Mektebi’ne
yerleflildi. Bu arada ‹stanbul’da, Meclis-
i Mebusan üyelerinden Anadolu’ya geç-
me karar› alanlar gizlice Ankara’ya gel-
diler. Daha sonra birçok eski mebus da
onlar› izledi. 23 Nisan 1920’de, daha
önce Frans›zlar›n yerleflti¤i eski ‹ttihat
ve Terakki binas›nda ilk Büyük Millet
Meclisi aç›ld›. Sakarya Savafl› s›ras›nda,
bir ara boflalt›lma karar› al›nan kent, bir
süre sonra yeniden güvenli ortama ka-
Ankara
Ankara Vilâyeti (Librairie de Péra Arflivi)
Ankara’dan bir görünüm.
Cumhuriyetin ilk y›llar› Ankara Kalesi çevresinden bir görünüm (Librairie de Péra Arflivi)
